Hôm 16-11, Liên minh châu Âu (EU) đã công bố kế hoạch thiết lập hệ thống kiểm tra an ninh kiểu Mỹ nhằm chống chủ nghĩa khủng bố.

Cụ thể, đề xuất của Ủy ban châu Âu (EC) là xây dựng hệ thống cấp phép và thông tin du lịch (ETIAS) để tăng cường kiểm tra an ninh đối với các du khách được miễn thị thực nhập cảnh vào Schengen- khu vực miễn thị thực gồm 26 quốc gia (22 nước thành viên EU cùng Na Uy, Iceland, Thụy Sĩ và Liechtenstein). Được biết, gần 60 quốc gia được miễn thị thực trong đó có Mỹ, Canada, Úc, Nhật Bản, Đài Loan, Brazil, Chile, Argentina, Albania, Bosnia... Công dân các nước này sắp tới sẽ phải xin giấy phép du lịch và kiểm tra an ninh trước khi nhập cảnh vào Schengen.

Theo đó, tất cả du khách trên 18 tuổi đến từ các quốc gia nói trên vẫn được đi lại miễn thị thực trong khối Schengen, nhưng sẽ phải đóng phí 5 euro để làm thủ tục kiểm tra an ninh và hoàn tất tờ khai thông tin trực tuyến. Hệ thống kiểm tra tự động ETIAS sẽ cho phép các quốc gia EU nhanh chóng kiểm tra chéo các giấy tờ cá nhân và những chi tiết khác của du khách với các cơ sở dữ liệu lớn của EU về thị thực, hồ sơ phạm tội. EC cho biết việc điền thông tin vào tờ khai chỉ mất chưa đến 10 phút và nếu được thông qua sẽ có giá trị nhập cảnh nhiều lần vào Schengen trong thời hạn 5 năm sau đó. Hầu hết mọi người sẽ được phép nhập cảnh ngay lập tức, mặc dù một số yêu cầu có thể mất đến 72 giờ để hoàn tất.

"Đây là bước đi mạnh mẽ và sáng suốt trong việc đảm bảo biên giới và bảo vệ công dân của chúng tôi. Du khách đến từ các quốc gia thứ 3 được miễn thị thực có thể làm thủ tục đăng ký trực tuyến tại nhà. Đây là cách làm ít tốn kém, dễ dàng và hiệu quả trong khi thời hạn sử dụng đến 5 năm. Đối với 95% tờ khai, sẽ chỉ mất vài phút để được cấp phép"- Phó Chủ tịch thứ nhất EC Frans Timmermans chia sẻ tại buổi họp báo ở Brussels (Bỉ). Trong khi đó, Dimitris Avramopoulo- Ủy viên phụ trách di cư EU- cho biết ETIAS sẽ giúp xác định "những người có thể là mối đe dọa an ninh, nhập cư lậu hoặc rủi ro sức khỏe trước khi họ đến biên giới của chúng tôi".

EC ước tính chi phí lập ETIAS vào khoảng 200 triệu euro và mỗi năm cần 85 triệu euro để hoạt động. Tuy nhiên, ETIAS dự kiến "tự nuôi sống mình" bằng nguồn thu từ các khoản phí của du khách. EC muốn hệ thống mới chính thức có hiệu lực vào năm 2020, nhưng trước tiên phải thông qua 28 quốc gia thành viên EU và Nghị viện châu Âu.

EU hiện đang dốc sức tăng cường an ninh sau khi nhiều thành phố ở châu Âu hứng chịu các cuộc tấn công khủng bố do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng gây ra, cũng như đang đau đầu với hàng triệu người nhập cư đến đây. Trong khi EC cho rằng ETIAS cần thiết để ngăn chặn các phần tử khủng bố xâm nhập Schengen, thì phe chỉ trích Brexit ở Luân Đôn gọi đây là chi phí ngầm của việc Anh rời EU.

THANH BÌNH (Theo Euronews, AFP, AP, Reuters, Independent)