Thời điểm này, sức mua nhiều loại cây giống trên thị trường đã bắt đầu tăng đáng kể so với trước, theo đó giá nhiều loại cây giống cũng đang nhích lên. Một số loại cây giống cũng bắt đầu có dấu hiệu hút hàng do nguồn cung bị giảm mạnh bởi hạn mặn xảy ra khốc liệt tại nhiều địa phương sản xuất cây giống ở ĐBSCL...

Khả năng thiếu hụt nguồn hàng

Sản xuất cây giống tại hộ anh Nguyễn Phong Vũ ở tỉnh Bến Tre.

Năm nay, nhiều đầu mối thu mua, kinh doanh cây giống tại các tỉnh, thành ở miền Đông Nam bộ, Tây Nguyên và phía Bắc đã tìm đến Bến Tre và một số tỉnh sản xuất nhiều cây giống ăn trái: Tiền Giang, Vĩnh Long… để đặt mua cây giống từ khá sớm cho nhu cầu tiêu thụ tại địa phương. Do vậy, dù chưa bước vào mùa mưa nhưng sức mua cây giống đã tăng tương đối mạnh. Nông dân và cơ sở kinh doanh cây giống tại các tỉnh, thành vùng ĐBSCL cũng đã đến các cơ sở sản xuất kinh doanh cây giống tại tỉnh Bến Tre, Vĩnh Long và Tiền Giang để tìm mua cây giống nhằm chọn cây giống đẹp, đảm bảo chất lượng và giá không quá cao.  

Anh Nguyễn Phước Thiện, chủ một cơ sở sản xuất, kinh doanh cây giống ở xã Bình Hòa Phước, huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long, cho biết: “Sức mua nhiều loại cây giống đã tăng gấp 2-3 lần so với các tháng trước, bán chạy nhất hiện nay là cây giống mít Thái và sầu riêng hạt lép. Trước đây, người dân thường đợi đến gần mùa mưa mới mua cây giống về trồng nhằm nhẹ công tưới nước và chăm sóc cho cây lúc giai đoạn mới trồng. Song, với sự tiến bộ trong các kỹ thuật canh tác bà con chủ động nguồn nước tưới tiêu nên mua cây giống về trồng khá sớm, lựa chọn được nguồn cây giống ưng ý”. Anh Trần Thanh Thảo, Chủ cơ sở sản xuất kinh doanh cây giống Thanh Thanh ở xã Hòa Nghĩa, huyện Chợ Lách, cho biết: “Sức mua nhiều loại cây giống tại cơ sở cũng đã tăng hơn gấp đôi so với trước. Nhu cầu tiêu thụ cây giống tại nhiều địa phương đang có xu hướng tăng mạnh do nông dân đẩy mạnh chuyển đổi cấu cây trồng, phát triển trồng cây ăn trái thích ứng tốt hơn với biến đổi khí hậu”.

Địa phương sản xuất cây giống chủ lực của vùng ĐBSCL là tỉnh Bến Tre đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi hạn mặn. Nhiều diện tích sản xuất cây giống nguyên liệu (cây làm gốc ghép) không đủ nước ngọt để tưới, thời điểm này nông dân không thể bứng cây lên để sản xuất cây giống thành phẩm. Ngoài ra, có một số lượng cây giống đã có dấu hiệu bị cháy lá, khô héo cành và chết cây do nước mặn và khô hạn. Thiệt hại có khả năng còn tăng nếu tình trạng hạn mặn còn kéo dài. Theo ông Ngô Tuấn Kiệt, Chủ Doanh nghiệp tư nhân cây giống Tuấn Kiệt, ở ấp Tây Lộc, xã Vĩnh Thành, huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre, nước mặn với nồng độ khá cao từ 4-6%0 trở lên  đã xuất hiện hầu khắp các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Chợ Lách, gây rất khó khăn sản xuất cây giống. Khả năng năm nay nhiều loại cây giống sẽ giảm mạnh tới 50% về số lượng so với năm trước, sẽ thiếu hụt nguồn hàng trong những tháng tới khi sức mua tiếp tục tăng cao, nhất là khi bước vào mùa mưa. Trên thực tế, một số loại cây giống đang được người dân chọn mua nhiều như mít Thái, cam sành hay sầu riêng... cũng bắt đầu có dấu hiệu hút hàng và khó tìm được số lượng lớn những loại cây ghép thành phẩm đẹp, có gốc ghép lớn, ra được nhiều cơi lá.

