Phụ nữ Ấn Độ vui mừng khi dự luật dành thêm ghế cho phụ nữ trong các cơ quan lập pháp được thông qua ở Thượng viện. Ảnh: AP

Ngày 9-3, với tỷ lệ ủng hộ áp đảo (186 phiếu thuận so với một phiếu chống), Thượng viện Ấn Độ đã thông qua dự luật mang tính lịch sử, với điều khoản quy định dành 1/3 ghế ở Quốc hội và các hội đồng lập pháp địa phương cho phụ nữ. Dự luật được Liên minh tiến bộ thống nhất (UPA) cầm quyền do đảng Quốc đại lãnh đạo đưa ra nhằm tăng cường vai trò của phụ nữ Ấn Độ trong đời sống chính trị-xã hội cũng như tất cả các lĩnh vực khác của đất nước.

Tại Nam Á, chuyện các bà nắm quyền không có gì bất ngờ, khi Pakistan, Bangladesh và Sri Lanka đều đã có phụ nữ lãnh đạo. Bà Indira Gandhi cũng từng làm Thủ tướng Ấn Độ giai đoạn 1966-1984, và hiện con dâu bà là Sonia Gandhi đang nắm chức Chủ tịch đảng Quốc đại cầm quyền. Một số phụ nữ cũng đang giữ vị trí chủ chốt ở các văn phòng cao nhất Ấn Độ, trong đó có Tổng thống Pratibha Patil và Chủ tịch Hạ viện Meira Kumar. Tuy nhiên, nữ giới vẫn “đi sau” phái mạnh trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là ở các cơ quan lập pháp. Theo báo cáo 2009 về sự mất cân đối giới tính toàn cầu của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, Ấn Độ đứng thứ 114 trong số 134 nước. Tỷ lệ giới tính ở Ấn Độ là 933 nữ - 1.000 nam. Những người ủng hộ dự luật cho rằng đại diện “tóc dài” nhiều hơn trên chính trường Ấn Độ sẽ giúp vấn đề nữ giới được ưu tiên hơn trong quá trình hoạch định chính sách.

Thế nhưng, Thượng viện thông qua chỉ là “ải” đầu tiên trong 4 trở ngại mà dự luật cần phải vượt qua. Hạ viện dự kiến thông qua dự luật vào tuần tới, sau đó kiến nghị điều chỉnh hiến pháp cần giành được sự ủng hộ ít nhất 1/2 hội đồng lập pháp địa phương. Nếu “thuận buồm xuôi gió” tới khi đó, thì dự luật còn phải được tổng thống phê chuẩn.

Dù được thông qua với tỷ lệ cao ở Thượng viện, nhưng dự luật đã gây ra cuộc tranh cãi ầm ĩ, vì một số đảng nhỏ lo sợ ảnh hưởng của họ suy giảm, nên phản đối gay gắt. Một chính khách đã xé bản sao dự luật trong phiên họp và nghị sĩ Sharad Yadav của đảng Janata Dal Thống nhất (JDU) thậm chí còn dọa tự tử. Một số đối tác nhỏ trong liên minh cầm quyền do đảng Quốc đại lãnh đạo cũng dọa rút lại sự ủng hộ.

Tuy nhiên, các nhà quan sát cho rằng đây là thời cơ tốt nhất để đảm bảo dự luật trên được thông qua sau 14 năm trì hoãn, vì liên minh cầm quyền do đảng Quốc đại lãnh đạo hiện chiếm đa số ở Hạ viện và đảng đối lập chính Bharatiya Janata cũng tỏ ý ủng hộ. Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh đánh giá việc văn kiện trên được thông qua là “thời khắc lịch sử” của đất nước, trong khi Tổng bí thư Đảng Cộng sản Ấn Độ Brinda Karat, người ủng hộ mạnh mẽ dự luật trên, khẳng định khi trở thành luật, văn kiện này sẽ góp phần đắc lực vào việc bảo vệ quyền lợi chính đáng của phụ nữ và tăng cường vai trò của chị em trong xã hội, nhất là đối với phụ nữ các bộ lạc, đẳng cấp thấp và phụ nữ theo đạo Hồi, chống lại “văn hóa kìm hãm phụ nữ”.

Dư luận Ấn Độ tin tưởng rằng với nỗ lực của đảng Quốc đại, dự luật trên sẽ được thông qua chính thức trở thành luật, theo đó phụ nữ sẽ chiếm 181 ghế trong Hạ viện 543 ghế (hiện tại phái nữ Ấn Độ chỉ chiếm 59 ghế tại Hạ viện) và 1.370 trong tổng số 4.109 ghế các viện lập pháp tại 28 bang của nước này.

N. MINH (Theo Washingtonpost, AP, DNA)