Trước đây, tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm người nghiện chích ma túy khá cao, nhưng mấy năm gần đây giảm rất nhanh. Theo Cử nhân Y tế công cộng Nguyễn Mai Lĩnh, Phó Trưởng Phòng Y tế, Cơ sở Cai nghiện ma túy TP Cần Thơ, trong gần 550 học viên đang cai nghiện ma túy tại cơ sở, số nhiễm HIV chỉ có 19 người. Trong số 550 học viên cai nghiện nhưng chỉ có 73 học viên sử dụng heroin (đường tiêm); còn lại nghiện ma túy tổng hợp (đường hít) nên nguy cơ lây nhiễm HIV qua tiêm chích ma túy giảm. Quan trọng hơn là người nghiện ma túy hiểu biết nhiều về HIV nên biết cách phòng lây nhiễm.

Các học viên theo dõi tiểu phẩm tuyên truyền phòng, chống HIV/AIDS.

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP Cần Thơ, trước đây, con đường lây nhiễm HIV qua tiêm chích ma túy là chủ yếu. Mấy năm trở lại đây, con đường lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục. Tuy nhiên, ma túy và quan hệ tình dục vẫn là hai đường lây nhiễm chính của HIV. Chính vì thế, hằng năm, cứ đến Tháng hành động phòng, chống HIV/AIDS, Cơ sở Cai nghiện ma túy TP Cần Thơ tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền HIV như: hoạt động thể thao, văn nghệ. Năm nay, Cơ sở tổ chức thi tiểu phẩm, hùng biện, hỏi - đáp kiến thức, thể thao (đá cầu, cờ tướng, bóng chuyền…); phát thanh bản tin tuyên truyền HIV/AIDS… kéo dài từ đầu tháng 11 đến đầu tháng 12-2021. Các hoạt động đều được các học viên hưởng ứng rất nhiệt tình.

Chiều 31-12-2021, buổi thi tiểu phẩm, hùng biện, trả lời các câu hỏi phòng, chống HIV/AIDS… đã thu hút đông đảo học viên. Các tiết mục văn nghệ, tiết mục dự thi được đầu tư kỹ lưỡng luôn kéo theo tràng vỗ tay kéo dài không dứt của học viên. Qua các phần thi hỏi đáp, các học viên trả lời khá tốt các câu hỏi được ban tổ chức đưa ra.

Song hành với việc cai nghiện ma túy, nhiều năm nay, Cơ sở Cai nghiện ma túy TP Cần Thơ luôn quan tâm đến việc phòng, chống lây nhiễm HIV. BS CKI Hồ Quang Triều, Phó Giám đốc Cơ sở cai nghiện Ma túy TP Cần Thơ, cho biết: “Khi vào cơ sở, học viên được tư vấn xét nghiệm HIV, khám sàng lọc,… Từ đó có kế hoạch điều trị ngay từ khi vào cơ sở. Nếu kết quả xét nghiệm dương tính, học viên được tư vấn, tham gia điều trị thuốc kháng virus ARV. Nếu học viên đang điều trị ARV trước khi vào cơ sở, thì khi đến đây cai nghiện ma túy, chúng tôi tiếp tục điều trị cho học viên. Ðịnh kỳ, cơ sở xét nghiệm CD4, tải lượng virus cho các học viên đang điều trị ARV. Học viên được trang bị đầy đủ các kiến thức về HIV/AIDS qua các buổi học chuyên đề, tư vấn… để có kỹ năng phòng bệnh, phòng lây nhiễm cho bản thân và các học viên khác”.

Cơ sở Cai nghiện ma túy TP Cần Thơ đang điều trị ARV cho 19 học viên, điều trị thay thế bằng Methadone cho 4 học viên. Cử nhân Y tế công cộng Nguyễn Mai Lĩnh cho biết: “Qua thực tế điều trị, các em hiểu việc điều trị ARV giúp người nhiễm khỏe mạnh, có cuộc sống bình thường và còn giảm nguy cơ lây nhiễm cho người khác nên học viên nhiễm HIV đều tham gia điều trị ARV. Khi kết thúc thời gian cai nghiện bắt buộc ở cơ sở, chúng tôi viết giấy giới thiệu học viên về Trung tâm Y tế quận Cái Răng, Trung tâm sẽ giới thiệu để họ về điều trị ARV ở y tế địa phương. Qua kết nối, tất cả học viên đều tiếp tục điều trị ARV”.

Thời gian qua, cơ sở phối hợp với Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) TP Cần Thơ mở các lớp truyền thông tuyên truyền phòng chống lây nhiễm HIV/AIDS, thuốc dự phòng phơi nhiễm PrEP, điều trị ARV, điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone…, tổ chức các buổi chuyên đề nâng cao kiến thức cho học viên; đẩy mạnh các phong trào thể dục thể thao, nâng cao sức khỏe, lập hồ sơ mua bảo hiểm y tế cho học viên nhiễm HIV theo Nghị quyết số 13/NQ-HÐND của HÐND TP Cần Thơ. Trong năm 2021, phối hợp với CDC Cần Thơ tầm soát HIV cho 72 học viên; tiêm ngừa vaccine phòng COVID-19 cho 628 học viên mũi 1, 592 học viên mũi 2, tư vấn cho 586 học viên điều trị ARV…

BS CKI Hồ Quang Triều cho biết: Trong công tác phòng, chống nhiễm HIV ở cơ sở, chúng tôi chú trọng chống kỳ thị phân biệt đối với người nhiễm HIV. Các học viên nhiễm HIV tham gia sinh hoạt, lao động, cai nghiện… bình thường như các học viên khác.l