Sáng 13-11-2025, tiếp tục Chương trình làm việc tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã tiến hành thảo luận ở Hội trường về dự án Luật Viên chức (sửa đổi). Bà Phạm Thị Minh Huệ - Phó Giám đốc Sở Tư pháp thành phố Cần Thơ tham gia ý kiến như sau:

Tại Điều 11 về quyền của viên chức hoạt động nghề nghiệp, đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu đối với quyền được quy định tại khoản 6 “Được từ chối thực hiện công việc hoặc nhiệm vụ nếu cho rằng công việc hoặc nhiệm vụ đó trái với quy định của pháp luật”, quy định này sẽ rất khó trong thực hiện nhiệm vụ, vì việc “nếu cho rằng nhiệm vụ/công việc trái quy định của pháp luật” sẽ mang tính chủ quan rất cao, không có cơ sở để xác định. Vì vậy, để đảm bảo tính khả thi và hợp lý cần nghiên cứu quy định cụ thể quyền của viên chức tại khoản này để vừa đảm bảo quyền của viên chức, vừa đảm bảo việc thi hành công vụ được thực hiện theo quy định pháp luật.

Đại biểu Phạm Thị Minh Huệ, Đoàn Đại biểu Quốc hội TP Cần Thơ

Tại Điều 16 về nguyên tắc tuyển dụng viên chức. Tuyển dụng viên chức có ý nghĩa quan trọng trong hoạt động của đơn vị sự nghiệp, hoạt động này là nền tảng để xây dựng đội ngũ công chức, viên chức đầy đủ trình độ và năng lực, phẩm chất theo quy định, qua đó tạo nền tảng cho sự phát triển lâu dài và hiệu quả của các đơn vị sự nghiệp công lập. Tuy nhiên, nguyên tắc tuyển dụng viên chức tại khoản 5 vừa quy định trùng lặp, vừa chưa thống nhất với nguyên tắc quản lý viên chức tại khoản 4 Điều 3 dự thảo Luật, cụ thể: Khoản 4 Điều 3 dự thảo Luật“… có chính sách ưu đãi trong tuyển dụng người có tài năng, người dân tộc thiểu số, người có công với cách mạng vào làm viên chức; …”. Khoản 5 Điều 16 dự thảo Luật quy định “Thực hiện ưu tiên trong tuyển dụng đối với người có công với cách mạng, người dân tộc thiểu số, sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp phục viên và các đối tượng chính sách khác theo quy định của pháp luật”. Theo đó, nguyên tắc tuyển dụng viên chức tại dự thảo chưa đề cập đến đối tượng ưu tiên là “người có tài năng”. Do đó, đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung đối tượng này vào đối tượng ưu tiên tuyển dụng cho thống nhất.

Tại Điều 17 về phương thức tuyển dụng viên chức. Khoản 3 quy định “Đối với người đang là công chức, viên chức, người đang công tác trong các cơ quan trong hệ thống chính trị nếu đáp ứng ngay yêu cầu của vị trí việc làm viên chức thì thực hiện thủ tục chuyển công tác theo quy định của pháp luật”, đề nghị quy định cụ thể đối tượng “người đang công tác trong các cơ quan trong hệ thống chính trị” tại khoản này là đối tượng nào, có thuộc đối tượng “Người đang ký hợp đồng làm công việc chuyên môn, nghiệp vụ” tại điểm b khoản 2 Điều 17 dự thảo không, để làm cơ sở tổ chức thực hiện khi Luật được thông qua và có hiệu lực thi hành và tránh quy định trùng lặp đối tượng. Bên cạnh đó, đề nghị xem xét quy định nội dung khoản 3 Điều 17 có thuộc đối tượng để thực hiện điều động viên chức theo quy định Điều 30 dự thảo Luật không để quy định cho thống nhất.

Tại Điều 18 về thẩm quyền tuyển dụng viên chức. Khoản 3 quy định “Trường hợp đơn vị sự nghiệp quy định tại khoản 2 Điều này có nhu cầu tuyển dụng nhưng không tự mình thực hiện việc tuyển dụng thì đề xuất cơ quan có thẩm quyền quy định tại khoản 1 Điều này thực hiện”, đề nghị cơ quan soạn thảo quy định cụ thể nội dung này. Việc dự thảo quy định đơn vị sự nghiệp tại khoản 2 Điều 18 dự thảo có thẩm quyền tuyển dụng nhưng không tự mình thực hiện mà còn có quyền đề xuất cơ quan có thẩm quyền quy định tại khoản 1 Điều 18 dự thảo thực hiện tuyển dụng là chưa phù hợp vì: (1) Đơn vị sự nghiệp tại khoản 2 Điều 18 dự thảo là cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng viên chức, theo đó, căn cứ chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền khi có nhu cầu tuyển dụng thì tổ chức tuyển dụng theo quy định. (2) Việc quy định như dự thảo sẽ dẫn đến áp dụng pháp luật không rõ ràng, không thống nhất, thích thì tuyển dụng, không thích thì đề xuất cơ quan có thẩm quyền tại khoản 1 Điều 18 dự thảo tuyển dụng. Từ các lý do trên, đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu quy định khoản 3 cho phù hợp, trường hợp quy định cơ quan tại khoản 2, đề xuất cơ quan tại khoản 1 thực hiện tuyển dụng thì cần quy định cụ thể trường hợp nào được đề xuất, trường hợp nào cần tự thực hiện.

Về thẩm quyền đánh giá viên chức, điểm a khoản 2 Điều 24 quy định “a) Người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện đánh giá viên chức thuộc phạm vi quản lý hoặc phân cấp thẩm quyền đánh giá cho người đứng đầu đơn vị thuộc, trực thuộc;”, đề nghị nghiên cứu nội dung “phân cấp” vì chưa phù hợp theo quy định Điều 8 Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025 và Điều 13 Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, cụ thể: (1) Chủ thể có thẩm quyền phân cấp (theo khoản 1 Điều 8 Luật Tổ chức Chính phủ; khoản 1 Điều 13 Luật Tổ chức chính quyền địa phương) bao gồm: “Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ; HĐND cấp tỉnh; UBND cấp tỉnh, Chủ tịch UBND cấp tỉnh.”. (2) Hình thức của văn bản quy định phân cấp (theo khoản 1 Điều 8 Luật Tổ chức Chính phủ; khoản 2 Điều 13 Luật Tổ chức chính quyền địa phương): “Việc phân cấp phải được quy định trong văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan, cá nhân phân cấp”. Do đó, để đảm bảo phù hợp quy định của Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương đề nghị nghiên cứu quy định điểm này cho phù hợp.

Ngoài ra, dự thảo Luật Viên chức có liên quan đến nhiều Luật, điển hình như Luật Cán bộ, công chức, Luật Nhà giáo, Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), Luật Giáo dục nghề nghiệp(sửa đổi), Luật Báo chí (sửa đổi)… do đó, đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát các quy định liên quan hiện hành để hoàn thiện dự thảo và bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.

ĐOÀN ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI TP CẦN THƠ