Giới phân tích cho rằng làn sóng biểu tình bạo lực nhất tại Hồng Công trong gần 50 năm qua đang đặt chính quyền Trung Quốc vào thế tiến thoái lưỡng nan.

Chuẩn bị biểu tình lâu dài

Ngày 30-9, hàng nghìn người biểu tình đòi dân chủ lại xuống đường, mở rộng phạm vi phong tỏa đường phố Hồng Công và bỏ ngoài tai lời kêu gọi giải tán của chính quyền Hồng Công. Họ tích trữ nhu yếu phẩm và đặt rào chắn tạm thời trước thông tin lan truyền nói rằng cảnh sát có thể mạnh tay giải tán người biểu tình trước ngày quốc khánh lần thứ 65 nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa 1-10. Thậm chí, họ còn thiết lập các trạm cung cấp chai nước, trái cây, bánh kẹo, áo mưa, khăn, mắt kính, mặt nạ và lều ngủ - dấu hiệu cho thấy họ sẽ bám trụ đường phố lâu dài.

Hiện lực lượng biểu tình (chủ yếu là giới học sinh-sinh viên) đang chiếm đóng ở 4 khu vực sầm uất nhất Hồng Công, gồm Admiralty- nơi đặt trụ sở làm việc của chính quyền, quận kinh doanh Central, Vịnh Causeway- một trong những khu mua sắm đông khách nhất thành phố, và quận Mong Kok đông dân cư.

Trong một thông cáo ngắn gọn từ phong trào Chiếm Trung tâm (Occupy Central), những người biểu tình ra thời hạn chót là ngày 1-10, giới lãnh đạo đặc khu hành chính phải đáp ứng những yêu cầu của họ, bao gồm thực thi dân chủ đầy đủ và đòi Đặc khu trưởng Lương Chấn Anh cùng 3 quan chức khác phải từ chức.

Thách thức lớn của Bắc Kinh

Theo Reuters, những diễn biến tại Hồng Công khiến chính quyền Bắc Kinh lo ngại những đòi hỏi dân chủ có thể lan sang đại lục, nên đã kiểm duyệt gắt gao tin tức cũng như các bình luận trên mạng xã hội liên quan đến các cuộc biểu tình.

Phong trào biểu tình cũng đặt chính quyền đại lục trước một thách thức khó khăn. Mạnh tay trấn áp có thể làm lung lay lòng tin của Hồng Công, vốn có hệ thống pháp lý riêng biệt với phần còn lại của Trung Quốc. Nhưng nếu họ phản ứng không đủ cứng rắn thì có thể khuyến khích những kẻ chống đối ở trong nước trỗi dậy.

Trong khi đó, thế giới đánh giá tình hình tại Hồng Công một cách thận trọng, cho rằng các vụ đụng độ có thể lan rộng và dẫn tới những vụ trấn áp biểu tình mạnh tay hơn. Phát ngôn viên Nhà Trắng Josh Earnest hôm 29-9 nói: "Mỹ kêu gọi chính quyền Hồng Công kiềm chế và để người biểu tình thể hiện quan điểm của họ một cách hòa bình".

Theo Reuters, tình hình hỗn loạn hiện nay tại trung tâm tài chính toàn cầu đã ảnh hưởng đến thị trường cổ phiếu, khiến chỉ số HIS đã giảm 1,9% trong phiên giao dịch ngày 29-9. Lượng khách du lịch đến Hồng Công tham quan trước ngày quốc khánh Trung Quốc cũng vắng vẻ so với mọi năm. Các nước Mỹ, Úc và Singapore ban hành cảnh báo đi lại, yêu cầu công dân của mình tránh lui tới các địa điểm xảy ra biểu tình.

THANH TRÚC (Theo Reuters, Bloomberg)