Các công ty Trung Quốc hiện chiếm khoảng 65% tổng công suất lắp đặt năng lượng Mặt trời toàn cầu. Giới chức an ninh mạng châu Âu lo ngại sự kiểm soát của các công ty công nghệ Trung Quốc có thể làm tê liệt lưới điện tại lục địa này.

Châu Âu ngày càng lo ngại Huawei có thể làm tê liệt hệ thống điện của họ. Ảnh: Getty Images

Hãng tin Politico cho biết “gã khổng lồ” công nghệ Trung Quốc Huawei đang là tâm điểm của một cơn bão đang âm ỉ về an ninh lưới điện châu Âu.

Các nhà lập pháp đã viết thư cho Ủy ban châu Âu (EC) để thúc giục cơ quan này “hạn chế các nhà cung cấp rủi ro cao” tham gia các hệ thống năng lượng Mặt trời. “Chúng tôi kêu gọi đề xuất các biện pháp ngay lập tức và mang tính ràng buộc để hạn chế các nhà cung cấp rủi ro cao khỏi cơ sở hạ tầng quan trọng của chúng ta”, theo nội dung bức thư được Politico trích dẫn. Những hạn chế như vậy trước hết sẽ nhắm vào Huawei, nhà cung cấp linh kiện quan trọng hàng đầu của Trung Quốc cho các hệ thống này.

Nỗi lo của họ xoay quanh bộ biến tần năng lượng Mặt trời, một công nghệ biến đổi điện năng từ tấm pin Mặt trời thành dòng điện hòa vào lưới điện. Trung Quốc là nhà cung cấp chủ chốt các bộ biến tần này, với Huawei là công ty lớn nhất. Do các bộ biến tần được kết nối với Internet, các chuyên gia an ninh cảnh báo chúng có thể bị can thiệp hoặc tắt đột ngột thông qua truy cập từ xa, có khả năng gây ra sự cố tăng hoặc giảm điện áp nguy hiểm trong hệ thống điện lưới châu Âu.

Những cảnh báo trên được đưa ra trong bối cảnh các chính phủ châu Âu đã nhận thức được những rủi ro khi phụ thuộc vào các nước khác về các dịch vụ thiết yếu - từ khí đốt của Nga đến nguyên liệu thô quan trọng của Trung Quốc và các dịch vụ kỹ thuật số của Mỹ.

Lo ngại của châu Âu

Theo cơ quan thương mại SolarPower Europe (trụ sở tại Brussels, Bỉ), các công ty Trung Quốc chiếm khoảng 65% tổng công suất lắp đặt năng lượng Mặt trời. Công ty lớn nhất tại thị trường châu Âu là Huawei và được coi là “nhà cung cấp thiết bị viễn thông có rủi ro cao”. Công ty lớn thứ hai là Sungrow, cũng đến từ Trung Quốc, và kiểm soát khoảng một nửa sản lượng điện Mặt trời so với Huawei.

Trong tâm thế cảnh giác cao độ, các chuyên gia an ninh mạng và các nhà sản xuất châu Âu cho rằng Huawei và các công ty Trung Quốc khác có thể tấn công lưới điện châu Âu. “Họ có thể vô hiệu hóa các thông số an toàn. Họ có thể đốt cháy lưới điện”, Erika Langerová, nhà nghiên cứu an ninh mạng tại Đại học Kỹ thuật Séc, cảnh báo. “Ngay cả việc tắt và bật lại hệ thống điện Mặt trời cũng có thể làm gián đoạn nguồn cung năng lượng và làm mất ổn định lưới điện”, người này nói thêm.

Những lập luận chống các nhà sản xuất biến tần năng lượng Mặt trời của Trung Quốc tương tự như điều mà các chuyên gia an ninh đã đưa ra những năm trước, về việc có nên chặn các công ty như ứng dụng chia sẻ video TikTok, nhà sản xuất máy quét sân bay Nuctech và cả thiết bị mạng 5G của Huawei hay không.

Một trong những mối đe dọa trực tiếp nhất là khả năng quản lý từ xa các sản phẩm hiện diện trong cơ sở hạ tầng quan trọng của châu Âu từ Trung Quốc, cho phép nhà sản xuất truy cập để cài đặt bản cập nhật và bảo trì từ xa.

Trước đây, EU đã phát triển một bộ công cụ bảo mật 5G để giảm sự phụ thuộc vào Huawei do những lo ngại trên. Tuy nhiên, khu vực này hiện vẫn chưa có đủ nhà sản xuất pin hoặc điện gió - hai lĩnh vực năng lượng sạch mà Trung Quốc vẫn đang thống trị.

Hiện các cơ quan an ninh mạng châu Âu sắp hoàn thiện việc xây dựng một “bộ công cụ mới” để giảm thiểu rủi ro cho chuỗi cung ứng công nghệ, trong đó pin Mặt trời là một trong những mục tiêu chính, cùng với ô tô kết nối và camera thông minh.

LÊ THƯ