31/01/2014 - 09:57

Tự hào thành phố trẻ

AN KHÁNH

Thời gian trôi nhanh, mới đó mà thành phố Cần Thơ trực thuộc Trung ương đã tròn mười năm tuổi. Chặng đường ấy đã để lại rất nhiều ấn tượng - thời khắc TP Cần Thơ chính thức trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, Tây Đô cũng đã chuyển mình từ đó…

* Đổi thay từng ngày…

TP Cần Thơ trở thành phố trực thuộc Trung ương, với tâm thế là một “thị dân mới” nhìn vào những đô thị lớn TP Hồ Chí Minh hay Đà Nẵng, Hải Phòng…, quả thật thành phố mình còn trẻ quá! Song, “biết người, biết ta”, chăm chỉ học hỏi tiếp thu những cái mới có chọn lọc, nhân dân và các cấp chính quyền thành phố không ngừng nỗ lực phấn đấu để có kết quả như hôm nay - một thành phố trẻ trung, năng động, mến khách. Bộ mặt phố thị khang trang, ngăn nắp; hệ thống hạ tầng giao thông, hạ tầng xã hội ngày một hoàn thiện… ánh lên trong đôi mắt thán phục của những người con xa quê hương có dịp trở về và nhân dân đồng bằng có dịp thăm thành phố trẻ này.

Ông Trần Văn An, nguyên Phó Giám đốc Sở Xây dựng, nguyên Viện trưởng Viện Kiến trúc Quy hoạch TP Cần Thơ - một trong những người có quá trình nghiên cứu, theo dõi quy hoạch xây dựng TP Cần Thơ từ ngày mới chia tách - tâm sự: Trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, chúng ta đã tiến hành lập quy hoạch chung định hướng phát triển đến năm 2025 (mới được điều chỉnh bằng Quyết định 1515/QĐ-TTg, ngày 28-8-2013 của Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải). Từ quy hoạch chung, thành phố đã quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000, như: Khu đô thị mới Nam Cần Thơ, khu đô thị hai bên đường Nguyễn Văn Cừ, các thị trấn huyện lỵ, các khu công nghiệp... Từ đó, mời gọi các thành phần kinh tế đầu tư khai thác để hình thành các khu dân cư đô thị mới, khu công nghiệp với hạ tầng đồng bộ như hôm nay. Nhiều công trình hạ tầng có vai trò quan trọng cho sự phát triển của cả vùng đồng bằng đã được xây dựng, như: Sân bay, bến cảng, hệ thống cầu đường giao thông... “Nhìn tổng thể, đô thị TP Cần Thơ được xây dựng dựa trên quy hoạch thiết kế, định hướng bài bản, dựa vào đó phát triển đúng hướng, kinh tế - xã hội tăng trưởng vững chắc hơn trong tương lai…”- ông Trần Văn An khẳng định.

Thành phố Cần Thơ hôm nay. Ảnh: TRẦN ANH THẮNG 

Nằm ở cửa ngõ phía Bắc thành phố, quận Thốt Nốt giáp tỉnh An Giang (phía Đông giáp tỉnh Đồng Tháp và tỉnh Vĩnh Long) những năm qua đảm nhiệm thành công vai trò là cực đô thị phát triển của thành phố. Ông Nguyễn Ngọc Hè, Chủ tịch UBND quận Thốt Nốt, phấn khởi cho biết: Năm năm qua, Thốt Nốt huy động mọi nguồn lực, sử dụng có hiệu quả vốn đầu tư, tập trung phát triển kinh tế, đẩy mạnh chỉnh trang, kiến thiết đô thị; tăng cường đào tạo và sử dụng tốt nguồn nhân lực, đảm bảo an sinh xã hội; giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm quốc phòng - an ninh; tiếp tục xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh toàn diện... Mặc dù có nhiều khó khăn do ảnh hưởng bởi suy thoái kinh tế toàn cầu và lạm phát trong nước, nhưng Thốt Nốt duy trì tốc độ tăng trưởng bình quân 5 năm (2009 – 2013) đạt 13,64%. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội 5 năm đạt 12.253 tỉ đồng, tăng bình quân 12,61%/năm…Quá trình đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, kiến thiết, chỉnh trang đô thị luôn gắn chặt với đẩy mạnh các biện pháp thiết lập trật tự, kỷ cương đô thị, an toàn giao thông, vệ sinh môi trường và cảnh quan đô thị… Từ đó, diện mạo đô thị của quận có nhiều đổi mới, nếp sống văn hóa, văn minh chuyển biến tích cực.

