Lễ thượng cờ Iraq tại Baghdad hôm 1-1. Ảnh: Reuters

Quân đội Mỹ tại Iraq ngày đầu năm mới đã chuyển giao quyền kiểm soát “Vùng Xanh”, khu vực rộng 9 cây số vuông được bảo vệ an ninh hết sức nghiêm ngặt trong lòng Thủ đô Baghdad, cho Lữ đoàn Baghdad của Iraq. Lễ chuyển giao được tổ chức tại Dinh Cộng hòa của cố Tổng thống Saddam Hussein mà Mỹ trưng dụng làm tòa đại sứ sau khi chế độ cũ ở Iraq sụp đổ. Cờ Iraq cũng lần đầu tiên được kéo lên và tung bay phất phới trước Dinh Tổng thống. Phát biểu tại lễ tiếp nhận quyền kiểm soát “Vùng Xanh”, Thủ tướng Nuri al-Maliki tuyên bố người dân Iraq có thể coi ngày này như là sự trở lại của chủ quyền quốc gia, và là khởi đầu cho tiến trình lấy lại từng mảnh đất của tổ tiên. Ông al-Maliki cũng cho biết Iraq có thể lấy 1-1 làm ngày quốc khánh.

Việc Mỹ trao quyền kiểm soát “Vùng Xanh” và trả lại Dinh Tổng thống cho người Iraq là một phần trong thỏa thuận an ninh vừa được ký kết hồi tháng 11 giữa chính phủ hai nước. Điều này đánh dấu bước khởi đầu cho sự kết thúc ách chiếm đóng của quân đội Mỹ. Người phát ngôn quân đội Iraq khẳng định rằng Iraq hiện có tất cả trang thiết bị quân sự và camera tiên tiến để đảm bảo an ninh cho “Vùng Xanh” nên Mỹ có thể lần lượt rút quân về nước.

Tuy nhiên, nhiều người tỏ ra ngạc nhiên khi không thấy bóng dáng của các quan chức quân sự lẫn dân sự Mỹ tới chứng kiến “ngày trọng đại” của chính quyền và nhân dân Iraq. Tư lệnh Lữ đoàn Baghdad, tướng Emad al-Zuhairi, thừa nhận mặc dù biểu tượng ảnh hưởng của Mỹ trong hơn 5 năm chiếm đóng giờ không còn nữa, nhưng quân đội Mỹ vẫn tiếp tục hỗ trợ và giám sát an ninh tại “Vùng Xanh” cho tới ít nhất 3 tháng nữa. Còn theo đại tá Mỹ Steve Ferrari, sự giúp đỡ an ninh của Mỹ sẽ được xem xét lại sau 3 tháng, vì thế chưa thể khẳng định khi nào sự hợp tác quân sự giữa hai bên sẽ chấm dứt. Nói cách khác, “Vùng Xanh” vẫn còn là biểu tượng ảnh hưởng của Mỹ ở Iraq.

Theo các nhà phân tích, tình hình an ninh tại Iraq nói chung và Thủ đô Baghdad nói riêng gần đây tạm lắng dịu, nhưng chưa thể khẳng định cuộc xung đột giữa các phe phái đã kết thúc. Mặt khác, Mỹ cũng không dễ dàng chấp nhận ảnh hưởng của mình bị phai mờ khi mà lợi ích chiến lược là trữ lượng dầu khí khổng lồ của Iraq đang bắt đầu được đẩy mạnh khai thác.

PHÚC KIẾN
(Theo AFP, AP, Washington Post)