Giá tăng

So với hồi đầu năm 2020, giá nhiều loại cây giống đã tăng ít nhất từ 2.000-10.000 đồng/cây do nguồn cung giảm và nhu cầu tiêu thụ tăng. Năm nay, các loại cây giống cho trái cây có chất lượng ngon, dễ tiêu thụ: sầu riêng Ri 6, sầu riêng Mỏn Thon, xoài cát Hòa Lộc, xoài Đài Loan, bơ sáp, vú sữa Lò Rèn, mít Thái, ổi lê... tiếp tục được nhiều người tìm mua. Đặc biệt, cây mít Thái đang bán khá chạy do dễ trồng và có giá bán khá tốt nhờ đẩy mạnh xuất khẩu.

Tại nhiều cơ sở sản xuất kinh doanh cây giống ở các tỉnh Bến Tre, Vĩnh Long và Tiền Giang, giá mít Thái loại cây ghép được 1-2 cơi lá (gốc ghép cở 1,7-2 phân) có giá 35.000-40.000 đồng/kg, mít loại gốc ghép cỡ 1-1,5 phân có giá 25.000-30.000 đồng/cây. Giá cây giống sầu riêng hạt lép Ri 6 và Mỏn Thon ở mức 70.000-100.000 đồng/cây, tùy lớn nhỏ. Cây giống mãng cầu ta, mãng cầu xiêm, mận An Phước, bưởi da xanh, vú sữa Lò Rèn, bơ sáp có giá từ 20.000-25.000 đồng/cây. Trong khi đó, giá cây giống ổi lê, nhãn xuồng cơm vàng, cam sành, xoài cát Hòa Lộc và xoài Đài Loan ở mức 12.000-20.000 đồng/cây... Theo nhiều cơ sở kinh doanh cây giống tại các huyện Chợ Lách và Mỏ Cày Bắc của tỉnh Bến Tre, giá nhiều loại cây giống vẫn còn ở mức thấp so với cùng kỳ các năm trước nên tới đây có nhiều khả năng còn tăng. Giá cây giống tăng không chỉ do yếu tố cung-cầu mà còn bởi các chi phí sản xuất cây giống tăng cao. Hiện nhiều nhà vườn sản xuất cây giống tại tỉnh Bến Tre phải thuê xe tải, xe lôi và các phương tiện vận chuyển: ghe xuồng, sà lan... để chở nước ngọt về tưới cho cây trồng với chi phí rất cao, lên đến 70.000-150.000 đồng/m3 nước.

 Anh Nguyễn Phong Vũ, nông dân sản xuất cây giống tại ấp Cái Tắc, xã Hưng Khánh Trung A, huyện Mỏ Cày Bắc, tỉnh Bến Tre, cho biết, do thiếu nước tưới nên rất ít người dám xuống giống gieo trồng cây mới vào thời điểm này, thậm chí bứng cây có sẵn để đem ghép cũng không dám vì sợ khô héo. Hiện tại, bà con tập trung nguồn nước tưới cho những cây giống thành phẩm, còn cây trồng dưới nền đất lâu lâu mới tưới một lần nhằm duy trì sự sống thôi, chứ bây giờ nước ngọt quá đắt. Trước thực tế này, đòi hỏi các cơ quan chức năng cần quan tâm đầu tư, kịp thời các công trình dự trữ và cung cấp nước ngọt phục vụ sản xuất cây giống, cũng như kịp thời kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp lợi dụng khó khăn của bà con để cung cấp nước ngọt với giá cao nhằm trục lợi.

Bài, ảnh: KHÁNH TRUNG