09/08/2013 - 11:48

Al-Qaeda trỗi dậy

Các tay súng al-Qaeda ở Yemen. Ảnh: AFP

Từng có nguy cơ bị xóa sổ, nhưng thế hệ thủ lĩnh “hậu” Osama bin Laden đã giúp mạng lưới khủng bố quốc tế al-Qaeda tái hợp và đang trỗi dậy thành mối đe dọa tiềm ẩn không thua gì giai đoạn trước loạt vụ tấn công kinh hoàng ngày 11-9-2001 ở Mỹ.

Theo giới phân tích, những nhánh lớn của al-Qaeda hiện đang phát triển dọc biên giới Iraq và Syrie, khu vực Bắc Phi và một nơi được cho tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất đối với nước Mỹ: Yemen - sào huyệt chính của al-Qaeda trên Bán đảo A-rập (AQAP). Hôm 7-8, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki tuyên bố Washington phải tập trung vào các nhánh al-Qaeda, đặc biệt ở Yemen, sau khi đã nhắm vào các thủ lĩnh của tổ chức này tại Afghanistan và Pakistan.

Các chuyên gia về khủng bố cho rằng các chân rết của al-Qaeda tại từng khu vực có thể không nhận lệnh trực tiếp từ thủ lĩnh số một hiện nay là Ayman al-Zawahri cũng như hiếm khi phối hợp hành động hay chia sẻ tài chính và lực lượng cho nhau. Tuy nhiên, các chân rết này lại thúc đẩy một “sứ mệnh” khác của al-Qaeda, đó là tạo ra thế hệ kế thừa cho các thủ lĩnh của chúng. “Thậm chí khi nhóm đầu não của al-Qaeda có thể suy yếu, “chủ nghĩa al-Qaeda” hay ý thức hệ của tổ chức khủng bố này vẫn tiếp tục tạo tiếng vang và thu hút thêm các tay chân mới”- Bruce Hoffman, giám đốc Chương trình nghiên cứu an ninh thuộc Đại học Georgetown (Mỹ), nhận định trong một nghiên cứu.

Giới chức tại Washington lý giải việc đóng cửa 19 đại sứ quán Mỹ ở nước ngoài cũng như sơ tán các nhân viên lãnh sự quán Mỹ ở Yemen là bắt nguồn từ thông tin tình báo cho thấy mối đe dọa về các cuộc tấn công khủng bố chưa rõ ràng trong một thông điệp mà al-Zawahri gửi cho thủ lĩnh Nasser al-Wahishi của AQAP.

Al-Zawahri từng tuyên bố sẽ phân quyền mạng lưới và chia nhỏ chi nhánh trên khắp toàn cầu như là một cách đảm bảo sự sống còn của al-Qaeda. Rita Katz - giám đốc cơ quan tình báo SITE, chuyên giám sát các trang web thánh chiến, cho biết trong nhiều năm al-Wahishi đã theo phò tá cho al-Zawahri và bin Laden nên được đánh giá là một trong số ít các tên đầu sỏ “cố cựu” của al-Qaeda còn sót lại. Bà Katz cảnh báo trong tương lai AQAP có thể sẽ là cơ quan đầu não của al-Qaeda, bởi al-Zawahri dường như đang trao vai trò thủ lĩnh số hai cho al-Wahishi. Tên này được coi là “nhà điều hành tác chiến thường trực của al-Qaeda”. Từng bị bắt vì âm mưu tấn công khủng bố Đại sứ quán Mỹ tại Yemen hồi năm 2003, al-Wahishi cùng hàng chục “cộng sự” cốt cán khác đã trốn thoát trong một vụ vượt ngục ngoạn mục tại một nhà tù được bảo vệ an ninh hết sức nghiêm ngặt vào năm 2006, và lập tức chủ mưu hàng loạt vụ tấn công kinh hoàng khắp Yemen, trong đó có Đại sứ quán Mỹ tại Thủ đô Sanaa năm 2008 làm thiệt mạng 19 người. Nhiều âm mưu tấn công bằng bom đặc biệt tinh vi nhằm vào Mỹ cũng đã xuất hiện năm 2009 và 2010.

Phần lớn các “trung tâm quyền lực” của al-Qaeda đều được hình thành ở những nơi xảy ra biến động chính trị, một phần do lực lượng an ninh địa phương phải dồn sức cho nội chiến, một phần phải chật vật kiểm soát các phần tử cực đoan trong nước. Điển hình như tại Syrie, nơi nội chiến kéo dài giữa phe nổi dậy và chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad đã vô tình trở thành “thiên đường” cho al-Qaeda. Một số nhóm nổi dậy ở Syrie đang chiêu mộ nhiều tay súng có liên hệ với al-Qaeda từ quốc gia láng giềng Iraq vốn cũng đang có những bất ổn chính trị. Trong tháng 7 vừa qua, tại Iraq đã xảy ra các vụ tấn công vũ trang vào hai nhà tù vốn được canh gác nghiêm ngặt, khiến hàng trăm tù nhân trốn thoát, trong đó có nhiều tay súng al-Qaeda. Nhánh al-Qaeda ở Iraq có tên “Quốc gia Hồi giáo Iraq và Cận Đông” sau đó đã tuyên bố nhận trách nhiệm cho các hành động trên.

THANH BÌNH (Theo AP, AFP)

Yemen phá âm mưu tấn công của al-Qaeda

Giới chức Yemen hôm 7-8 cho biết vừa phát hiện và ngăn chặn việc al-Qaeda định dùng tên lửa tấn công các sứ quán nước ngoài tại Thủ đô Sanaa và lực lượng hải quân đang bảo vệ tuyến giao thông quốc tế trên Biển Đỏ.

Các biện pháp thắt chặt an ninh lập tức đã được triển khai trên khắp Sanaa - bao gồm việc bố trí thêm nhiều chốt kiểm tra, xe tăng và tăng cường canh gác tại các cơ quan trọng yếu. Ngoài ra, Bộ Quốc phòng nước này cũng thắt chặt an ninh tại eo biển chiến lược Bab el-Mandeb, nơi nối liền Biển Đỏ và Vịnh Aden. Giới chức còn cấm các tàu siêu tốc hoặc tàu đánh cá lớn hoạt động trong phạm vi trên, trong khi các lực lượng quân sự được lệnh bắn hạ bất kỳ ai có hành vi đáng ngờ hoặc từ chối xác định thân phận. Trong chuyến thăm khu vực này hồi cuối tuần qua, Bộ trưởng Quốc phòng Mohammed Nasser Ahmed đã thúc giục các lực lượng tại đây phải luôn ở trong tư thế báo động cao, sẵn sàng cho các vụ tấn công tự sát.

Theo phát ngôn viên Chính phủ Yemen - Rageh Badi - nước này cũng đã đập tan một âm mưu tấn công khác của al-Qaeda nhằm vào 2 thành phố miền Nam là Mukalla và Bawzeer, sau đó, đưa các tay súng giả dạng binh sĩ Yemen tới tấn công 2 cảng dầu chiến lược gần đó, bắt cóc toàn bộ nhân viên, trong đó có nhiều người phươngTây, làm con tin.

 THÁI THANH (Theo AP)

 

Chia sẻ bài viết