Tổng thống Mỹ Obama trong cuộc họp báo ngày 3-3. Ảnh: AFP

Trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng hôm 3-3, Tổng thống Barack Obama đã phủ nhận thông tin nói rằng Washington sẽ từ bỏ việc triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa ở Đông Âu, nếu Mát-xcơ-va giúp ngăn chặn nỗ lực phát triển vũ khí hạt nhân của Iran. Thông tin trên được tờ New York Times tiết lộ khi cho rằng ông Obama ba tuần trước đã gởi “mật thư” cho Tổng thống Nga Dmitry Medvedev, trong nỗ lực khởi động lại quan hệ Nga - Mỹ.

Thừa nhận có gởi thư cho người đứng đầu Điện Kremlin, nhưng Tổng thống Obama phủ nhận việc đề nghị một thỏa thuận như vậy với Nga. Ông nói: “Những gì tôi viết trong thư là những gì tôi từng nói công khai, đó là hệ thống phòng thủ tên lửa mà chúng ta dự định triển khai không nhằm vào Nga mà là Iran. Và tôi đã nói rõ là khi chúng ta giảm bớt ý đồ của Iran về vũ khí hạt nhân, thì cũng sẽ giảm được sức ép hoặc sự cần thiết về một hệ thống phòng thủ tên lửa”.

Phương Tây lo ngại chương trình hạt nhân của Iran là vỏ bọc để phát triển bom nguyên tử. Nhưng với sự trợ giúp của Nga, mới đây Iran đã vận hành thử nghiệm nhà máy điện hạt nhân Bushehr và dự kiến đưa vào hoạt động cuối năm nay. Mát-xcơ-va cũng nhiều lần dùng quyền phủ quyết tại Hội đồng Bảo an LHQ để gây khó hoặc bác bỏ nỗ lực của Mỹ về các biện pháp trừng phạt Iran.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates mới đây cho biết Washington muốn tái khởi động các cuộc đàm phán với Mát-xcơ-va về Iran. Có hai sự lựa chọn, một là hợp tác chặt chẽ với nhau để thuyết phục Iran không tiếp tục chương trình tên lửa đạn đạo của họ; và hai là Nga sẽ trở thành “đối tác đầy đủ” trong lá chắn tên lửa của Mỹ ở Đông Âu. Đây là sự thay đổi nhằm khẳng định việc Mỹ muốn điều chỉnh quan hệ với Nga. Trước khi mãn nhiệm, ông George Bush từng bác bỏ mọi đề xuất của Mát-xcơ-va, trong đó có việc để Nga tham gia vào kế hoạch lá chắn tên lửa của Mỹ.

Mát-xcơ-va cũng xác nhận việc Tổng thống Medvedev đã nhận bức thư của ông Obama, nhưng nói rằng không có đề xuất gì cụ thể. Phát biểu trong cuộc họp báo khi đang ở thăm Tây Ban Nha, ông Medvedev khẳng định không hề có bất kỳ nội dung nào trong thư mang tính “mặc cả”. Ông lặp lại quan điểm của Mát-xcơ-va là sẵn sàng đàm phán với Washington về lá chắn tên lửa, nhưng không muốn đề cập đến chương trình hạt nhân của Tehran. Ông tuyên bố sẽ bác bỏ bất cứ đề nghị nào yêu cầu Nga “buôn bán hoặc trao đổi” về chính sách chỉ để ngăn cản Mỹ lắp đặt hệ thống tên lửa đánh chặn ở Đông Âu. Theo Tổng thống Medvedev, Nga đang hợp tác chặt chẽ với Mỹ về vấn đề hạt nhân của Iran, nhưng vấn đề này không nằm trong khuôn khổ kế hoạch phòng thủ tên lửa của Mỹ.

N.MINH
(Theo Reuters, AFP, NYT)