Qua thời gian nghiên cứu, Trần Phan Nhật Duy và Đoàn Hồ Trúc Linh (học sinh lớp 12A3, Trường THPT Chuyên Lý Tự Trọng) đã chế tạo thành công Robot lau bảng. Robot này được thiết kế nhỏ gọn, nhanh chóng làm sạch bảng, hạn chế bụi phấn, đảm bảo vệ sinh lớp học, giảm ô nhiễm không khí.

Ý tưởng làm Robot lau bảng xuất phát từ việc hằng ngày Duy và Linh thấy thầy cô cầm phấn viết bảng, rồi các bạn phải lau bảng sau mỗi tiết học, bụi phấn bay trong không gian, ảnh hưởng sức khỏe giáo viên và học sinh… Hai bạn thảo luận và đặt ra các câu hỏi: Làm cách nào để lau bảng tự động? Lau bảng để bụi phấn không bay ra không khí xung quanh hoặc ít nhất giảm bụi trong môi trường? Không cầm giẻ lau bảng mà chỉ cần bấm nút?... Từ đó, Duy và Linh quyết định nghiên cứu chế ra Robot lau bảng.

Để biến ý tưởng trên giấy thành thiết bị nhẹ, nhỏ gọn linh hoạt, điều khiển tự động, Duy và Linh đặt mục tiêu và chia nhỏ công việc theo nhiều cấp độ. Cả hai xử lý kết quả từng giai đoạn cũng như phát hiện những sai sót gặp phải trong quá trình nghiên cứu và khắc phục kịp thời. Phần "ngốn" nhiều thời gian nhất là cách để Robot bám bảng và lập trình chạy theo điều khiển, mất 5 tháng trời ròng rã. Duy cho biết: Tụi em lên mạng mày mò tìm hiểu kiến thức lập trình vì nhà trường phổ thông chưa cung cấp. Tụi em phân chia thời gian cũng như công việc hợp lý để không ảnh hưởng việc học tập, sinh hoạt trong trường".

Trước đó, năm học 2015-2016, Duy và Linh cùng hợp tác thực hiện đề tài "Hệ thống cung cấp điện tự động cho đèn đường và tín hiệu giao thông" đạt giải Nhì cuộc thi khoa học kỹ thuật. Lần này khi chế tạo Robot cả 2 luôn hỗ trợ nhau. Duy kể lại: "Có lần xử lý phần bánh xe, Linh cho rằng bánh xe có rãnh tạo độ bám cao. Em biết mình sai nên tìm vòng tròn nhựa tạo rãnh cho bánh xe để Robot bám chặt bảng hơn". Theo Duy và Linh, đề tài "Robot lau bảng" là sự kết hợp giữa kiến thức Vật lý và Tin học, ý tưởng khá mới. Nhờ công nghệ hỗ trợ, đặc biệt là công nghệ không dây, lĩnh vực điện tử và cơ chế vật lý đơn giản… Robot lau bảng đã được hoàn thành.

Robot được điều khiển bằng điện thoại thông qua Bluetooth và được thiết kế theo lập trình để người sử dụng có thể điều khiển. Khi Robot chạy trên bảng thẳng đứng, bông bảng sẽ lau phấn theo tốc độ người điều khiển. Robot có khả năng lau bảng khá nhanh và hiệu quả. Đây là sản phẩm mang tính đột phá. Robot lau bảng giành giải Nhất Cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học cấp thành phố năm học 2016- 2017.

Duy và Linh luôn phân chia thời gian hợp lý giữa học tập và giải trí. Ngoài kiến thức thầy cô truyền đạt, các bạn học hỏi từ bạn bè và thu thập trên mạng internet. Từ nhỏ, Duy đã có niềm đam mê với mạch điện. Năm học lớp 1, Duy thường xuyên tháo tung phụ tùng thiết bị điện tử trong nhà để khám phá. Thấy Duy thích thú với các linh kiện điện tử, cha của Duy (là kỹ sư điện) hướng dẫn Duy tập làm quen với cái vít, con ốc, máy móc, mạch điện trong băng cát xét, đèn bàn... Năm học lớp 9, Duy quyết định thi vào lớp chuyên Lý, Trường THPT Chuyên Lý Tự Trọng để thực hiện ước mơ. Sắp tới, Duy dự định thi vào ngành Điện - Điện tử, Trường Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh để có điều kiện nghiên cứu sâu về mạch điện. Còn Linh nỗ lực trở thành cô giáo dạy Vật lý để tiếp tục truyền tình yêu và đam mê môn học này.

Với vai trò người hướng dẫn, cô Đỗ Trần Ngọc Khánh, Tổ trưởng tổ Vật lý - Công nghệ, Trường THPT Chuyên Lý Tự Trọng, cho biết: "Năm học 2015- 2016, Duy và Linh từng đạt giải cuộc thi này nên tác phong làm việc khá "chuyên nghiệp"; nhạy bén tìm kiếm, tích lũy thông tin phục vụ đề tài. Thầy trò cùng nhau bàn bạc hàng tháng trời xây dựng ý tưởng về kỹ thuật Robot. Quá trình thực hiện đề tài thường bị lỗi, mất nhiều thời gian thiết kế lại. Duy và Linh đã kiên trì và cố gắng rất nhiều để có được thành quả tại cuộc thi năm nay".

Bài, ảnh: M.Hoàng