Sau thời gian tị nạn và làm việc tại Đức, các bác sĩ Syria đang trở về quê hương để giúp tái thiết hệ thống y tế bị tàn phá - động thái khiến các bệnh viện ở Đức lo ngại rằng họ sẽ không trở lại quốc gia Tây Âu.

Nhóm bác sĩ Syria ở Đức trong giờ làm việc tại quê nhà. Ảnh: SGMA
Theo tờ DW, nhờ sự trở lại của những bác sĩ nói trên mà Mohammed Qanbat đã được cứu sống. Người đàn ông 55 tuổi đến từ thành phố Hama của Syria này hồi tháng 4 đã được phẫu thuật tim hở - thủ thuật hiếm khi được thực hiện ở Syria trong thời gian qua, bởi hệ thống y tế của nước này đã xuống cấp rất nhiều trong cuộc nội chiến kéo dài 14 năm. “Tôi không thể diễn tả được mình hạnh phúc và biết ơn đến mức nào. Thật không thể nói thành lời. Chúng tôi đã chờ họ trở về giúp đỡ chúng tôi rất lâu rồi. Đáng mừng vì họ không quên chúng tôi. Họ đã trở lại để giúp chúng tôi” - ông Qanbat nói với DW.
Hiện vẫn chưa rõ chính xác có bao nhiêu bác sĩ Syria đã rời khỏi đất nước trong chiến tranh. Theo Ngân hàng Thế giới, khoảng 30.000 bác sĩ đã phục vụ người dân Syria hồi năm 2010 - một năm trước khi diễn ra cuộc nội chiến hồi năm 2011. Tuy nhiên, đến năm 2020, chỉ còn chưa tới 16.000 bác sĩ ở lại nước này. Trong khi đó, các nhân viên y tế khác như y tá, dược sĩ và nha sĩ cũng chạy nạn. Nhiều người trong số này đã đến Đức. Thống kê cho thấy, hơn 6.000 bác sĩ Syria làm việc tại Đức, chủ yếu là trong các bệnh viện, nhưng đó chỉ là những bác sĩ có hộ chiếu Syria. Trên thực tế, có thể có hơn 10.000 bác sĩ Syria ở Đức.
DW cho hay, sau khi Tổng thống Syria Bashar Assad bị lật đổ vào đầu tháng 12 năm ngoái, một số bác sĩ Syria ở Đức đã cùng nhau thành lập Hiệp hội Y khoa Syria - Đức (SGMA). Nour Hazzouri, bác sĩ cao cấp chuyên khoa tiêu hóa tại Bệnh viện Helios (Đức), cho biết mọi chuyện bắt đầu khi một nhóm bác sĩ trên ứng dụng nhắn tin WhatsApp bày tỏ mong muốn giúp đỡ người dân tại quê nhà. Ít lâu sau, nhóm này đã thành lập một trang trên Facebook. Sau đó, vào giữa tháng 1, SGMA chính thức được thành lập. Hiện SGMA có khoảng 500 thành viên. “Ngay cả chúng tôi cũng thực sự ngạc nhiên về tốc độ phát triển nhanh chóng của SGMA” - ông Hazzouri cho hay.
Gần đây, các thành viên SGMA đã thực hiện nhiệm vụ đầu tiên của họ ở Syria. Kể từ tháng 4, khoảng 85 bác sĩ Syria từ SGMA đã có mặt tại quốc gia Trung Đông này để đánh giá tình trạng hệ thống chăm sóc sức khỏe của Syria và thực hiện các ca phẫu thuật trên khắp nước. Song, một thách thức đối với SGMA là thiết bị tại các bệnh viện Syria đã quá lỗi thời. Theo bác sĩ Hazzouri, các tình nguyện viên Syria tự bỏ tiển túi để chi trả cho việc đi lại và gây quỹ mua thiết bị y tế.
“Nhiều người đã mang theo tiền quyên góp từ phòng khám của họ, đồng thời chúng tôi đã phát động một chiến dịch gây quỹ trực tuyến. Thông qua đó, chúng tôi có thể quyên góp được gần 100.000 euro trong vòng 1 tháng, chủ yếu là từ các bác sĩ Syria tại Đức. Các tổ chức phi chính phủ Syria địa phương cũng hỗ trợ chúng tôi bằng cách quyên góp vật liệu” - ông Hazzouri cho biết thêm.
Cho đến nay, SGMA chưa nhận được sự hỗ trợ chính thức nào từ Chính phủ Đức. Tuy nhiên, các thành viên SGMA hồi giữa tháng 2 đã tham dự hội nghị của Bộ Phát triển Đức về liên minh bệnh viện Đức - Syria mà ông Hazzouri mô tả là “một bước quan trọng hướng tới mối quan hệ đối tác tiềm năng” giữa 2 nước. Về phần mình, Bộ Y tế Syria cũng đã hỗ trợ, cấp giấy phép làm việc cho các bác sĩ SGMA. Đáng chú ý, một chiến dịch viện trợ y tế khác gọi là “Shifa, cùng nhau giúp đỡ Syria” cũng được triển khai trong tháng này tại Syria với sự tham gia của khoảng 100 bác sĩ Syria.
Theo kế hoạch, hầu hết tình nguyện viên y tế của SGMA sẽ trở lại Đức làm việc. Tuy nhiên, cuộc khảo sát gần đây của hiệp hội này cho thấy 76% thành viên của hiệp hội đang cân nhắc trở về nước vĩnh viễn. Trong các cuộc phỏng vấn gần đây với các phương tiện truyền thông Đức, các bác sĩ Syria thường bày tỏ quan ngại đối với chính sách chống nhập cư của Đức. Song, việc trở về Syria sẽ có tác động bất lợi đến các dịch vụ y tế của Đức. Mặc dù các bác sĩ Syria chỉ chiếm 2% tổng số bác sĩ ở Đức nhưng họ đóng vai trò lớn hơn nhiều trong các bệnh viện và phòng khám thiếu nhân lực ở miền Đông nước này.
TRÍ VĂN