Truyện ngắn: NGUYỄN KIM
Ông bầu Cương đứng chống nạnh ngắm cái bảng hiệu “Đoàn Nghệ thuật cải lương Tầm Dương” nổi bật trên cổng vào sân vận động với vẻ đắc ý. Châm điếu thuốc rít vài hơi, ông nghĩ thầm: “Sắp tới Tết, đoàn hát về xã này chắc làm ăn được. Thấy hổm rày dân nhà nông thu hoạch lúa bộn rồi!”. Ông quay vào hối thúc nhân công tranh thủ bốc dỡ phông màn, đàn, trống... trên chiếc xe tải không mui cũ mèm xuống. Vừa tạm xong, thì từ ngoài hai thanh niên nồng nặc mùi rượu, đi đứng lạng quạng bước vào. Bầu Cương nén tiếng thở dài, lịch lãm chìa tay ra:
- Bông-rua! Tối nay khai trương tuồng mới nóng hổi, mấy chú em hạ cố ủng hộ giùm!
Một gã phanh ngực áo, nhướng đôi mắt lờ đờ hạch sách:
- Có xin giấy phép chính quyền chưa vậy ông bầu?
Bầu Cương tròn mắt như ngạc nhiên:
- Gánh tôi có giấy đóng mộc đỏ đàng hoàng, xin từ tỉnh, huyện tới xã đủ hết...
Ngó qua thấy tấm băng-rôn, một gã nhăn mặt:
- Đào kép của đoàn tên thiệt đẹp nhưng nghe lạ hoắc, bộ mới... trồi lên hả?
Được dịp quảng cáo nghệ sĩ nhà, bầu Cương giải thích:
- Này nhé! Cô Mộng Đẹp đầy quyến rũ đã đoạt giải nhứt “Giọng ca mùi mẫn” ở xã Bàu Sen. Cô đào Ngọc Ngà trước chuyên uốn dẻo thanh lịch ở đoàn xiếc hội chợ, tôi phát hiện cô có hình thể đẹp và giọng ca thiên phú nên rước về. Còn đây là anh kép chánh Hào Huê tiếng tăm vang dội khắp...
- Tụi này chỉ ưa đào, không khoái kép, nhưng cũng sẵn lòng nhín chút thời giờ tới xem đêm nay với điều kiện...
- Vậy thì thay mặt đoàn, tôi trân trọng hoan nghênh. Ủa... còn điều kiện gì nữa chú em?
Xoa hai bàn tay vào nhau, gã thanh niên cười khoe mấy cái răng vàng ố:
- Xin bốn giấy mời cho oai, được không ông bầu?
Đã từng gặp tình trạng “lệ làng” này nhiều lần nên bầu Cương vui vẻ hoãn binh:
- Ồ... dĩ nhiên được thôi. Bây giờ lu bu quá, tối nghen!
Nhìn hai ông khách bá vai nhau lảo đảo ra cổng, bầu Cương lắc đầu chán ngán:
- Gánh cải lương nghèo đi đâu cũng gặp... ông kẹ. Chán chết đời!
Liếc thấy hai bóng người thấp thoáng sau tấm vải bạt, ông gọi to:
- Đứa nào đó? Phải con Tình không? ra tao biểu...
Một anh chàng khá đẹp trai, tóc dài chấm ót, kéo tay cô gái bước ra, miệng cười tủm tỉm:
- Bác Sáu cho gọi... tụi con?
Bầu Cương cười nhạt, ngó Tình, đứa cháu vợ và bảo:
- Hổng dám gọi bây bằng “tụi con” đâu! Còn Xuân Tình, mẹ cháu gởi gắm cho dượng theo nghiệp ca hát thì phải ráng ôn luyện. Thầy Chín đờn cò biểu lúc này cháu biếng nhác lắm nghen. Định sắm vai tì nữ, hoàn đầu hoài để tiện cặp kè với thằng Năm Mã luôn hay sao? Thiệt bụng, tại dượng đeo đẳng cái nghiệp chớ rau cháo trôi nổi hoài, rầu hết sức!
