Nhà văn nữ Đỗ Bích Thúy có lực viết bền bỉ với 12 tập truyện ngắn, tiểu thuyết và tản văn được xuất bản đến thời điểm này. Văn của cây bút sinh ra và lớn lên ở cao nguyên Hà Giang, hiện đang sinh sống ở Hà Nội, gây ấn tượng bởi cách sáng tạo không gian truyện hòa quyện cùng tâm trạng nhân vật, hầu hết là phụ nữ, tạo nên những trang văn vừa dịu dàng vừa kiên định như tâm hồn các nhân vật chính.

“Đàn bà đẹp” (NXB Văn Học & Liên Việt - 2013) là một trong những tập truyện ngắn tiêu biểu của cô.

Nhân vật của Đỗ Bích Thúy cô không có tính cách dữ dội, truyện cũng không đặt trong tình huống kịch tính cao trào. Trái lại, đó là những người phụ nữ sống âm thầm sau cánh cửa gia đình mà ta có thể gặp đâu đó trong cuộc đời. Nhưng truyện của Đỗ Bích Thúy không vụn vặt bởi mỗi câu chuyện của cô được kể bằng văn phong dịu dàng, kết cấu chặt chẽ và khắc họa thành công tính cách, số phận của mỗi nhân vật trong những bối cảnh và tình huống tưởng như rất bình thường.

Trong “Đàn bà đẹp”, hơn phân nửa truyện ngắn trong tuyển tập viết về người phụ nữ miền núi, nơi nữ nhà văn lớn lên. Và bằng cách viết thấu hiểu, đầy trải nghiệm của mình, Đỗ Bích Thúy đã cho người đọc cái nhìn nhân văn về những người phụ nữ đã âm thầm sống vì trách nhiệm, vì hai chữ “hy sinh” được mặc định đành cho họ. Đó là Mai, cô nữ sinh đẹp nhất Trường dân tộc nội trú huyện, phải bỏ học về lấy chồng để phụ giúp gia đình. Chỉ vì Mai đẻ 3 con gái mà chồng cô bỏ mặc vợ con, đến sống với người đàn bà khác trong “Cạnh bếp có cái muôi gỗ”. Hạnh phúc cũng không mỉm cười với Nhí và Súa, hai cô gái đẹp nhất bản trong truyện “Lặng yên dưới vực sâu”. Súa đau khổ vì bị lừa lấy người không yêu, bị chồng phản bội, luôn dằn vặt chọn lựa bỏ trốn với người yêu hay tiếp tục cuộc hôn nhân vì con. Còn Nhí, em chồng của Súa, sống như cái bóng trong nhà bởi cô bị câm từ nhỏ lại sớm mồ côi mẹ, rồi cũng mất đi người yêu...

“Đàn bà đẹp”, “Trong đám đông có một ánh mắt”, “Sương khói mịt mờ”… đưa người đọc trở lại với không gian chật hẹp và nhịp sống vội vã của phố phường. Nơi đó vẫn có những nỗi buồn, những tiếng thở dài lặng lẽ của những người phụ nữ do số phận trớ trêu. Những nhân vật nữ của Đỗ Bích Thúy không hề tham vọng hay đòi hỏi gì cao xa, họ chỉ có những ước muốn rất đời thường: được yêu và có một gia đình êm ấm. Nhưng điều bình dị ấy vẫn ngoài tầm với vì người đàn ông không thấu hiểu, vì cuộc đời xô đẩy. Họ có những lúc chao đảo muốn thoát khỏi những luân thường đạo lý để sống cho mình nhưng cuối cùng, đạo nghĩa truyền thống đã níu họ lại.

Giọng văn mềm mại, nữ tính của tác giả đưa người đọc len lỏi vào từng ngóc ngách tâm hồn nhân vật, qua những chuyển biến tâm lý, hành động. Tất cả hòa quyện trong những trang viết đặc tả bối cảnh tài tình, khiến người đọc có cảm giác khung cảnh đó, con người đó đang hiển hiện trước mắt. Để rồi khi rời mắt khỏi trang sách cuối cùng, những nhân vật của Đỗ Bích Thúy vẫn sống trong lòng người đọc.

CÁT ĐẰNG