Nguyễn Ngọc Thạch quen thuộc với độc giả trẻ qua nhiều tác phẩm gây ấn tượng bằng nội dung và cách viết khác lạ. Trong đó, truyện dài “Lòng dạ đàn bà” với cốt truyện ma mị, bí ẩn, được tác giả viết bản nháp và đăng lên một số diễn đàn, thu hút nhiều người đọc. Khi phát hành sách, tác giả đã chỉnh lại toàn bộ văn phong và bối cảnh truyện cho hợp với không khí của những năm 1960 tại Sài Gòn.
Hiện sách được NXB Hà Nội phát hành với bản in năm 2019.
Khác với những tác phẩm khác, “Lòng dạ đàn bà” không được viết theo trật tự tuyến tính thời gian hay lối kể thông thường, mà được dẫn dắt bằng nhiều ngôi thứ, giọng điệu của tất cả các nhân vật trong truyện. Mỗi chương là một số phận và là lời kể của một nhân vật, như một mảnh ghép của trò chơi ghép hình. Để rồi khi tất cả các mảnh ghép được ghép lại hoàn chỉnh thì hiện ra một bức tranh đau thương.
Câu chuyện kể về gia đình ông Thành, chủ một hiệu buôn nức tiếng ở Sài Gòn những năm 1960. Từ hai bàn tay trắng, vợ chồng ông gầy dựng nên cơ nghiệp đồ sộ và sống hạnh phúc. Tuy nhiên, bà Dung, vợ ông Thành qua đời không lâu sau khi sinh đứa con trai thứ tư. Vì thương nhớ vợ, ông Thành sinh bệnh và giao toàn bộ quyền hành, sản nghiệp cho con trai lớn là cậu Hai Nhân tiếp quản. Thế nhưng, trong nhà xảy ra liên tiếp những chuyện bí ẩn: bóng ma của bà Dung hiện về thăm chồng vào đêm Rằm hằng tháng, cái chết bất ngờ của con Sen đầu tiên kéo theo những cái chết bí ẩn của các thành viên trong gia đình… Để cuối cùng, khi cậu Út Trí khám phá ra sự thật thì mọi chuyện đã quá muộn màng…
Mở đầu bằng 2 đoạn dẫn chuyện ngắn gọn nhưng đầy ám ảnh, tác giả khiến người đọc tò mò, hứng thú đọc phần tiếp theo. Cứ thế, mọi chuyện dần hé mở qua từng chương, lời kể và số phận của các nhân vật: từ cô giúp việc mới đến tên Lan và những người làm lâu năm như: bà Linh, con Sen, Tâm, Tài đến các cô cậu chủ trong nhà ông Thành. Mỗi người đều nắm giữ một bí mật để rồi tạo thành mối liên kết xoay quanh: tình, tiền, tham vọng và thù hận. Vòng xoáy đó cuốn các nhân vật vào một mớ hỗn độn và kết thúc bi thảm. Dễ nhận thấy nhất là luật nhân quả, là cái giá phải trả cho những ai dùng âm mưu, thủ đoạn để đạt được mục đích. Dù là kẻ cao tay nhất đứng đằng sau sắp xếp, thao túng mọi chuyện bằng cách “mượn dao giết người”, “ném đá giấu tay”, cuối cùng cũng không tránh khỏi báo ứng.
Ngoài nội dung ly kỳ, bí ẩn thì “Lòng dạ đàn bà” còn đầy tính nhân văn khi khai thác số phận của những người phụ nữ trong xã hội còn nhiều bất công. Tất cả các nhân vật nữ trong truyện đều bất hạnh dù đó là người giàu sang hay nghèo khổ, là chủ nhân hay người giúp việc. Để rồi như lời cảm thán của tác giả: “Con ong độc nhất ở đuôi. Đàn bà độc nhất ở nơi tấm lòng!”, khi bị dồn ép và đau khổ đến cùng cực thì có những người đã ra tay tàn độc với người mình hận thù, tạo nên chuỗi bi kịch.
Cái kết của truyện tuy đi theo hướng “ác giả, ác báo” nhưng cách xây dựng tình huống vội vàng và hơi khiên cưỡng khiến độc giả cảm thấy hụt hẫng hoặc chưa hài lòng. Nhưng thông điệp ý nghĩa mà tác phẩm gửi gắm là điều khiến người đọc phải suy ngẫm về lối sống và chọn lựa cách sống.
CÁT ĐẰNG