Chớp chớp đôi mắt đẹp tình tứ nhìn Năm Mã, cô gái tuổi “bẻ gãy sừng trâu” nhí nhảnh trả lời ông dượng:
- Dượng Sáu ơi! Tại dượng hổng chịu theo thiên hạ diễn tuồng mới, sao ăn khách được? Lớp “Khóc Hoàng thiên” cháu dợt hơn chục bận rồi mà thầy Chín cứ lắc đầu chê trật nhịp. Tối nay cho cháu nghỉ một đêm xả hơi nghe dượng? Dì Sáu hứa thế vai cho con, bả than dượng cứ bắt nấu cơm riết rồi...
- Ôi trời! đóng vai cầm quạt, hầu kiệu, dưng nước... cũng sợ lụt nghề hả? Rồi bả thay cháu, ai nấu cháo khuya cho anh em ăn đây? Thôi được, để dượng tính!
Nãy giờ im lặng, Năm Mã chợt lên tiếng:
- Tối nay con vẫn lo trật tự vòng ngoài như thường lệ?
Bầu Cương nghiêm mặt:
- Ừ, đừng lén bỏ đi nhậu nhẹt, tụi con nít trèo rào vô quậy phá là tao cúp lương. À quên, đêm hát ở xóm Lăng mày đóng vai quân sĩ, cớ gì hăng máu đánh kép tướng chạy vòng vòng sân khấu vậy? Tới chừng nghe nhắc tuồng nạt nộ, mày mới chịu... đưa bụng cho nó đâm chết. Bộ mày có âm mưu tạo phản, phá gánh hả?
Năm Mã gãi gãi đầu, ấp úng:
- Dạ... bữa đó con say bất biết, sáng ra con xin lỗi anh Hào Huê rồi...
Đi về hướng sân khấu dựng gần xong, bầu Cương lẩm bẩm: “Con Xuân Tình hơ hớ này sao... hồi hộp quá. Nó đeo riết thằng Năm Mã, khuyên chẳng chịu nghe, tới chừng... bụng úp thúng báo hại mình mang tiếng mới nguy. Rả gánh thì buồn, chắc chết sớm!”.
***
Khoảng 9 giờ đêm, cậu Út Vàng con ông Cả Đốm điền chủ dựng chiếc Attila trước quán cháo lòng vắng khách và bước vào bàn trong cùng ngồi chờ đợi. Đêm thứ tư, đoàn Tầm Dương tạm nghỉ bởi đào Mộng Đẹp mê ăn đồ biển bị trúng thực đột ngột, bầu Cương mặt mày bí xị. Nhưng đối với Út Vàng thì đây lại là cơ may để có dịp gặp Xuân Tình, cô đào trẻ đầy triển vọng qua sự giới thiệu của “vệ sĩ” Năm Mã. Mãi suy nghĩ, Út Vàng không hay có người đi lối sau rón rén bịt mắt, rồi một giọng ngọt ngào thỏ thẻ bên tai:
- Đố biết ai? Nói trúng có thưởng!
Vuốt ve đôi bàn tay mềm mại, mùi nước hoa thơm dịu khiến tim Út Vàng đập rộn ràng:
- Phải em... Xuân Tình không? Thưởng anh cái hôn nồng cháy nghen!
Rộ lên tiếng cười, Út Vàng dụi mắt mừng rỡ thấy người mình yêu dấu cùng Năm Mã đã đúng hẹn. Vui vẻ mời hai người ngồi xuống ghế, cậu Út gọi chủ quán mang ra cháo vịt, dồi, nem cùng mấy chai bia để chiêu đãi. Luôn tay gắp thức ăn cho Xuân Tình, cậu ỡm ờ gợi chuyện:
- Anh Năm ơi! cô em họ anh có... đối tượng chưa?
