Thủ tướng Rudd (phải) đón Tổng thống Yudhoyono tại sân bay Fairbaim ở Canberra hôm 9-3. Ảnh: Reuters

Ngày 9-3, Tổng thống Indonesia Susilo Bambang Yudhoyono bắt đầu chuyến thăm 3 ngày tới Úc, nhằm cải thiện quan hệ giữa hai nước láng giềng. Dự kiến trong cuộc hội đàm với Thủ tướng nước chủ nhà Kevin Rudd vào hôm nay, hai bên sẽ đề cập nhiều vấn đề, trong đó có những điểm “nóng” về hợp tác an ninh. Trước khi gặp Thủ tướng Rudd, ông Yudhoyono được vinh dự trở thành nhà lãnh đạo Indonesia đầu tiên phát biểu trước Quốc hội Úc.

Cả Indonesia và Úc đã phải vất vả xây dựng lại quan hệ kể từ sau cuộc tranh cãi về vấn đề người tị nạn Papua hồi năm 2006, khi đó Jakarta từng triệu hồi đại sứ tại Canberra về nước. Thế nhưng, quan hệ hai nước lại hục hặc vào tháng 10 năm ngoái, khi giữa họ bất đồng về việc chiếc tàu hải quan Úc chở 78 người tị nạn Sri Lanka tới một cảng của Indonesia ở đảo Riau, nhưng bị chính quyền từ chối cho lên bờ. Cuối năm 2009, việc Canberra thông báo mở cuộc điều tra tội phạm chiến tranh xung quanh vụ 5 nhà báo nước này tình nghi bị quân đội Indonesia sát hại ở Đông Timor năm 1975 cũng làm Jakarta bất bình. Úc còn bày tỏ sự không hài lòng khi tòa án Indonesia tuyên án tử hình 3 công dân Úc vì tội buôn lậu 8,3 kg hêrôin. Do luật pháp Úc không có án tử hình nên dư luận xứ kangaroo cảm thấy sốc trước bản án.

Bất chấp những vấn đề trên, theo các nhà phân tích, Tổng thống Yudhoyono và Thủ tướng Rudd sẽ tập trung vào việc tăng cường quan hệ giữa hai nước tại cuộc gặp lần này. Nhiều năm qua, hai nước đã tăng cường hợp tác về chống chủ nghĩa khủng bố, do nhiều công dân Úc thiệt mạng trong các vụ tấn công khủng bố tại Indonesia. Cụ thể, trong số 6 người chết trong vụ đánh bom khủng bố 2 khách sạn ở Jakarta hồi tháng 7 năm ngoái có 3 người Úc. Năm 2004, 9 công dân Úc thiệt mạng trong vụ đánh bom xe tại Đại sứ quán Úc ở Jakarta. Nhưng nghiêm trọng nhất là vụ đánh bom kinh hoàng làm hơn 200 người chết ở Bali năm 2002, trong đó có tới 88 người Úc.

Do vậy, các nhà phân tích cho rằng hợp tác điều tra các vụ đánh bom khủng bố sẽ là nền tảng gắn kết quan hệ giữa hai nước láng giềng này. Mặt khác, hai bên cũng sẽ thúc đẩy tăng cường quan hệ chính trị, kinh tế. Trong cách nhìn của Úc, Indonesia với dân số lớn thứ tư thế giới (230 triệu người) và là quốc gia có đông người Hồi giáo nhất có vị trí chiến lược quan trọng đối với sự thịnh vượng và ổn định ở khu vực. Còn với Indonesia, các nhà đầu tư Úc là nguồn lực quan trọng để phát triển đất nước. Dự kiến trong khuôn khổ chuyến thăm của Tổng thống Yudhoyono, hai bên cũng sẽ thảo luận về hiệp định thương mại tự do song phương.

N. KIỆT (Theo AFP, Jakartapost, AP)