(Chinhphu.vn)- Thủ tướng Chính phủ vừa chỉ đạo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trên cơ sở kết quả xuất khẩu gạo năm 2009, dự báo sản lượng lúa gạo hàng hóa và nhu cầu tiêu dùng nội địa năm 2010, cân đối và công bố trong tháng 2-2010 lượng gạo hàng hóa có thể xuất khẩu trong năm nay. Qua đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với UBND các tỉnh chỉ đạo sản xuất để có các sản phẩm gạo phù hợp nhu cầu thị trường.

Để chủ động vốn cho vay mua lúa, gạo, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo các ngân hàng thương mại nhà nước chủ động cân đối, bảo đảm nguồn vốn ngay từ đầu năm, đáp ứng kịp thời nhu cầu vay mua lúa, gạo xuất khẩu và tiêu dùng trong nước. Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với UBND các tỉnh và Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) tổ chức hệ thống thông tin cập nhật định kỳ về giá thành sản xuất lúa, giá bán lúa của nông dân, nhất là ở các vùng có sản lượng lúa hàng hóa lớn, giá gạo lưu thông trong nước và giá mua gạo xuất khẩu để phục vụ công tác điều hành sản xuất, tiêu thụ lúa gạo nhằm bảo đảm lợi ích cao nhất của người trồng lúa và bình ổn giá gạo thị trường trong nước.

Để tăng cường các hợp đồng xuất khẩu gạo khối lượng lớn, Bộ Công Thương và Tổ điều hành xuất khẩu gạo liên Bộ chỉ đạo các Tổng công ty lương thực nhà nước tăng cường giao dịch, ký kết các hợp đồng xuất khẩu gạo tập trung có khối lượng lớn để tiêu thụ có hiệu quả lượng gạo vụ đông xuân và hè thu trong năm; đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, phát triển thị trường xuất khẩu gạo; theo dõi tình hình kinh doanh, thị trường lúa gạo trong, ngoài nước để chủ động phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan xử lý các vấn đề phát sinh; báo cáo Thủ tướng Chính phủ giải quyết những vấn đề vượt thẩm quyền.

VFA đẩy mạnh hơn nữa công tác tìm kiếm thị trường, khách hàng mới trong các năm 2010-2011; báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý kịp thời các yêu cầu cụ thể để khai thông thị trường, bảo đảm ký được các hợp đồng lớn, ổn định và có hiệu quả; hướng dẫn khung giá xuất khẩu; kiểm soát việc thực hiện xuất khẩu vào các thị trường tập trung; tổ chức đăng ký hợp đồng xuất khẩu linh hoạt có tính đến yêu cầu bảo đảm việc giao dịch, ký kết và tổ chức thực hiện các hợp đồng tập trung có sự thỏa thuận của Chính phủ nước ta và Chính phủ các nước.

Để tăng dần tỷ lệ thu mua hàng hóa trực tiếp cho nông dân, UBND các tỉnh có trách nhiệm phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Tổ điều hành xuất khẩu gạo liên Bộ và VFA chỉ đạo sản xuất, thu mua, chế biến và xuất khẩu gạo theo hướng: hỗ trợ các doanh nghiệp trên địa bàn tổ chức các kênh thu mua, phân phối lúa gạo; tăng dần tỷ lệ thu mua hàng hóa trực tiếp cho nông dân; kiểm soát giá xuất khẩu theo quy định hiện hành; nâng cao chất lượng lúa, gạo xuất khẩu; tăng cường và hỗ trợ các dịch vụ phục vụ sản xuất và cung ứng vật tư nông nghiệp; chủ động phối hợp với Bộ Tài chính thực hiện các biện pháp bình ổn giá gạo theo quy định của pháp luật hiện hành.

Để đảm bảo lợi nhuận cho người nông dân theo chủ trương của Chính phủ, VFA đã quyết định lập quỹ đầu tư, hỗ trợ nhằm mục đích nâng cao chất lượng lúa gạo, đảm bảo thu nhập cho nông dân. Quỹ này sẽ hoạt động ngay trong năm 2010, bảo đảm những hỗ trợ sẽ đến tận tay người dân. Quỹ sẽ ưu tiên hỗ trợ công tác nghiên cứu, sản xuất lúa giống xác nhận cung cấp cho nông dân vì hiện nay tỷ lệ lúa giống xác nhận gieo sạ còn rất thấp. Ngoài ra, quỹ sẽ hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân vay không lãi suất (hoặc hỗ trợ lãi suất) để đầu tư xây dựng hệ thống liên hoàn gồm: sấy lúa, xay xát, kho bảo quản... hiện đại nhằm nâng cao chất lượng lúa gạo...

Để tránh tình trạng thương lái ép giá khi mua lúa của nông dân, VFA đã chỉ đạo các doanh nghiệp thành viên tổ chức lực lượng thương lái và các nhà máy xay xát trở thành vệ tinh của doanh nghiệp xuất khẩu.

TUẤN KHANG