Theo các thống kê, khoảng 5-7% bệnh nhân đái tháo đường có biến chứng loét bàn chân. Cứ mỗi 30 giây, thế giới có 1 người bệnh đái tháo đường bị cắt cụt chân. Các bác sĩ chuyên khoa khuyến cáo, người bệnh đái tháo đường cần lưu ý chăm sóc bàn chân, phòng tránh các biến chứng nguy hiểm.

Bệnh nhân đái tháo đường cần kiểm soát đường huyết, phòng ngừa các biến chứng. Ảnh minh họa  
 

Dấu hiệu sớm của bàn chân bị biến chứng

Các tổn thương bàn chân thường gặp nhất ở người bệnh đái tháo đường là nhiễm trùng, loét, thậm chí hoại tử. Những dấu hiệu sớm của bàn chân biến chứng do bệnh đái tháo đường bao gồm cảm giác tê bì ở đầu ngón và bàn chân; đau, nóng rát gan bàn chân và gia tăng mức độ đau, nóng về đêm. Các cơn đau thường không đáp ứng với thuốc giảm đau. Ở giai đoạn muộn, chân có thể mất cảm giác, vì thế, bệnh nhân không thể nhận biết cảm giác nóng lạnh, đau sau chấn thương hay khi bị vật nhọn đâm dẫn tới sưng tấy, nhiễm trùng. Người bệnh đái tháo đường cũng có thể gặp biến chứng thần kinh khớp, gây biến dạng và mất chức năng bàn chân.

Theo các bác sĩ chuyên khoa, nguyên nhân chính dẫn đến biến chứng bàn chân ở bệnh nhân đái tháo đường là tình trạng động mạch bị xơ vữa, khiến các mạch máu bị hẹp hoặc tắc dẫn đến thiếu máu nuôi. Ngoài ra, người bệnh đái tháo đường bị các vết thương dù nhỏ nhất cũng có thể gây nhiễm trùng, loét, tăng nguy cơ cắt cụt chi. Một số nguyên nhân khác gồm thói quen mang giày, vớ nhiều dễ gây loét; thể trạng thừa cân, béo phì tăng áp lực lên bàn chân gây biến dạng, loét tì đè. Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ biến chứng bàn chân…

Phòng ngừa biến chứng bàn chân 

Các bác sĩ khuyến cáo một số cách thức chăm sóc bàn chân để phòng ngừa nguy cơ biến chứng, bao gồm:

Kiểm tra bàn chân hằng ngày: quan sát xem có vết thương, xây xát, phồng rộp, móng quặp, biến dạng ngón để xử lý kịp thời. Ngày nắng nóng, có thể bôi kem chống nắng vùng da chân trần hoặc che chắn chân khi đi ra ngoài.

Chăm sóc móng chân: Bệnh nhân không nên để móng chân quá dài, cần cắt móng thường xuyên. Lưu ý khi cắt, có thể nhờ người khác cắt dùm nếu thị lực không tốt; nên cắt móng sau khi tắm hoặc ngâm nước để móng mềm; không khoét sâu khóe móng, tránh nguy cơ bị tổn thương.

Vệ sinh bàn chân sạch sẽ: rửa chân bằng xà phòng và nước ấm hằng ngày. Luôn mang giày dép bao kín ngón và gót chân để tránh va chạm; tránh để chân quá lạnh hoặc quá nóng; không sưởi ấm bằng lò than, không dùng chân thử nhiệt độ nước, không ngâm chân xông hơi...

Bệnh nhân đái tháo đường giữ cho máu lưu thông tốt để hạn chế biến chứng bàn chân. Khi ngồi có thể đặt chân lên ghế; không nên ngồi tư thế bắt chéo chân; không mang vớ chật; nên cử động ngón chân khoảng 2-3 lần/ ngày trong khoảng 5 phút.

THU SƯƠNG (tổng hợp)