Theo kết quả thăm dò ngoài phòng phiếu hôm 13-12, đảng Bảo thủ cầm quyền của Thủ tướng Anh Boris Johnson dự kiến giành chiến thắng vang dội trong cuộc tổng tuyển cử sớm, mở đường cho nước này rời khỏi Liên minh châu Âu (EU), tức Brexit, vào tháng tới.

Cụ thể, đảng Bảo thủ dự kiến giành 368/650 ghế ở hạ viện, tăng 50 ghế so với cuộc bầu cử năm 2017. Nếu đúng như dự báo, đây sẽ là kết quả áp đảo nhất mà đảng này giành được kể từ chiến thắng của nữ Thủ tướng Margaret Thatcher năm 1987. Các đảng nhỏ như SNP, Dân chủ Tự do chống Brexit và đảng Xanh lần lượt được 55, 13 và 1 ghế.

Thủ tướng Johnson phát biểu sau chiến thắng hôm 13-12. Ảnh: Reuters   

Chiến thắng của Thủ tướng Johnson được coi là “cú đấm vào bụng” những người hy vọng Anh có thể đảo ngược Brexit thông qua trưng cầu dân ý lần hai.  Được dự báo chỉ giành 203 ghế không khác gì thảm họa đối với Công đảng đối lập dưới sự lãnh đạo của Jeremy Corbyn bởi đây là kết quả tệ nhất của đảng này kể từ năm 1935. Trước đó, ông Corbyn đã đề ra mục tiêu đưa Công đảng trở lại nắm quyền với lời hứa đàm phán lại thỏa thuận Brexit và tiến hành trưng cầu dân ý cùng với lựa chọn hủy toàn bộ tiến trình này để Anh ở lại EU. Nhưng giờ đây, sau thất bại trên, Jeremy Corbyn thậm chí đã phải công bố ý định từ chức.

 Về phần mình, lèo lái một chính phủ thiểu số và đối mặt với trở ngại tại quốc hội, cựu thị trưởng Luân Đôn-cựu Ngoại trưởng Johnson đã sử dụng ván bài mạo hiểm với cuộc tổng tuyển cử sớm này. Ông Johnson vận động bầu cử với cam kết “Hoàn thành Brexit”,  tuyên bố sẽ khép lại hơn 3 năm hỗn loạn chính trị xung quanh tương lai nước Anh - vấn đề đã đè nặng nền kinh tế và gây chia rẽ sâu sắc xứ sở sương mù. May mắn hơn người tiền nhiệm Theresa May, canh bạc của ông Johnson đã thành công. Nhà lãnh đạo Anh dường như đánh trúng tâm lý mệt mỏi của người dân trong nước vốn hy vọng sớm chấm dứt nhiều năm bất ổn chính trị. Với thế đa số vững chắc nói trên, Boris Johnson có thể sẽ dễ bề thúc đẩy quốc hội thông qua thỏa thuận “ly hôn” mà ông đã ký với Brussels hồi tháng 10 để đáp ứng thời hạn ngày 31-1 tới, trễ 10 tháng so với dự kiến ban đầu. Phê chuẩn văn kiện này cũng sẽ chính thức đặt dấu chấm hết cho “cuộc tình” Anh- EU kéo dài gần 5 thập kỷ qua, mặc dù đôi bên còn phải đạt một thỏa thuận về an ninh và thương mại.

Còn nhiều gian nan phía trước

Thủ tướng Johnson hứa thực hiện Brexit vào cuối tháng 1-2020 và sau đó lập tức khởi động đàm phán về thỏa thuận thương mại mới với 27 quốc gia còn lại trong khối- nhiệm vụ được cho là khó khăn. Ông hy vọng đạt được thỏa thuận này vào cuối năm tới trước khi kết thúc giai đoạn chuyển tiếp từ ngày 31-1 đến 31-12-2020.

Kịch bản Anh rời khỏi khối mà không có thỏa thuận (tức Brexit cứng) sẽ gây tổn hại to lớn đối với nền kinh tế nước này. Một ngày trước bầu cử Anh, hãng tin CNN dẫn lời trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU Michel Barnier nói rằng cơ hội để ông Johnson đạt thỏa thuận thương mại trước năm 2021 là “mong manh”.

HẠNH NGUYÊN (Theo AFP, Reuters)