Những dòng kênh được cải tạo, những bờ kè thẳng tắp, những con đường, ngõ hẻm ngập ngụa ngày nào giờ “thay áo mới”… đã làm thay đổi bộ mặt đô thị quận trung tâm Ninh Kiều trong những năm gần đây. Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều – ông Võ Văn Chính, nhìn nhận: Thực hiện “trật tự, kỷ cương đô thị” gắn với việc “chỉnh trang đô thị” bằng nguồn ngân sách địa phương và các dự án ODA, đô thị trung tâm thành phố không ngừng đổi mới theo hướng hiện đại. Từng phường xác định và chọn mô hình điểm để tập trung thực hiện, thường xuyên tổ chức các đợt cao điểm ra quân lập lại trật tự kỷ cương đô thị. Tiếp tục rà soát các đồ án, các dự án quy hoạch trên địa bàn để chấn chỉnh, đảm bảo quy hoạch xây dựng đúng theo định hướng quy hoạch tổng thể của thành phố nhằm tạo sự đồng bộ về mặt mỹ quan và thống nhất trong quản lý…

Mỗi mùa xuân về, thành phố được mệnh danh là thủ phủ của miền Tây Nam bộ như khoác trên mình “chiếc áo mới” với muôn sắc màu. Khắp những nẻo đường, ngõ phố, sân nhà và đặc biệt là các vựa cây trái, đâu đâu cũng rực rỡ màu của hoa trái Nam bộ. Mai vàng đã nhú, lộc xuân đã vươn, khẳng định cho sức sống căng đầy của thành phố với những con sông, dòng kênh xanh xuồng ghe tấp nập…

* PháC họa những mùa xuân tươi đẹp

Mới đây, đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP Cần Thơ đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 vừa được Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải ký ban hành ngày 28-8-2013 bằng Quyết định 1515/QĐ-TTg (Quyết định 1515). Đây là cơ sở quan trọng dựa trên những kết quả nghiên cứu, những phản biện khoa học của các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực quy hoạch để thành phố xây dựng, phát triển trong giai đoạn mới – như luồng sinh khí thôi thúc để tiến bước xa hơn.

Nhìn vào bản đồ vùng ĐBSCL, TP Cần Thơ nằm ở trung tâm vùng, về vị trí địa lý “không thể đẹp hơn”, lại được thiên nhiên ưu đãi, đất đai phì nhiêu màu mỡ hơn so với nhiều địa phương xung quanh. Hiện tại, gần như trên tất cả các mặt y tế, khoa học, giáo dục, thương mại, dịch vụ, tài chính ngân hàng… Cần Thơ đều chiếm ưu thế và giữ vai trò then chốt trong các hoạt động của cả vùng ở những lĩnh vực thế mạnh này.

Theo nhận xét của kiến trúc sư Nguyễn Tấn Vạn, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam (Nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng), việc rà soát và điều chỉnh đồ án quy hoạch chung là phù hợp với bối cảnh phát triển kinh tế, xã hội của đất nước và của TP Cần Thơ. Đặc biệt, tình hình biến đổi khí hậu toàn cầu mà Việt Nam là một trong những nước dự báo bị tác động nhiều nhất; đồng thời cũng phù hợp với quá trình đổi mới và xu hướng phát triển đô thị của thế kỷ 21, trong đó, đô thị xanh, đô thị sinh thái được đặt lên hàng đầu.

