Nhiều người hâm mộ nuối tiếc khi đạo diễn bậc thầy Nhật Hayao Miyazaki quyết định chia tay sự nghiệp 50 năm làm phim hoạt hình, ở tuổi 72. Ông được xem là “tượng đài” của hoạt hình Nhật Bản và là người đồng sáng lập hãng phim hoạt hình Ghibli. Các phim của ông thường thành công về mặt thương mại và điều này dẫn đến sự so sánh giữa ông với đạo diễn hoạt hình người Mỹ nổi tiếng Walt Disney. Tuy nhiên, bản thân Hayao Miyazaki không coi mình như một “ông trùm” trong lĩnh vực hoạt hình, ông chỉ tự nhận là một đạo diễn may mắn khi có thể tự do sáng tạo.

“The Wind Rises” - tác phẩm cuối cùng trong sự nghiệp của Hayao Miyazaki - được ví như “vầng hào quang trên bầu trời”. “The Wind Rises” dựa trên câu chuyện có thật về giấc mơ được bay lên bầu trời của Jiro Horikoshi- cha đẻ của mẫu máy bay Mitsubishi A6M Zero. “The Wind Rises” cũng như những câu chuyện khác của Hayao Miyazaki hấp dẫn người xem không chỉ bởi nội dung sâu sắc, hình ảnh đẹp mà còn là sự kỳ công trong cách dựng phim.

“The Wind Rises”

Ngược với xu hướng sử dụng máy tính ngày càng nhiều ở những xưởng phim khác, xưởng phim Ghibli của Hayao Miyazaki thường sử dụng cách làm phim hoạt hình truyền thống (vẽ tay) trong suốt quá trình làm phim. Ông không muốn lệ thuộc vào máy tính.

Hayao Miyazaki yêu thích cảnh nền được vẽ bằng màu nước vì chúng có thể tạo nên những sắc độ thanh tao, thích hợp với câu chuyện nhiều chất thơ. Cảnh nền trong phim của ông thường dựa theo những bức vẽ cảnh thực. Trong phim “Princess Mononoke”, cảnh nền xuất phát từ những bức vẽ phong cảnh của Hayao Miyazaki tại Yakushima, hòn đảo có nhiều cây sugi (cây tuyết tùng), trong đó có những cây trên 1.000 tuổi (yaku sugi). “Cây tổ” Jomon Sugi tại Yakushima, có thể đã tồn tại đến 7.000 năm, từng khiến Hayao Miyazaki xúc động rưng rưng.

Dù rất thành công trong sự nghiệp, Hayao Miyazaki không nghĩ đến việc mở rộng xưởng phim, xây dựng hoành tráng, mua sắm thiết bị tân tiến. Đối với Hayao Miyazaki, xưởng phim là để làm những phim mà ông muốn làm. Nếu phải làm nhiều phim cốt để duy trì xưởng phim to lớn, hiện đại, Hayao Miyazaki thà đóng cửa còn hơn.

Nét đặc trưng trong các bộ phim của Hayao Miyazaki là sự xuất hiện thường xuyên của các chủ đề như mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên và công nghệ. Nhân vật chính trong các tác phẩm của ông thường là những cô gái hoặc những phụ nữ trẻ mạnh mẽ, độc lập.

Xuyên suốt bề dày sự nghiệp, Hayao Miyazaki chỉ thực hiện 11 phim và tất cả đều dành cho trẻ em. Phim hoạt hình của ông không chỉ thu hút các bạn nhỏ mà còn cả người lớn, không bó hẹp ở nước Nhật mà còn lan rộng khắp thế giới. Nhiều nhà phê bình cho rằng chỉ có Hayao Miyazaki và Ghilbi mới có thể là đối thủ của Walt Disney. Chính John Lasseter- Giám đốc sáng tạo của Disney, không ngừng bày tỏ sự ngưỡng mộ Hayao Miyazaki khi gọi ông là “một trong những nhà làm phim xuất sắc nhất trong thời đại của chúng ta”. Những tác phẩm của Hayao Miyazaki như: “My Neighbor Totoro”, “Spirited Away”, “Mononoke Hime”…luôn lọt tốp những phim hoạt hình hay nhất theo thống kê của các trang web phim ảnh nổi tiếng như ING (Mỹ), IMDB. Riêng “Spirited Away” từng đoạt tượng vàng Oscar 2002 “Phim hoạt hình xuất sắc nhất” và đây là phim đầu tiên của Nhật Bản đoạt giải Oscar.

ÁI LAM (Tổng hợp từ guardian, independent, telegraph)