Nhật báo Phố Wall của Mỹ ngày 22-8 cho biết, Lầu Năm Góc đang có kế hoạch phát triển mạnh mẽ hệ thống phòng thủ tên lửa tại châu Á, một động thái mà các quan chức chính phủ nước này nói là để kiềm chế mối đe dọa tên lửa từ CHDCND Triều Tiên, nhưng dư luận tin rằng nó chủ yếu được sử dụng để đối phó tham vọng quân sự ngày càng lớn của Trung Quốc.

Sơ đồ hệ thống phòng thủ tên lửa và bố trí lực lượng hải quân của Mỹ. Ảnh: AP

Kế hoạch tăng cường hệ thống phòng thủ tên lửa này là một phần trong sơ đồ phòng thủ có thể bao trùm phần lớn lãnh thổ châu Á, cũng là một phần trong chiến lược phòng thủ mới của chính quyền Tổng thống Barack Obama nhằm tập trung các nguồn lực quân sự của Mỹ tới khu vực châu Á-Thái Bình Dương, nơi đóng vai trò thiết yếu đối với nền kinh tế số một thế giới sau hơn một thập niên “viễn chinh” ở Iraq và Afghanistan. Kế hoạch mới có thể bao gồm xây dựng một hệ thống radar mới tại miền Nam Nhật Bản và một hệ thống khác ở Đông Nam Á kết nối với các tàu chiến có trang bị hệ thống phòng thủ tên lửa và lá chắn tên lửa trên đất liền của Mỹ. Các quan chức Lầu Năm Góc cho biết phần trọng tâm của nỗ lực mới là triển khai một hệ thống radar cảnh báo sớm cực mạnh được gọi là X-Band.

Lầu Năm Góc đang thảo luận kế hoạch trên với Nhật Bản. Nếu thuận lợi, hệ thống radar mới có thể được lắp đặt chỉ trong vài tháng như là phần hỗ trợ cho hệ thống radar vốn hiện diện tại tỉnh miền Bắc Aomori của Nhật Bản từ năm 2006. Giới lãnh đạo thuộc Trung tâm chỉ huy Thái Bình Dương và Cơ quan Phòng thủ tên lửa của Mỹ cũng đang xem xét các địa điểm ở Đông Nam Á cho việc triển khai hệ thống radar X-Band thứ ba nhằm tạo ra một vòng cung cho phép Mỹ và các đồng minh khu vực theo dõi chính xác hơn bất kỳ tên lửa đạn đạo nào được phóng đi từ CHDCND Triều Tiên và Trung Quốc. Các quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ đã coi Philippines như là quốc gia tiềm năng nhất cho kế hoạch lắp đặt X-Band này, nhưng chưa xác định địa điểm cụ thể và việc thảo luận chỉ đang ở giai đoạn bắt đầu.

Kế hoạch mở rộng hệ thống phòng thủ tên lửa của Lầu Năm Góc tại châu Á-Thái Bình Dương diễn ra trong bối cảnh Mỹ và các đồng minh trong khu vực đã gia tăng báo động về mối đe dọa tên lửa của Bắc Triều Tiên, đồng thời ngày càng lo ngại chính sách bành trướng của Trung Quốc tại các vùng biển tranh chấp như Biển Đông, Hoa Đông, nơi có trữ lượng dầu khí, khoáng sản, thủy sản dồi dào. Hệ thống X-Band mà Lầu Năm Góc triển khai trên Thái Bình Dương đã theo dõi chặt chẽ và phát hiện chính xác các lần thử tên lửa trước đây của Bình Nhưỡng.

Động thái mới của Mỹ vì thế sẽ làm gia tăng căng thẳng với Trung Quốc, nước đã từng chỉ trích kịch liệt hệ thống phòng thủ tên lửa như vậy của Lầu Năm Góc tại Nhật Bản năm 2006. Bắc Kinh lo ngại kế hoạch mới của Washington, giống như hệ thống phòng thủ tên lửa mà quân đội Mỹ đang triển khai ở Trung Đông và châu Âu để cô lập Iran, sẽ làm giảm khả năng răn đe chiến lược của Trung Quốc.

ĐỨC TRUNG (Theo WSJ)