Nốc cạn ly bia, Năm Mã cười mơn:
- Khán giả ái mộ vô số kể, tới xin hình em nó nườm nượp... Nhưng đường nghệ thuật đang lấp lánh rộng mở nên nhỏ này chưa chịu dính vào... ngã rẽ tâm tình. Chỉ từ khi biết anh, không hiểu sao em nó cứ nhắc nhở hoài...
Ăn uống, chuyện trò thân mật một lúc, Út Vàng biết được gánh hát Tầm Dương chỉ còn diễn ở đây 3 đêm nữa sẽ dời đi. Có men bia lâng lâng, cậu bạo dạn kề sát tai Xuân Tình:
- Mình... cắt anh Năm, đi tâm sự riêng tư chút nghen em?
Cô đào non cắn nhẹ môi e thẹn, thì thầm:
- Ở đâu vậy anh? Em sợ...
- Anh chờ nơi cái chòi lá vườn nhà mé sau đình, em biết mà! Em sợ quái gì? Đời nghệ sĩ lăn lóc gió sương...
Đang cắm cúi nhai cái đầu vịt, Năm Mã lừ lừ ngẩng lên:
- Hai người nói lén gì tôi đó? Giờ tôi phải về học tuồng... Ôi trời... Bến Tầm Dương canh khuya đưa khách...
Út Vàng sốt sắng dúi chìa khóa xe vào tay Xuân Tình, nhắc nhở:
- Đường về gánh hát hơi xa, em đưa anh Năm về rồi đến chỗ hẹn, anh thả bộ ra trước chờ. Đừng phụ lòng người ái mộ đó!
***
Men bia thấm dần cộng với hơi gió lạnh đêm khuya khiến cậu Út Vàng thêm sốt ruột. Nhìn gian chòi trống trải chỉ có manh chiếu chơ vơ cùng bầy muỗi đói vo ve, chốc chốc cậu lại bật quẹt xem đồng hồ. Ngóng trông gần hai giờ mà Xuân Tình vẫn vắng bóng, đường đê không một tiếng xe, tiếng ếch nhái râm ran buồn não nuột, Út Vàng đâm lo...
Lội bộ gần rã giò về tới gánh hát Tầm Dương đã 1 giờ sáng, Út Vàng đập vách ầm ầm:
- Tôi yêu cầu mọi người dậy hết mau! Xuân Tình ơi! Năm Mã ơi!
Bầu Cương đang nằm lim dim, thao thức nghĩ suy về sự sống còn của gánh hát nhỏ này. Ông buồn, buồn cho sự xuống dốc của nghệ thuật bởi nhiều lý do, quan trọng nhất là lối sống thực dụng của đám đào kép, cháu con của đoàn. Gánh hát mà rả thì.. chết còn sướng hơn! Ông mắt nhắm mắt mở bước ra, giọng hơi quạu:
- Mày là thằng ôn dịch nào? Ủa... cậu Út! Tui biểu Năm Mã đóng vai thằng ăn trộm trong vở tuồng chuẩn bị diễn đêm mai, nó hổng chịu nên tui tức mình rầy la, nó giận bỏ đi từ chập tối tới giờ. À... cậu hỏi con Xuân Tình chi vậy?
Mướt mồ hôi trán, Út Vàng lắp bắp gặng thêm:
- Ông bầu có thấy hai đứa để... để cái xe Attila của tôi đâu không? Vái trời vái phật...
- A ti la gì? Hai đứa quỷ yêu đó cuốn đồ đạc rồi a thần phù trốn mất biệt, tui đang muốn nổi khùng đây! Bà vợ tui còn nghi ngờ tui... léng phéng, dàn dựng...
Hai chân như muốn khuỵu xuống. Cậu Út Vàng đứng chết trân ngó mãi hậu trường quạnh vắng của gánh hát Tầm Dương...
