01/01/2023 - 10:00

Nắng vẫn còn xanh 

Truyện ngắn của VŨ NGỌC GIAO

Lành nhấc cánh cổng tre lách mình bước qua sân gạch đầy lúa đang phơi. Nhà trên cánh cửa khép hờ, bên hiên nón của thằng Tép nằm chỏng chơ, chắc vừa đi chơi về quăng đó. Sau hè bồ cào còn dựng bên chuồng gà, cái cuốc không thấy đâu, chắc Tâm ra đồng từ sớm. Con Lu nằm ở thềm ba, thấy Lành nó ve vẩy đuôi mừng. Lành đẩy cánh cửa, trên phản thằng Tép ngủ say sưa.

“Dậy đi! Qua cô ăn chén khoai đường, để cô còn ra chợ!”, Lành lay chân Tép. Tép choàng tỉnh ngồi dậy, gương mặt ngái ngủ nhìn những giọt nắng đã vào đến hiên, rồi nhanh nhảu phóc xuống đất, chui qua hàng rào chạy đến bên lu nước trước sân nhà Lành, ngoan ngoãn ngồi xuống, ngước gương mặt lem luốc lên cho Lành lau. Vừa lau mặt cho thằng nhỏ, Lành vừa thủ thỉ “Con ăn chén khoai rồi về nhà chơi, coi chừng đàn gà nhà bà Nhu qua mổ hết lúa đang phơi”. Tép khẽ “dạ” rồi cúi xuống nhỏ nhẽ múc muỗng khoai đường ăn, thỉnh thoảng ngước đôi mắt trong veo lên nhìn Lành.

Lành đứng lên ôm mớ củi gộc ra hiên phơi cho kịp nắng rồi vô bếp lấy cái giỏ. Tép đã ăn xong chén khoai, đứng lên định chui qua hàng rào về nhà, thấy Lành sửa soạn ra chợ, Tép đứng trông theo, đôi mắt trong nắng sớm buồn buồn. Mới lên năm thằng nhỏ đã mang gương mặt lo âu của người lớn. Mẹ của Tép, người phụ nữ xinh đẹp nhất xóm đã bỏ nhà, theo người đàn ông buôn chuyến trên thị trấn thỉnh thoảng xuống xóm tìm mua hàng. Bà con xóm ai cũng biết ông tìm mẹ Tép, chớ ở làng này có gì để ông buôn?

Lành kéo Tép vào lòng: “Cô ra chợ mua bí về làm mứt Tết cho Tép ăn nghen, để coi có ông Chín Đen bán tò he cô mua cho”. Thằng nhỏ “Dạ!” rồi lại ngước đôi mắt ươn ướt nhìn Lành, đôi mắt trong veo mà sao buồn đau đáu. Lành vội vàng quay đi. Ra đến đường, tới cây cầu ngoái lại Lành còn thấy Tép ra hàng bông bụp đứng ngó theo. 

Mẹ Tép bỏ đi vào một chiều cuối năm lạnh lẽo. Từ ngoài đồng trở về chiều đã sâm sẩm, Lành nhìn thấy bên hiên ba con Tép ôm nhau, đầu Tâm gục vào con, câm lặng. Mẹ Tép đi, đến một bộ quần áo chị cũng chẳng buồn đem theo. Bà con trong xóm không mấy ngạc nhiên khi mẹ Tép bỏ đi, họ chép miệng “Vợ đẹp là vợ người ta”. Buông một câu là xong, còn lại nỗi xót xa chỉ người trong cuộc mới thấu. Cách một cái hàng rào mà Lành còn xót đến thấu tim, mỗi khi nhìn qua thấy Tép mới hai tuổi đã thắc thỏm đợi ba về.

Chiều nào vừa về tới sân, dựng cái cuốc sau hè xong Tâm lại nhào vô bếp nhóm lửa nấu cơm. Chạng vạng, bóng hai cha con lọ mọ trong căn nhà quạnh quẽ, đến con Lu từ thềm ba nhìn vô còn rầu huống chi Lành, người bạn hàng xóm từ thuở ấu thơ với Tâm. Hai đứa từ nhỏ thân nhau, lớn học cùng trường, ra đồng hay đi vườn cũng rủ nhau. Lành nhỏ hơn Tâm một tuổi nhưng cứ “mày tao” cho đến một mùa mưa, đứng bên này hàng rào nhìn qua, Tâm kêu cách gì Lành cũng không ra tắm mưa. Từ mùa mưa đó, đi đâu Lành cũng đi một mình, lỡ có bất chợt gặp Tâm trên bờ ruộng, hai má Lành lại ửng lên như trái bồ quân chín.