Trong tương lai, định hướng phát triển không gian đô thị TP Cần Thơ được phân khu chức năng rất rõ nhằm phát huy thế mạnh của từng địa phương trong phát triển kinh tế - xã hội của toàn thành phố. Khu đô thị truyền thống Ninh Kiều - Bình Thủy giữ vai trò là trung tâm lịch sử truyền thống, chính trị - hành chính thành phố; trung tâm tiếp vận về đường bộ, đường thủy và đường hàng không; trung tâm giáo dục đào tạo, y tế, thương mại, dịch vụ cấp vùng và cấp quốc gia... Khu đô thị công nghiệp Cái Răng là trung tâm công nghiệp và dịch vụ cảng, đầu mối giao thông về đường bộ, đường thủy và đường sắt; tiếp vận dịch vụ cảng và dịch vụ hậu cần - kho bãi (logistics)… Còn khu đô thị - công nghiệp Trà Nóc sẽ là trung tâm công nghiệp chuyên ngành, công nghiệp điện năng; đầu mối giao thông đường thủy - cảng tổng hợp cấp vùng, phát triển không gian đô thị và công nghiệp dọc sông Hậu và quốc lộ 91… Khu đô thị sinh thái Phong Điền – lá phổi xanh của thành phố - trung tâm du lịch văn hóa - sinh thái, nơi bảo tồn cảnh quan vườn cây ăn trái, gắn với thiên nhiên sông, rạch, vườn cây ăn trái, cảnh quan đặc trưng của TP Cần Thơ... Cạnh đó, Ô Môn sẽ là khu đô thị mới của thành phố, là đầu mối giao thông về đường bộ, đường thủy, đường sắt, trung tâm giao dịch quốc tế, trung tâm nghiên cứu khoa học công nghệ, giáo dục - đào tạo cấp quốc gia và quốc tế trong tương lai. Đồng thời, theo định hướng quy hoạch, Ô Môn sẽ là trung tâm công nghiệp công nghệ cao, công viên chuyên đề nông nghiệp công nghệ cao dọc sông Hậu… Quận đầu nguồn Thốt Nốt sẽ trở thành trung tâm công nghiệp chế biến nông sản, thủy hải sản và công nghiệp phụ trợ; trung tâm kho vận, thương mại - dịch vụ, phát triển du lịch sinh thái cảnh quan trên sông Hậu. Phát triển không gian gắn với các trục giao thông về đường bộ và đường thủy, bao gồm đường Hồ Chí Minh - cầu Vàm Cống, Quốc lộ 80 và trục xương sống đô thị, tuyến sông Hậu và kênh Cái Sắn. Từ đó, kết nối với khu công nghiệp tập trung Vàm Cống tỉnh An Giang tạo thành khu vực công nghiệp tập trung lớn của vùng ĐBSCL. Riêng các khu vực ngoại thành: Thị trấn Cờ Đỏ (huyện Cờ Đỏ), thị trấn Thới Lai (huyện Thới Lai), thị trấn Vĩnh Thạnh, thị trấn Thạnh An (huyện Vĩnh Thạnh) phát triển không gian theo mô hình nông thôn mới…

Như vậy, mỗi quận, huyện thực hiện một chức năng riêng theo từng thế mạnh, như “những người anh em” trong gia đình được phân công, phân nhiệm với cùng mục tiêu nhằm phát huy thế mạnh của từng người, bổ sung cho nhau để góp sức vì một thành phố phát triển toàn diện. Để những “cánh tay đòn” ấy nối dài ra như những cần trục, quy hoạch còn mở rộng hệ thống giao thông đối ngoại, ngoài đường bộ, đường thủy, có thêm đường sắt (xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao TP Hồ Chí Minh - Cần Thơ và có các tuyến rẽ đi Long Xuyên và Cà Mau); nâng cấp Cảng Hàng không Quốc tế Cần Thơ với công suất khoảng 4-5 triệu hành khách/năm và hàng hóa qua cảng từ 0,4 – 0,5 triệu tấn/năm…

Chiều cuối năm gió xuân lất phất, ngồi uống cà phê với anh Huỳnh Ngọc Đức, Trưởng khu vực 3, phường An Phú, cạnh bờ kè rạch Tham Tướng. Chỉ tay về hướng công trình cải tạo con rạch vừa mới hoàn thành, anh cười tươi rói: “Hồi mới bắt tay vào làm ai cũng ngán ngại, người dân than phiền cảnh ao tù nước đọng lúc thi công. Nhưng với thành quả có được, nhiều người dân không khỏi bất ngờ con rạch sình lầy, ô nhiễm lại sáng sạch đẹp như ngày hôm nay!…”. Anh Đức nhận ra rằng, những đồ án quy hoạch nếu được đầu tư đúng mức sẽ phát huy hiệu quả rất lớn. Do đó, người dân cũng phải thông cảm cho “túi tiền” của thành phố có hạn, không thể đầu tư một lần là xong, không thể tránh khỏi những dự án chậm triển khai hoặc dự án “treo”, là điều gần như bất kỳ một đô thị nào cũng gặp phải…

Trên những tuyến đường, những khu đô thị mới nhiều khối nhà cao tầng mọc lên. Những khu đô thị cũ được cải tạo khang trang với sắc cờ hoa tô điểm cho thành phố cửa ngõ sông Mê Công thêm trẻ đẹp. Với nỗ lực tập trung của toàn Đảng bộ và nhân dân TP Cần Thơ trong công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, diện mạo của TP Cần Thơ đang thay đổi từng ngày. Dù trước mắt còn nhiều khó khăn, nhưng chắc chắn rằng, những bước đi, những kỳ vọng về một thành phố trẻ phát triển đầy triển vọng sẽ sớm thành hiện thực. Tôi tin vào điều đó!

Chia sẻ bài viết