Sau rất nhiều tranh cãi, Hạ viện Mỹ cuối cùng đã thông qua gói đầu tư cho cơ sở hạ tầng trị giá 1.200 tỉ USD, ghi dấu chiến thắng lớn cho Tổng thống Joe Biden và đảng Dân chủ trên bước đường củng cố niềm tin của cử tri Mỹ trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ đầy thách thức.

Hạ viện Mỹ thông qua gói chi tiêu trên tối 5-11 (giờ địa phương) với 228 phiếu thuận và 206 phiếu chống. Nữ Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi gọi đây là sự kiện lịch sử làm “biến chuyển” nước Mỹ. Ðáng chú ý, có 6 hạ nghị sĩ đảng Dân chủ bỏ phiếu chống, trong khi có 13 dân biểu Cộng hòa ủng hộ. Gói đầu tư khổng lồ này đã được Thượng viện Mỹ biểu quyết gần 3 tháng qua nhưng vấp phải sự tranh cãi quyết liệt ở Hạ viện. Ông chủ Nhà Trắng đã 2 lần đích thân qua thăm Ðồi Capitol để vận động, cùng hàng chục cuộc gặp giữa giới chức Nhà Trắng và hạ nghị sĩ. Ngày 4 và 5-11, ông Biden cũng liên tục gọi điện thúc giục các hạ nghị sĩ thông qua dự luật chi tiêu.

 Nữ Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi thể hiện niềm vui tại cuộc họp báo sau khi gói chi tiêu cơ sở  hạ tầng được thông qua tối 5-11. Ảnh: Getty Images

Với sự tán đồng của Hạ viện, dự chi ngân sách có tên “Ðạo luật việc làm và đầu tư cơ sở hạ tầng” sẽ được chuyển lên Tổng thống Biden ký ban hành luật. Ðây là gói chi tiêu lớn nhất trong lịch sử Mỹ dành cho cơ sở hạ tầng, trong đó có gần 550 tỉ USD cho hệ thống giao thông, xe điện và hạ tầng Internet. Nhà Trắng mô tả đạo luật này là “khoản đầu tư lớn nhất vào khả năng phục hồi của các hệ thống vật lý và tự nhiên trong lịch sử Mỹ”. Tổng thống Biden tuyên bố gói chi tiêu này sẽ tạo ra thêm việc làm, góp phần chống biến đổi khí hậu và giảm áp lực lạm phát giữa lúc nguồn cung ứng toàn cầu đang bị dứt gãy.

Gói chi tiêu trên bao gồm 110 tỉ USD đầu tư xây dựng, sửa chữa hệ thống cầu đường trong bối cảnh toàn nước Mỹ có hơn 45.000 cây cầu đã xuống cấp; 73 tỉ USD cho việc nâng cấp hệ thống mạng lưới điện; 66 tỉ USD cho việc bảo trì và cải tạo hệ thống xe lửa; 65 tỉ USD cho phát triển hạ tầng băng thông rộng; 55 tỉ USD cho hệ thống cung cấp nước sạch; 50 tỉ USD cho quỹ thích ứng biến đổi khí hậu; 42 tỉ USD sửa chữa sân bay, bến cảng nhằm chống ùn tắc và giảm khí thải; 39 tỉ USD để hiện đại hóa và mở rộng giao thông công cộng; 21 tỉ USD cho việc khắc phục hậu quả ô nhiễm môi trường; 15 tỉ USD cho xe buýt điện và hệ thống trạm sạc xe điện; 11 tỉ USD cho an toàn giao thông…

Gói ngân sách cho cơ sở hạ tầng, phúc lợi xã hội và chống biến đổi khí hậu là những biện pháp quan trọng trong chương trình nghị sự về kinh tế của Tổng thống Biden. Hiện gói chi tiêu cho an sinh xã hội và chống biến đổi khí hậu trị giá 1.850 tỉ USD (giảm so mức đề xuất ban đầu là 3.500 tỉ USD) đang được tiếp tục thảo luận. Phe Dân chủ ban đầu dự kiến sẽ thông qua cả gói ngân sách này trong phiên họp 5-11, nhưng đã hoãn lại do các nghị sĩ trung lập yêu cầu tiến hành kiểm toán các chi phí, vốn có thể kéo dài hàng tuần lễ. Dự kiến, gói ngân sách mang tên “Xây dựng lại tốt đẹp hơn” sẽ được bỏ phiếu vào ngày 30-11.

Các kế hoạch chi tiêu trên được đảng Dân chủ coi là có ý nghĩa quan trọng để giành được sự ủng hộ của cử tri trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào năm tới. Theo Tổng thống Biden, các gói chi tiêu này sẽ “thổi luồng sinh khí mới vào nền kinh tế”. Riêng với gói chi tiêu cơ sở hạ tầng, ông Biden khẳng định rằng đây là “con đường dẫn đến chiến thắng trong cạnh tranh kinh tế của thế kỷ 21” trước nguy cơ nền kinh tế số 1 thế giới bị Trung Quốc "soán ngôi".

ÐỨC TRUNG (Theo AP, AFP)