Chính quyền Mỹ vừa tiếp tục áp đặt lệnh trừng phạt dầu mỏ mới đối với Venezuela, đồng thời tuyên bố sẽ “không từ bỏ cuộc chiến” chống lại chính quyền Tổng thống Nicolas Maduro vốn được Nga và Trung Quốc hậu thuẫn mạnh mẽ.

Tổng thống Chile Sebastian Pinera (trái) tiếp Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 12-4 tại Santiago. Ảnh: AFP

Bộ Tài chính Mỹ hôm 12-4 thông báo đã đưa vào “danh sách đen” 4 công ty vận tải và 9 tàu chở dầu xuất khẩu cho Venezuela, trong  đó có một số chiếc chở dầu sang Cuba. Trong 9 chiếc tàu trên có 6 chiếc của công ty PB Tankers S.P.A có trụ sở tại Ý. Hồi tuần trước, Bộ Tài chính Mỹ cũng đã “cấm cửa” 34 tàu chở dầu của Tập đoàn dầu khí quốc gia Venezuela (PDVSA). Hồi tháng 2 và tháng 3,  Bộ Tài chính Mỹ đã cấm vận hai công ty và 1 tàu chở dầu từ Venezuela tới Cuba. Những đối tượng bị trừng phạt sẽ không được giao dịch với các cá nhân và công ty Mỹ, đồng thời bị phong tỏa tài chính tại Mỹ.

Trong thông cáo trừng phạt hôm 12-4, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin nhấn mạnh: “Chúng tôi sẽ tiếp tục nhắm vào các công ty vận chuyển dầu của Venezuela cho Cuba, khi mà họ thu lại lợi nhuận trong khi chế độ Maduro cướp đoạt tài nguyên thiên nhiên. Dầu của Venezuela thuộc về nhân dân Venezuela và không nên được sử dụng như công cụ để chống lưng cho những kẻ độc tài”.  Venezuela từ lâu cung cấp dầu thô được trợ giá cho Cuba theo thỏa thuận. Mỹ cho rằng thỏa thuận này là cơ chế “đổi dầu lấy đàn áp”. Theo đó, Washington cáo buộc Havana hỗ trợ Caracas đương đầu với khủng hoảng kinh tế và cuộc chiến quyền lực với phe đối lập để đổi lấy nguồn cung nhiên liệu.

Đáp lại, Ngoại trưởng Venezuela Jorge Arreaza tuyên bố quốc gia thành viên Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) này vẫn thực hiện đầy đủ cam kết với Cuba. Phía Cuba cũng nêu rõ sẽ không bao giờ bỏ rơi đồng minh của mình ngay cả khi chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa gia tăng trừng phạt Havana.

Bộ Tài chính Mỹ công bố lệnh trừng phạt mới giữa lúc Ngoại trưởng Mike Pompeo đang có chuyến công qua 4 nước Mỹ Latinh gồm Chile, Paraguay, Peru và Colombia từ hôm 12-4. Phát biểu trong một sự kiện ở Thủ đô Santiago của Chile, ông Pompeo tuyên bố “Mỹ và các đồng minh sẽ không từ bỏ cuộc chiến” chống chế độ Maduro và sẽ tiếp tục hỗ trợ người dân Venezuela “dũng cảm đứng lên vì nền dân chủ ở đất nước mình”. Ngoại trưởng Pompeo đồng thời cáo buộc việc Trung Quốc cung cấp nguồn vốn cho Venezuela đang giúp kéo dài cuộc khủng hoảng kinh tế ở nước này. Ông Pompeo cũng cho rằng sự hiện hiện quân sự của Nga tại Venezuela là một sự “khiêu khích rõ ràng”.

Cảnh giác ảnh hưởng của Trung Quốc

Bên cạnh việc tố cáo đồng vốn Trung Quốc giúp Venezuela duy trì nền kinh tế đã đến hồi sụp đổ, Ngoại trưởng Pompeo cho hay vốn đầu tư hơn 60 tỉ USD của Trung Quốc vào Venezuela “không có ràng buộc nào”, điều này tạo điều kiện cho chính quyền Maduro sử dụng số tiền đó vào việc chi trả cho những người thân cận, đàn áp các nhà hoạt động dân chủ và tài trợ cho những chương trình xã hội kém hiệu quả.

“Tôi nghĩ ở đây có một bài học cho tất cả chúng ta: Trung Quốc và các nước khác đang kêu gọi một cách giả tạo không can thiệp vào vấn đề nội bộ của Venezuela. Nhưng sự can thiệp bằng tài chính của họ đã làm hủy hoại đất nước này” - ông Pompeo nhận định.

Ngay cả với Mỹ, dù Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất, nhưng theo ông Pompeo, “các hoạt động thương mại của Trung Quốc thường gắn chặt sâu sắc sứ mạng ninh quốc gia, mục tiêu công nghệ và đánh cắp quyền sở hữu trí trệ, chứ không đơn thuần là kinh tế”.

Phát biểu của Ngoại trưởng Pompeo là lời cảnh cáo cho các nước Mỹ Latinh trước ảnh hưởng ngày càng lớn của Trung Quốc tại khu vực. Chile, Paraguay và Peru là những nước có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh nhất khu vực và là nơi Mỹ quan ngại Trung Quốc có tầm ảnh hưởng ngày càng lớn. Trong đó, Paraguay là điểm đến đầu tiên của ngoại trưởng Mỹ kể từ năm 1965, động thái mà giới chuyên gia cho rằng thể hiện sự cam kết của Washington đối với khu vực “sân sau” của mình.

ĐỨC TRUNG