Bốn năm qua mau từ khi mẹ Tép bỏ đi. Bà con trong xóm kể, thấy mẹ Tép ở một nơi xa lắm, cũng đã con bồng con bế với người ta. Nơi đây, trong căn nhà cuối xóm ngày cũng như đêm cứ lặng lẽ, không biết vết thương của Tâm đã liền sẹo chưa, hay còn nhức nhối? Có đôi khi Lành dắt Tép về tắm rửa, đút cơm, nhìn qua hàng rào, bất chợt chạm ánh mắt Tâm đau đáu, Lành vội quay đi chẳng dám nhìn lâu. Từ bao giờ Lành quên mất mình còn phải có một gia đình như những đứa bạn cùng trang lứa trong xóm. Đứa nào giờ cũng tay bồng tay bế, gặp Lành ở chợ lần nào cũng kéo lại kể chuyện chồng con, chuyện mới mua được cái nền, sang năm hốt hụi, vay mượn rồi làm cái nhà. Lành nghe rồi yên lặng quay đi trên con đường chợ trưa bụi mù.

Hôm nay, chợ Tết tấp nập người, tiếng gà vịt inh ỏi trong mấy chiếc lồng chất bên đường. Mùi hành hương, dưa kiệu muối nồng lên giữa nắng trưa. Lành mua mấy ký gừng tươi, khoai, bí. Bận gì Lành cũng làm mấy keo mứt đem qua cho cha con Tép có mùi vị xuân. Năm nào Lành cũng làm mấy loại mứt này, gừng để đãi khách uống trà, mứt bí, mứt khoai cho Tép nhâm nhi.

Lành rẽ qua mua thêm miếng thịt về kho trứng cút, món Tép thích, sực nhớ còn chưa mua tò he, Lành quanh vô. Tết người ta bán thịt thà bánh mứt, mấy ai còn lòng dạ mà ngồi bán tò he, nghĩ vậy nhưng Lành vẫn đi từ đầu chợ tới cuối chợ tìm ông Chín Đen. Ngày thường ông Chín Đen ngồi bên gốc cây bàng đầu chợ, chỗ đó giờ tấp nập hàng trái cây. Lành quay về, dọc đường chợt thấy từ xa ai như ông Chín Đen, lưng còng sát đất đang chầm chậm đi. Lành chạy lại, trên cái thùng xốp ông đang bưng trước mặt còn đúng ba tò he: Thạch Sanh, Lý Thông và công chúa.

“Ông ơi, bán hết tò he trên thùng cho con!”. Ông Chín Đen ngước đôi mắt mờ đục lên nhìn Lành: “Để tui gói!”. Ông run run đưa Lành bọc tò he đã được cột cẩn thận: “Của cô hai mốt ngàn”. Lành móc trong túi áo còn ba mươi ngàn: “Con gởi ông, còn tiền thừa con biếu ông”. Lành quày quả xách giỏ về. Nắng trưa in bóng Lành xuống con đường đất bụi mù.

Về tới đầu ngõ đã thấy sân nhà Lành ngổn ngang đất cát, bên đống gạch cũ vừa dở lên, Tâm cặm cụi gõ những viên gạch mới lát lên sân. Tép lăng xăng phụ ba vác gạch, trộn xi măng, sau lưng thằng nhỏ, con Lu cũng quắn quíu chạy qua chạy lại. Thấy Lành về, Tép lao ra: “Ba nói lát lại cái sân cho bà đi khỏi ngã, để cô Lành còn phơi củ kiệu, đu đủ, với lại còn chưng chậu hoa Tết cho đẹp!” nói rồi thằng nhỏ lại lao đi xúc đất vào cái xe cút kít, không hay biết gói tò he đang nằm trong túi áo Lành. Lành đứng giữa nắng trưa, nhìn lưng áo bạc màu đẫm mồ hôi của Tâm, cô nghe lòng xốn xang. Lúc vô sân cởi cái nón, ngang qua chỗ Tâm, Lành thủng thẳng: “Nắng chang chang mà phơi cái đầu trần, cảm ra đó thì khổ!”. Chụp cái nón đội đầu cho Tâm rồi mà chân Lành líu ríu, mấy lần suýt vấp vô mấy viên gạch bể đang vun thành đống bên thềm.

