Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung vừa kết thúc chuyến thăm kéo dài 10 ngày tới Trung Đông và châu Phi, nơi ông đặt nền móng cho các thỏa thuận vũ khí và năng lượng hạt nhân, trong bối cảnh Seoul đặt mục tiêu phát triển ngành công nghiệp quốc phòng có thể sánh ngang Mỹ, Nga và Trung Quốc. 

Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung (trái) và người đồng cấp UAE Mohammed bin Zayed Al Nahyan hôm 18-11. Ảnh: Joint Press Corps

Ông Lee đã đến thăm Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), Ai Cập, Nam Phi và Thổ Nhĩ Kỳ, nhân dịp tham dự Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Nam Phi, nhằm tìm kiếm các biện pháp thúc đẩy hợp tác kinh tế trong các lĩnh vực quốc phòng, năng lượng hạt nhân, cơ sở hạ tầng và công nghiệp văn hóa.

Trong các cuộc gặp với các nhà lãnh đạo UAE, Ai Cập và Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Lee thảo luận các phương thức tăng cường quan hệ kinh tế với các quốc gia được coi là then chốt đối với thương mại, an ninh năng lượng và hợp tác chiến lược dài hạn của Hàn Quốc. Trong đó, UAE, nơi Hàn Quốc hy vọng sẽ sử dụng làm bàn đạp để mở rộng xuất khẩu vũ khí, là ưu tiên hàng đầu. Theo trang tin Nikkei Asia, Seoul và Abu Dhabi hôm 18-11 đã ký nhiều biên bản ghi nhớ. Theo đó, 2 nước sẽ thiết lập khuôn khổ hợp tác trong ngành công nghiệp quốc phòng, gồm phát triển chung, sản xuất trong nước và xuất khẩu sang nước thứ ba. Trong lĩnh vực hạt nhân, 2 nước sẽ hợp tác phát triển các lò phản ứng mô-đun nhỏ và các công nghệ kết hợp năng lượng hạt nhân với trí tuệ nhân tạo (AI), cũng như hợp tác trong lĩnh vực AI và không gian.

Theo Kang Hoon-sik, Chánh Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc, các thỏa thuận trên sẽ tạo cầu nối đến các thị trường mới không chỉ ở Trung Đông và châu Phi mà còn ở châu Âu, Bắc Mỹ và nhiều nơi khác. Ông Kang cho biết các công ty Hàn Quốc có thể nhận được hơn 15 tỉ USD đơn đặt hàng các sản phẩm quốc phòng trong thời gian tới. Được biết, UAE từng mua các hệ thống phòng thủ từ Trung Quốc, gồm các hệ thống tên lửa đất đối không. Hiện Abu Dhabi mong muốn được mua KF-21, chiến đấu cơ đầu tiên do Hàn Quốc tự phát triển và dự kiến đi vào sản xuất hàng loạt vào năm 2026.

Trong khi đó, trong cuộc gặp với Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah el-Sissi hôm 20-11, ông Lee đề xuất mở rộng hợp tác trong ngành công nghiệp quốc phòng, gồm kế hoạch sản xuất chung máy bay tấn công hạng nhẹ FA-50 và tên lửa chống tăng. Ông Lee còn công bố sáng kiến SHINE (ổn định, hòa hợp, đổi mới, mạng lưới và giáo dục) nhằm tăng cường sự tham gia của Hàn Quốc vào Trung Đông.

Còn trong cuộc gặp với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan hôm 24-11, hai bên đã ký biên bản ghi nhớ về hợp tác công nghệ hạt nhân. Hàn Quốc đặt mục tiêu giành được hợp đồng xây dựng nhà máy điện hạt nhân Sinop ở miền Bắc Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm, Hàn Quốc đứng thứ 10 thế giới về xuất khẩu vũ khí trong giai đoạn 2020-2024. Hiện chính phủ nước này đặt mục tiêu phát triển ngành công nghiệp quốc phòng có thể sánh ngang Mỹ, Nga và Trung Quốc.

Để đạt được mục tiêu trên, Seoul đang tái cấu trúc bộ máy hỗ trợ các nhà xuất khẩu vũ khí. Đáng chú ý, Tổng thống Lee hồi tháng 10 đã bổ nhiệm ông Kang làm Đặc phái viên kinh tế chiến lược của Tổng thống để tăng cường hợp tác công nghiệp quốc phòng. Ông Kang khi đó gần như ngay lập tức đã đến thăm một số quốc gia châu Âu. Theo Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc, tổng giá trị của các dự án mua sắm quốc phòng đang được Seoul thảo luận với các quốc gia châu Âu là khoảng 56 tỉ USD.

Lâu nay, Hàn Quốc xem nỗ lực thúc đẩy xuất khẩu vũ khí như là một phần của chiến lược quốc gia. Khi Nga bắt đầu phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraine năm 2022, Tổng thống khi đó là Yoon Suk Yeol đã đến thăm Trung Âu và Đông Âu để quảng bá xe tăng K2 và lựu pháo tự hành K9.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)