Ngày 7-9, tại TP. Cần Thơ, trong buổi làm việc với đoàn kiểm tra của Bộ tài nguyên và Môi trường và Bộ Xây dựng về tình hình khai thác và xuất khẩu cát trên địa bàn TP Cần Thơ, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Nguyễn Thanh Sơn kiến nghị Chính Phủ xem xét cho ngưng xuất khẩu cát.

Lý do để Thành phố đưa ra đề nghị trên là do trữ lượng cát của Cần Thơ và các tỉnh ĐBSCL có hạn (lại là cát sông- cát nước ngọt quí hiếm), trong khi nhu cầu xây dựng san lấp mặt bằng trong thời gian tới là rất lớn, nếu tiếp tục xuất khẩu, nguồn tài nguyên này có nguy cơ cạn kiệt không còn đủ để cung ứng cho công tác xây dựng trong tương lai. Tại buổi làm việc, đoàn công tác đặc biệt quan tâm các vấn đề mà báo chí đã nêu liên đến các sai phạm cố tình của doanh nghiệp như lợi dụng sơ hở của thông tư để xin gia tăng sản lượng khai thác lên gấp hàng chục lần, ký lùi thời gian cấp phép, mua bán pháp nhân, gia hạn kéo dài thời gian hoạt động...

Báo cáo với đoàn kiểm tra cho thấy, Cần Thơ hiện có 10 mỏ cát, trữ lượng khoảng 25,3 triệu m3. Thành phố đã cấp phép hoạt động cho 71 đơn vị hoạt động khai thác và xuất khẩu cát. Trong 2 năm 2007-2008, tình hình khai thác cát diễn ra bình thường, thế nhưng từ tháng 4 tháng 5 năm 2009, phương tiện khai thác cát lậu gia tăng gấp nhiều lần, hoạt động khai thác rầm rộ cả ngày lẫn đêm vượt quá tầm kiểm soát của các cơ quan đơn vị chức năng. Từ ngày 8-7, TP Cần Thơ cũng đã tạm ngưng việc cấp phép mới và gia hạn giấy phép hết hạn hoạt động cho các doanh nghiệp khai thác cát. Từ giữa tháng 8, cơ quan chức năng đã trả hồ sơ của 15 đơn vị xin gia hạn và 3 giấy phép chuyển quyền khai thác khoáng sản. Sau khi siết chặt quản lý không mở tờ khai thêm, hầu hết các doanh nghiệp, các đơn vị khai thác cát sai quy định đã chạy sang địa bàn các tỉnh lân cận. Từ khi có thông tư 18 của Bộ xây dựng yêu cầu doanh nghiệp muốn tham gia xuất khẩu mặt hàng này phải có sự đồng ý của Bộ thì tình hình ở TP Cần Thơ đã lắng dịu. TP Cần Thơ hịên còn 31 đơn vị đủ điều kiện tham gia khai thác cát đúng theo luật khoáng sản hiện hành.

Đại diện đoàn công tác, ông Phạm Ngọc Sơn, Vụ trưởng Vụ pháp chế Bộ TN và MT đã hoan nghênh TP Cần Thơ thời gian qua đã có nhiều giải pháp cứng rắn để chấn chỉnh kịp thời tình trạng khai thác cát sai phép trên địa bàn và ngăn chặn có hiệu quả sai phạm của doanh nghiệp. Trên cơ sở báo cáo của TP Cần Thơ, đoàn công tác sẽ liên kết đến kiểm tra tiếp 9 tỉnh còn lại ở ĐBSCL có hoạt động khai thác và xuất khẩu cát để có báo cáo tổng hợp trình Chính phủ.

TRẦN KHÁNH LINH (TTXVN)