(CTO) - “Cha mẹ hãy thực hiện tầm soát, chẩn đoán và điều trị sớm bệnh tật trước sinh và sơ sinh vì hạnh phúc gia đình, vì tương lai nòi giống” là chủ đề chương trình truyền thông hưởng ứng Ngày Thalassemia thế giới (08/5) do Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình TP Cần Thơ tổ chức. Qua đó, nhằm tăng cường tuyên truyền sâu rộng cho người dân về nguy cơ của việc kết hôn cận huyết thống với bệnh Thalassemia (tan máu bẩm sinh) cũng như tầm quan trọng của hoạt động tư vấn, tầm soát, chẩn đoán, điều trị sớm bệnh tật trước sinh và sơ sinh góp phần nâng cao chất lượng dân số.

Tầm soát, sàng lọc trước sinh và sơ sinh là biện pháp hữu hiệu để có những đứa con khỏe mạnh. Trong ảnh: Bác sĩ BV Phụ sản TP Cần Thơ siêu âm tầm soát cho thai phụ. 

Bệnh tan máu bẩm sinh là bệnh lý di truyền, với hai biểu hiện nổi bật là thiếu máu và ứ sắt trong cơ thể, khiến bệnh nhân phải điều trị suốt đời. Nếu không được điều trị thường xuyên, đầy đủ, sẽ dẫn đến nhiều biến chứng, khiến bệnh nhân chậm phát triển thể trạng, giảm sức học tập, lao động.

Theo thống kê của các tổ chức y tế, Việt Nam hiện có khoảng 13 triệu người, tương đương 13% dân số mang gen bệnh thiếu máu bẩm sinh. Mỗi năm có hơn 8.000 trẻ em sinh ra mắc bệnh lý này, trong đó hơn 2.000 trẻ bệnh ở mức độ nặng.

Thời gian qua, Việt Nam có nhiều nỗ lực, song việc điều trị mới chỉ giúp cải thiện tốt cuộc sống của người bệnh chứ không thể chữa khỏi bệnh. Bệnh nhân tan máu bẩm sinh có chất lượng sống rất thấp, tỷ lệ tử vong cao. Từ năm 2001 đến nay, có tới 20% bệnh nhân tử vong trong đội tuổi 6 – 7 và 16 – 17. Hầu hết các bệnh nhân mắc bệnh nặng không có cơ hội xây dựng gia đình. Hiện nay, số lượng bệnh nhân tan máu bẩm sinh làm các bệnh viện quá tải, tạo áp lực nặng nề lên ngân hàng máu cũng như gánh nặng về chi phí xã hội.

Kinh nghiệm của thế giới cho thấy, bệnh lý này có  thể phòng ngừa hiệu quả tới 90-95% bằng các biện pháp như khám sức khỏe tiền hôn nhân để xác định cá nhân có mang gen bệnh, từ đó giúp  họ có sự lựa chọn đúng đắn về hôn nhân cũng như quyết định mang thai nhằm hạn chế sinh ra những đứa con không mắc bệnh tan máu bẩm sinh.

Trước diễn biến vẫn còn phức tạp của dịch bệnh Covid-19, để chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình thành phố đã linh hoạt trong triển khai hoạt động tuyên truyền nhân ngày Thalassemia thế giới thông qua nhiều hình thức đa dạng như: phối hợp với các cơ quan truyền thông, cung cấp thông tin, nội dung về bệnh tan máu bẩm sinh nói riêng cũng như tư vấn, tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh để tuyên truyền rộng rãi đến cộng đồng; treo băng rôn, khẩu hiệu tuyên truyền hưởng ứng Ngày Thalassemia thế giới trên các tuyến đường chính của thành phố; lồng ghép hoạt động tuyên truyền trong mô hình tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân.

THU SƯƠNG