Kể từ đầu tháng 2, Kent Cai Mingdong, Giám đốc Công ty Phát triển Văn hóa Newway ở thành phố Ninh Ba (Chiết Giang, Trung Quốc), đã đến Indonesia để tìm mua khẩu trang y tế tại các hiệu thuốc địa phương rồi gửi về cho các chuyên gia chăm sóc sức khỏe và nhân viên y tế tuyến đầu ở quê nhà, nơi đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt khẩu trang trong cuộc chiến chống lại dịch COVID-19.

Cho đến nay, Cai đã đi đến hơn 15 thành phố và mua được hơn 200.000 khẩu trang. Anh đã giao một phần trong số này cho khách du lịch Trung Quốc tại Indonesia mang về nước. Không những vậy, Cai còn kêu gọi bạn bè trên khắp Trung Quốc giúp anh tìm mua khẩu trang.

Người dân Hong Kong mua khẩu trang ở một hiệu thuốc. Ảnh: NYT

Chuyến đi Indonesia của Cai diễn ra trong bối cảnh nhu cầu về khẩu trang tăng mạnh trong những tuần gần đây, làm cạn kiệt không chỉ kho dự trữ khẩu trang của Trung Quốc mà còn khiến khẩu trang ở các nơi từ Bangkok (Thái Lan) đến Boston (Mỹ) luôn trong tình trạng khan hàng. Dù không có ước tính chính thức về lượng khẩu trang thiếu hụt nhưng nhu cầu về mặt hàng này được cho sẽ tiếp tục tăng mạnh tại Trung Quốc trong những tuần tới. Hiện các nhà sản xuất khẩu trang Trung Quốc đang hoạt động rất tích cực, cho ra 15,2 triệu khẩu trang/ngày nhưng vẫn không thể đáp ứng được nhu cầu từ 50-60 triệu chiếc/ngày trong thời gian diễn ra dịch bệnh.

Nhằm đối phó với tình trạng thiếu hụt khẩu trang trong nước, Trung Quốc (quốc gia sản xuất khoảng 50%  khẩu trang toàn cầu) đã thông qua các kênh ngoại giao chính thức hay những người mua khẩu trang nhỏ lẻ như Cai để thu gom khẩu trang ở nước ngoài. Chính phủ Indonesia mới đây tiết lộ, Bắc Kinh đã đặt nhiều đơn hàng khẩu trang lớn, tương đương với lượng khẩu trang mà quốc gia Đông Nam Á này sản xuất trong vòng 3 tháng. Đặc biệt, Trung Quốc đã ngừng xuất khẩu nguyên liệu và thiết bị sản xuất khẩu trang. Trung Quốc có ít nhất 50 nhà cung cấp nguyên liệu và thiết bị sản xuất khẩu trang, cùng hơn 140 nhà sản xuất mặt hàng này. 

Tình trạng thiếu hụt khẩu trang ở Trung Quốc đại lục đã lan sang nhiều nơi trên thế giới. Tại Hong Kong, người dân phải xếp hàng hàng giờ bên ngoài các hiệu thuốc để mua khẩu trang. Do cầu vượt quá cung, một số nhà thuốc phải giới hạn lượng khẩu trang bán cho người dân. Ở Philippines, khẩu trang luôn trong tình trạng hết hàng tại các thành phố lớn như Manila, Pagadian hay Bukidnon. Mới đây, Thái Lan đã hạn chế xuất khẩu khẩu trang để đảm bảo lượng khẩu trang cung cấp cho người dân. Hồi đầu tháng 2, Hàn Quốc đã thông qua các biện pháp xử phạt nặng hơn đối với hành động tích trữ khẩu trang và nước rửa tay khô. Theo đó, hành vi tích trữ các sản phẩm này sẽ phải đối mặt với án tù giam lên tới 2 năm và bị phạt tối đa 50 triệu won (42.000USD). Seoul cũng quyết định thúc đẩy các biện pháp nhằm buộc các nhà sản xuất và bán lẻ khẩu trang và nước rửa tay phải thông báo với chính quyền trước khi giao hoặc bán các sản phẩm này. Cụ thể, tất cả các nhà sản xuất được yêu cầu cung cấp báo cáo hằng ngày về lượng hàng được giao trên thị trường nội địa cũng như lượng hàng xuất khẩu. Còn tại Pháp, một nhà sản xuất khẩu trang đang sản xuất ra lượng khẩu trang gấp 4 hoặc 5 lần so với bình thường. Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại Mỹ. Kết quả khảo sát của Hiệp hội Dược sĩ Cộng đồng Quốc gia Mỹ mới đây cho thấy 96% các hiệu thuốc địa phương thiếu khẩu trang để bán.

Trước nhu cầu mua khẩu trang y tế quá lớn, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus cho rằng có nhiều người sử dụng khẩu trang không hợp lý trong môi trường không có dịch COVID-19. Ông kêu gọi các nước không nên dự trữ đồ bảo hộ y tế trong bối cảnh hiện nay và khuyến khích các công ty chỉ cung cấp khẩu trang y tế cho các bệnh viện và cơ sở y tế vốn đang trực tiếp đương đầu với dịch. 

TRÍ VĂN (Theo SCMP, CNN)