11/05/2021 - 16:27

Một số quy định về trợ giúp pháp lý 

Trợ giúp pháp lý (TGPL) là việc cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí cho người được TGPL trong vụ việc TGPL theo quy định của Luật TGPL, góp phần bảo đảm quyền con người, quyền công dân trong tiếp cận công lý và bình đẳng trước pháp luật. Bên cạnh những quyền lợi, người được TGPL phải tuân thủ các nghĩa vụ đi kèm.  

Trợ giúp viên pháp lý Trung tâm TGPL Nhà nước TP Cần Thơ bào chữa cho đối tượng thuộc diện TGPL miễn phí tại phiên tòa. Ảnh: Trung tâm TGPL Nhà nước TP Cần Thơ.

Ðiều kiện để được TGPL 

Luật TGPL quy định cụ thể về các đối tượng được TGPL, để được hưởng quyền TGPL. Người có yêu cầu được TGPL cần phải đáp ứng được các điều kiện sau: người có công với cách mạng; người thuộc hộ nghèo; trẻ em; người dân tộc thiểu số cư trú ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; người bị buộc tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi; người bị buộc tội thuộc hộ cận nghèo; người thuộc một trong các trường hợp sau đây có khó khăn về tài chính: cha đẻ, mẹ đẻ, vợ, chồng, con của liệt sĩ và người có công nuôi dưỡng khi liệt sĩ còn nhỏ; người nhiễm chất độc da cam; người cao tuổi; người khuyết tật; người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi là bị hại trong vụ án hình sự; nạn nhân trong vụ việc bạo lực gia đình; nạn nhân của hành vi mua bán người theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người; người nhiễm HIV. Ðiều kiện khó khăn về tài chính của người được TGPL quy định tại khoản 7, Ðiều 7, Luật TGPL là người thuộc hộ cận nghèo hoặc là người đang hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng theo quy định của pháp luật.

Yêu cầu TGPL phải có vụ việc cụ thể liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của người được TGPL và không thuộc các trường hợp bị từ chối. Yêu cầu TGPL bị tổ chức thực hiện TGPL từ chối khi: yêu cầu TGPL có nội dung trái pháp luật; người được TGPL đã chết; vụ việc đang được một tổ chức thực hiện trợ TGPL khác thụ lý, giải quyết. Người được TGPL có thể tự mình hoặc thông qua người thân thích, cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân khác để yêu cầu TGPL.

Về quyền và nghĩa vụ của người được TGPL 

Người được TGPL không phải trả tiền, lợi ích vật chất hoặc lợi ích khác. Tự mình hoặc thông qua người thân thích, cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân khác yêu cầu TGPL. Ðược thông tin về quyền được TGPL, trình tự, thủ tục TGPL khi đến tổ chức thực hiện TGPL và các cơ quan nhà nước có liên quan. Bên cạnh đó, người được TGPL có quyền yêu cầu giữ bí mật về nội dung vụ việc TGPL; được lựa chọn một tổ chức thực hiện TGPL và người thực hiện TGPL tại địa phương trong danh sách được công bố; yêu cầu thay đổi người thực hiện TGPL khi người đó thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 và khoản 2, Ðiều 25 của Luật TGPL. Ngoài ra, người được TGPL có quyền thay đổi, rút yêu cầu TGPL; được bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật; khiếu nại, tố cáo về TGPL theo quy định của Luật TGPL và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Bên cạnh các quyền, người được TGPL phải cung cấp giấy tờ chứng minh là người được TGPL; hợp tác, cung cấp kịp thời, đầy đủ thông tin, tài liệu, chứng cứ có liên quan đến vụ việc TGPL và chịu trách nhiệm về tính chính xác của thông tin, tài liệu, chứng cứ đó. Người được TGPL phải tôn trọng tổ chức thực hiện TGPL, người thực hiện TGPL và cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến vụ việc TGPL; không yêu cầu tổ chức thực hiện TGPL khác trợ giúp pháp lý cho mình về cùng một vụ việc đang được một tổ chức thực hiện TGPL thụ lý, giải quyết; chấp hành pháp luật về TGPL và nội quy nơi thực hiện TGPL.

Hồ sơ thực hiện TGPL

Khi yêu cầu TGPL, người yêu cầu phải nộp hồ sơ cho tổ chức thực hiện TGPL, gồm: đơn yêu cầu TGPL; giấy tờ chứng minh là người được TGPL; các giấy tờ, tài liệu có liên quan đến vụ việc TGPL. 

Việc nộp hồ sơ yêu cầu TGPL được thực hiện như sau: trường hợp nộp trực tiếp tại trụ sở của tổ chức thực hiện TGPL, người yêu cầu TGPL nộp các giấy tờ, tài liệu quy định; xuất trình bản chính hoặc nộp bản sao có chứng thực giấy tờ chứng minh là người được TGPL; trường hợp người yêu cầu TGPL không thể tự mình viết đơn yêu cầu thì người tiếp nhận yêu cầu có trách nhiệm ghi các nội dung vào mẫu đơn để họ tự đọc hoặc đọc lại cho họ nghe và yêu cầu họ ký tên hoặc điểm chỉ vào đơn; trường hợp gửi hồ sơ qua dịch vụ bưu chính, người yêu cầu TGPL nộp các giấy tờ, tài liệu quy định, bản sao có chứng thực giấy tờ chứng minh là người được TGPL; trường hợp gửi hồ sơ qua fax, hình thức điện tử, khi gặp người thực hiện TGPL, người yêu cầu TGPL phải xuất trình bản chính hoặc nộp bản sao có chứng thực giấy tờ chứng minh là người được TGPL.

HOÀNG YẾN (Tổng hợp)    

Chia sẻ bài viết