Chúng tôi gặp Lê Nguyễn Ngọc Thủy tại căn phòng trọ nhỏ, hẻm 107, đường Hoàng Văn Thụ (quận Ninh Kiều). Đây là nơi trú ngụ của gia đình 6 nhân khẩu gồm cha mẹ và 4 chị em Thủy, em út chưa tròn 2 tháng tuổi. Nhiều năm qua, dù sống trong hoàn cảnh khó khăn, Thủy luôn nỗ lực vượt khó, bảo ban em trai (lớp 8) cùng nhau học tốt. Thủy đang là học sinh lớp 11D2, Trường THPT Châu Văn Liêm (quận Ninh Kiều).

Gương mặt xinh xắn, thông minh, Thủy trầm tính và suy nghĩ già giặn hơn nhiều so với tuổi 17. Nhìn cách Thủy phụ mẹ làm việc nhà, chăm em, thấy rõ sự đảm đang, vén khéo. Chuẩn bị bữa cơm chiều chỉ có ít dưa cải xào với trứng, nước tương và tô canh bí lỏng bỏng vài con tép nhỏ, Thủy kể: "Nhà em ăn uống đạm bạc quen rồi. Cực nhưng em cảm thấy hạnh phúc vì bây giờ mọi người được ở bên nhau, em không phải xa cha mẹ nữa".

Ngọc Thủy chuẩn bị bữa cơm chiều trong phòng trọ.

Sau khi mẹ lập gia đình, sinh hai chị em Thủy, cả nhà sống với ông bà ngoại ở phường An Cư. Hằng ngày, sau giờ học, Thủy phụ mẹ bán nước mía. Từ năm Thủy học lớp 7, cha mẹ lên TP Hồ Chí Minh làm thuê, mỗi tháng gởi tiền về nuôi chị em Thủy. Mỗi năm, cha mẹ về quê đôi lần, đó là quãng thời gian hiếm hoi nhà Thủy sum họp, quây quần. Thời gian này, mẹ Thủy sinh thêm hai người con.

Đầu năm 2017, ông ngoại bị bệnh nặng, bà ngoại phải bán nhà, đưa ông về quê để tiện chăm sóc. Gia cảnh đơn chiếc, ngoại không thể tiếp tục cưu mang các cháu, cha mẹ Thủy phải về Cần Thơ chăm lo các con, ở trọ trên đường Hoàng Văn Thụ. Cha Thủy nay đã 60 tuổi, là lao động chính trong nhà với nghề chạy xe ôm; vất vả cả ngày, kiếm được khoảng 100 ngàn đồng. Do phải chăm con nhỏ, mẹ Thủy nghỉ việc phụ quán nên cảnh nhà luôn túng thiếu, phải nhờ cậu, dì hỗ trợ nuôi 4 chị em Thủy.

Mỗi đầu năm học, chính quyền địa phương thường tặng tập, sách cho hai chị em, Trường THPT Châu Văn Liêm hỗ trợ tiền để Thủy may đồng phục cũng như ưu tiên suất học bổng, phần quà, giúp Thủy an tâm đến trường. Mới đây, Thủy được chọn nhận xe đạp do Báo Cần Thơ vận động các nhà hảo tâm tài trợ. Do trường gần nhà trọ nên Thủy nhường xe cho em trai, tranh thủ đi bộ đến trường hoặc quá giang bạn bè. Trong lớp, Thủy chăm chú lắng nghe thầy cô giảng bài để nắm chắc kiến thức cơ bản. Những gì chưa hiểu Thủy mạnh dạn hỏi hoặc tìm hiểu thêm qua tài liệu, thảo luận với bạn bè.

Những năm cấp 1, 2, Thủy giữ vững danh hiệu học sinh giỏi và là lớp phó học tập uy tín, năng nổ trong công tác đoàn thể. Khi vào cấp 3, bài vở nhiều, phần lớn Thủy tự học và đạt học lực khá. Noi gương chị, em trai Thủy nhiều năm đạt danh hiệu học sinh tiên tiến. Cô Nguyễn Thị Kim Chi, giáo viên chủ nhiệm lớp 11D2, cho biết: "Thủy làm tấm gương nỗ lực vượt khó rất đáng trân trọng. Em chăm chỉ, luôn nỗ lực trong học tập; sống giản dị, tiết kiệm, hòa đồng, được bạn bè quý mến".

Trong phòng trọ nhỏ, góc sinh hoạt, học tập của Thủy và em trai sắp xếp gọn gàng trên căn gác lửng, xung quanh ghi đầy các công thức toán học và những câu tục ngữ, danh ngôn về sự kiên nhẫn. Thủy thích nhất câu: "Có chí thì nên" và lấy đó làm kim chỉ nam để răn mình, không bỏ cuộc khi gặp trở ngại. Đêm nào cũng vậy, hai chị em cùng học bài, học xong mới đi ngủ. Những năm tháng sống xa cha mẹ, giúp Thủy thêm ý chí, nghị lực, là điểm tựa vững vàng cho các em. Mẹ Thủy bộc bạch: "Các cháu chăm ngoan, ham học. Tôi chỉ biết động viên con, dù cực khổ cũng ráng lo cho tụi nhỏ học hành đến nơi đến chốn". Còn Thủy kể: "Thầy cô, bạn bè trong lớp thông cảm hoàn cảnh, thường xuyên chia sẻ, giúp đỡ em. Em luôn khắc ghi tình cảm ấm áp này, để không phụ lòng tin của mọi người".

Đường đến tương lai còn xa nhưng tin rằng với nỗ lực vượt khó cùng sự trợ giúp của xã hội, Thủy sẽ thực hiện được ước mơ của mình, hoàn tất chương trình đại học, sau này có nghề nghiệp ổn định để báo hiếu cha mẹ, chăm lo các em, trở thành công dân tốt, đóng góp công sức kiến thiết đất nước. 

Bài, ảnh: KIỀU CHINH