28/09/2021 - 07:31

Nước Đức và sự chuyển dịch 

Sau khi tất cả số phiếu được kiểm, đảng Dân chủ Xã hội Đức (SPD) đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Quốc hội ngày 26-9. Lần đầu tiên kể từ sau năm 2005, đảng trung tả của ứng viên thủ tướng Olaf Scholz (ảnh) đã trở lại là chính đảng mạnh nhất ở Đức.

Thông tin trên trang web của Cơ quan Bầu cử liên bang Đức sáng 27-9 cho thấy SPD nhận được 25,7% số phiếu ủng hộ, Liên minh Dân chủ/Xã hội Cơ đốc giáo (CDU/CSU) về thứ hai với 24,1% số phiếu, con số thấp kỷ lục. Đảng Xanh được 14,8%, kết quả cao nhất trong lịch sử của đảng này và trở thành chính đảng mạnh thứ ba ở Đức. Trong khi đó, đảng Dân chủ Tự do (FDP) được 11,5%, đảng Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD) được 10,3% và đảng Cánh tả 4,9%. Do đảng Cánh tả có 3 nghị sĩ được bầu trực tiếp nên sẽ vẫn tham chính và có nhóm nghị sĩ ở Quốc hội liên bang.

Tuy nhiên, với kết quả trên, đảng về nhất cũng chưa chắc đã giành được chức thủ tướng, bởi kết quả này cho thấy nước Đức lần đầu tiên cần phải có sự liên kết của 3 đảng mới có thể lập được liên minh cầm quyền. Vẫn chưa rõ những đảng nào sẽ nắm quyền trong thời gian tới, song về mặt toán học, một phiên bản “đại liên minh” 2.0 gồm SPD và CDU/CSU vẫn sẽ có thể được hình thành, song cả hai bên đều không nghiêm túc xem xét một lựa chọn như vậy. Do đó, mọi khả năng lúc này đều còn bỏ ngỏ và phần lớn được cho sẽ phụ thuộc vào đảng Xanh và FDP.

Khả năng đầu tiên được nhắm tới sẽ là một liên minh “đèn giao thông” Đỏ - Vàng - Xanh giữa SPD, FDP và đảng Xanh. Liên minh 3 đảng này chắc chắn giành quá bán khi chiếm tới 52% số ghế quốc hội. Về nội dung, SPD và đảng Xanh cũng trùng lặp nhau nhiều vấn đề, từ thuế tài sản cho tới nới lỏng phanh nợ. Khó khăn ở đây nằm ở FDP khi đảng này từ trước tới nay luôn khẳng định muốn liên minh với CDU/CSU, phản đối việc “chuyển dịch tả khuynh” trong xu hướng chính trị với mức thuế cao hơn, song dù sao FDP cũng chưa từng bác bỏ một liên minh với SPD và đảng Xanh. Để có được tấm vé của FDP, nhiều khả năng SPD và đảng Xanh phải thỏa hiệp ở một số điểm, chẳng hạn như nhượng chức bộ trưởng tài chính.

Lựa chọn thứ hai sẽ đẩy SPD thành đảng đối lập, đó là khi một liên minh Jamaica Đen - Vàng - Xanh giữa CDU/CSU, FDP và đảng Xanh được hình thành. Một liên minh như vậy cũng chiếm đa số ở quốc hội, song sẽ phải nhượng bộ nhau rất nhiều, CDU/CSU và FDP sẽ phải kiềm chế đảng Xanh rất nhiều trong các chính sách về vấn đề xã hội hay bảo vệ khí hậu của đảng này. Năm 2017, đàm phán thăm dò giữa 3 đảng này đã sụp đổ khi FDP rút lui giữa chừng và buộc CDU/CSU phải quay trở lại với SPD.

Khả năng thứ ba sẽ là một liên minh giữa SPD, đảng Xanh và đảng Cánh tả. Ba đảng này nếu bắt tay nhau sẽ vẫn chỉ là một chính phủ thiểu số. Bên cạnh đó, đảng Cánh tả có nhiều khác biệt với hai đảng còn lại về chính sách đối ngoại như việc phản đối Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), mức chi tiêu 2% cho quốc phòng hay triển khai lực lượng vũ trang cho các sứ mệnh ở nước ngoài.

Khả năng nữa như đã đề cập ở trên là một chính phủ đại liên minh tái xuất, song lần này sẽ là sự đổi ngôi, sự chuyển dịch vai trò người đứng đầu chính phủ. Thực tế điều đó cũng sẽ khó xảy ra, bởi sau nhiều năm “sánh đôi”, cả hai đều đã thấy mệt mỏi. Cử tri bầu số phiếu cao cho SPD là mong muốn một sự thay đổi và ngay cả ông Scholz cũng nhiều lần nói muốn đẩy CDU/CSU sang phía đối lập. Thế nhưng không thể bác bỏ khả năng đại liên minh như vậy sẽ quay trở lại, bởi nếu đảng Xanh và FDP không thể đạt thỏa thuận trong các cuộc đàm phán thăm dò thì liên minh “đèn đường” cũng tan vỡ và cũng giống như năm 2017, không phải CDU/CSU mà là lần này SPD sẽ tìm tới CDU/CSU. Dù là kịch bản bất ngờ, song lần này biết đâu sẽ là sự chuyển dịch, sự đổi ngôi giữa thật sự giữa CDU/CSU và SPD và ông Scholz sẽ từ Bộ Tài chính chuyển sang Phủ Thủ tướng?

MẠNH HÙNG (TTXVN)

Chia sẻ bài viết