HẠNH NGUYÊN (Theo The Hill)

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tuyên bố mở rộng hợp tác không gian mạng với Israel và Saudi Arabia trong chuyến công du Trung Ðông tuần rồi, động thái được xem là phản ứng trực tiếp đối với mối đe dọa kỹ thuật số ngày càng lớn từ Iran.

Tổng thống Mỹ Biden (trái) bắt tay Thủ tướng Israel Yair Lapid trong chuyến thăm Trung Đông vừa rồi. Ảnh: AFP

Cụ thể, Mỹ và Saudi Arabia đã ký hai thỏa thuận song phương nhằm tăng cường hợp tác an ninh mạng cũng như chia sẻ thông tin liên quan các mối đe dọa và tác nhân độc hại trên mạng. Trong khi đó, Israel và Mỹ cam kết thúc đẩy hợp tác chống tội phạm mạng. Jason Blessing, chuyên gia tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, cho rằng chính kẻ thù chung Iran đã tạo “cơ hội” để Mỹ xây dựng các liên minh mạnh hơn với hai quốc gia Trung Ðông. Những nước này đang trong quá trình đàm phán bí mật về việc thiết lập các mối quan hệ chính thức.

Mặc dù trình độ chưa bằng Israel, nhưng Iran vẫn có thể phát động mọi hình thức tấn công mạng, từ tấn công thay đổi nội dung website của nạn nhân, từ chối dịch vụ phân tán cho đến tấn công mạng bằng mã độc đòi tiền chuộc và gián điệp mạng. Vào tháng rồi, Cục Ðiều tra Liên bang Mỹ (FBI) thông báo đã triệt phá một âm mưu tấn công mạng với ý đồ làm gián đoạn mạng lưới Bệnh viện Nhi Boston hồi hè 2021. Giám đốc FBI Christopher Wray đổ lỗi cho các tin tặc do Iran hậu thuẫn đứng sau kế hoạch trên, gọi đây là “một trong những vụ tấn công mạng hèn hạ nhất” mà ông từng thấy.

Tehran còn bị cáo buộc triển khai các chiến dịch gián điệp mạng chống truyền thông phương Tây. Báo cáo công bố tuần rồi của Hãng an ninh mạng Proofpoint nêu chi tiết cách thức các tin tặc có sự tài trợ của chính phủ đến từ nhiều quốc gia, bao gồm Iran, thường xuyên do thám các nhà báo tại Mỹ nhằm chiếm quyền tiếp cận thông tin nhạy cảm. Ðặc biệt là Iran, các nhà nghiên cứu phát hiện tin tặc đã mạo nhận các nhà báo để tiếp cận các mạng lưới của họ và nắm được các nguồn tài liệu chuyên về chính sách ngoại giao Trung Ðông.

Năm ngoái, Proofpoint ghi nhận một nhóm tin tặc Iran đã nhắm vào 2 giáo sư y khoa cấp cao ở Mỹ và Israel bằng phương thức gửi email giả mạo (phishing email) hòng sở hữu thông tin tài khoản cá nhân. Trước mối đe dọa ngày càng lớn, hồi tháng 6, Israel cũng đã công bố kế hoạch phát triển “vòm mạng”, một hệ thống quốc phòng có nhiệm vụ đẩy lùi các cuộc tấn công kỹ thuật số.

Gaby Portnoy, người đứng đầu Ban quản lý mạng quốc gia Israel, khẳng định Iran đang trở thành đối thủ mạnh của Nhà nước Do Thái trên không gian mạng. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý một mình Israel không thể ngăn chặn tấn công mạng mà cần phải bắt tay với nhiều đối tác trong và ngoài nước, bao gồm lĩnh vực tư nhân và giới học viện.

Trong khi đó, năng lực không gian mạng của Saudi Arabia không tinh vi bằng Israel và Iran. “Saudi Arabia đã nghiên cứu cải thiện năng lực mạng trong thời gian dài nhưng tốc độ tiến bộ khá chậm. Nếu nhìn vào Trung Ðông, Israel và Iran là các cường quốc hàng đầu về không gian mạng”, James Lewis, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, nhận định. Tăng cường hợp tác không gian mạng trong khu vực thật ra cũng là một phần trong chiến lược lớn hơn của Mỹ nhằm đối phó Iran.