* * *

Lành quơ mớ củi khô cho vào bếp, khói ngún lên. Mẻ mứt gừng vừa xong Lành trải ra cái nia, vớt mớ bí đang ngâm trong thau cho lên bếp rim. Ngoài ngõ có tiếng con Lu ăng ẳng, Lành nhoài người nhìn ra, trên lối đi vào Tâm bưng hai bội cúc vạn thọ rực rỡ, theo sau là Tép mặt mũi hớn hở, cả con Lu cũng rộn ràng chạy quanh.

“Bà ơi ra coi bông đi!”, Tép gọi to. Mẹ Lành từ trong nhà nhúc nhắc đi ra, móm mém cười, nhìn hai bội hoa được đặt trang trọng trước sân. Ngoài kia nắng đã rút lên quá nửa bậc thềm, cái nắng trong tiết xuân ấm áp trong veo, đẫm cả mùi mứt gừng cay nồng ngọt ngào. “Tép giỏi ra lau lá chuối cho bà!” - tiếng mẹ Lành vọng vào lẫn trong tiếng đàn chim đang ríu rít trên mái nhà. Tép vừa chuẩn bị lau lá chuối, vừa liếng thoắng: “Tiếng con chim ri, gọi dì, gọi cậu. Tiếng con sáo sậu, gọi cậu, gọi cô…”. Lành quay vô bớt lửa than dưới cái nồi đang liu riu. Ngoài giếng nước tiếng Tép tíu tít bên mẹ Lành.

“Lành ơi!” - ngoài sân tiếng Tâm ngập ngừng. Lành ló đầu ra, trống ngực đập thình thịch khi nhìn thấy Tâm trong bộ đồ mới toanh. “Đi! Tui chở Lành lên thị trấn mua thêm mấy thứ. Tết này phải tươm tất hơn chút chớ!”, Tâm hớn hở trong khi Lành còn ngại ngùng nhìn ra giếng, lí nhí: “Em còn đãi nếp, ngâm đậu để mẹ gói bánh”. “Thôi để mẹ làm! Đi đi còn về chớ tối!” - tiếng mẹ từ ngoài giếng vọng vào.

Lành ngồi sau xe, hai tay thun thút giấu trong áo. Tâm chầm chậm lái, đến đoạn đường vắng Tâm quàng tay ra sau kéo Lành lại gần: “Em ngồi xích vô chớ té!”. Lành ngồi nhích lại gần Tâm thêm chút nữa, trời chiều mà nghe hai má nóng ran.

* * *

Những thanh củi gộc cháy rực nồng đượm. Bên hiên đã sực lên mùi lá chuối chín, mùi nếp, mùi mứt rim trên chảo đường đang sôi. Nồi bánh sôi bùng bục bên bếp lửa, Lành ngồi nép vào Tâm, nghe hơi thở Tâm thật gần, quyện vào hương đêm. Lành nhắm mắt hít một hơi, nghe mùi cây cỏ, mùi đồng bãi, mùi nhang khói trên bàn thờ cuối năm. Lòng Lành bình yên đến lạ.

Tâm cúi xuống cho thêm củi vào bếp rồi châm nước vào nồi bánh. Lành cời lửa than, đặt lên đó ấm nước sôi để pha trà. Ngoài vườn hương xuân đã chạm ngõ, lác đác vài giọt mưa khẽ rơi trên những tán lá non. Lành khắc khoải nhìn ra lẩm bẩm: “Ngày mai không biết có nắng không, để tranh thủ phơi mớ mứt bí”.

Bên song, tiếng lá non lao xao. Một mùa xuân đã về trong căn nhà cuối xóm…

Chia sẻ bài viết