29/02/2012 - 22:14

Azerbaijan bị cuốn vào cuộc xung đột Iran-Israel

Một loại máy bay không người lái mà Israel bán cho Azerbaijan. Ảnh: Yossi Zeliger

Ngày 28-2, Iran đã đưa ra cảnh báo đối với Azerbaijan liên quan đến số vũ khí trị giá 1,5 tỉ USD mà Tehran nói rằng Baku mua của Israel. Đây là một dấu hiệu nữa cho thấy mối quan hệ ngày càng căng thẳng giữa hai quốc gia láng giềng này.

Đại sứ Azerbaijan tại Tehran, Javanshir Akhundov đã bị triệu đến Bộ Ngoại giao Iran để giải thích về việc mua vũ khí nói trên và nhận được cảnh báo rằng Israel không được phép sử dụng Azerbaijan để thực hiện “các hành vi khủng bố” nhằm vào Iran. Đại sứ Akhundov đã xác nhận vụ mua vũ khí của Israel, song khẳng định rằng Baku “sẽ không cho phép lợi dụng những vũ khí này để chống lại nước thứ ba, đặc biệt là nước Cộng hòa Hồi giáo Iran”.

Quan hệ Iran và Azerbaijan đã trở nên căng thẳng trong vài tháng qua. Hồi tháng Giêng, Azerbaijan tuyên bố đã bắt giữ hai người được cho là có quan hệ với cơ quan tình báo Iran bị nghi âm mưu thực hiện các cuộc tấn công tại Azerbaijan. Tháng 10 năm ngoái, Iran cáo buộc lực lượng an ninh của nước láng giềng phía Tây Bắc này đã bắn chết một lính biên phòng Iran đi lạc vào lãnh thổ Azerbaijan. Ngày 12-2 vừa qua, Iran cũng cáo buộc Azerbaijan hợp tác với tình báo Israel và tiếp tay cho các sát thủ đã giết hại các nhà khoa học hạt nhân của Iran trong những năm gần đây.

Azerbaijan là quốc gia Hồi giáo theo dòng Shiite nằm giữa Iran và Nga, có quan hệ chặt chẽ với Israel. Ngoài mua bán dầu mỏ, hai bên còn có những hợp tác sâu rộng trong trao đổi công nghệ và thiết bị quân sự, đầu tư viễn thông.

Trong khi đó, ngày 28-2, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tiếp tục có những chỉ trích mạnh mẽ nhằm vào Iran. Phát biểu tại một hội thảo, ông Netanyahu cảnh báo rằng một Iran sở hữu vũ khí hạt nhân sẽ khống chế các nhà sản xuất dầu lớn ở vùng Vịnh, đẩy giá nhiên liệu tăng cao và “bóp nghẹt” nền kinh tế toàn cầu.

Cùng ngày, kênh truyền hình MSNBC của Mỹ dẫn lời các quan chức tình báo Mỹ giấu tên cho biết giới chức Israel đã nói rằng họ sẽ không thông báo với Mỹ, đồng minh thân thiết nhất, trong trường hợp nhà nước Do Thái quyết định phát động tấn công nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran. Các quan chức Israel cho hay nếu họ quyết định rằng một cuộc tấn công là cần thiết thì họ sẽ giữ kín quyết định này với Mỹ nhằm giảm thiểu khả năng Washington liên đới trách nhiệm.

Theo nguồn tin trên, thông điệp này được Thủ tướng Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng Ehud Barak gửi đến một loạt quan chức cấp cao Mỹ đến thăm Israel gần đây, trong đó có cả Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Martin Dempsey và cố vấn an ninh quốc gia Tom Donilon. Song Israel cũng thừa nhận chưa có quyết định cuối cùng về việc có tấn công Iran hay không.

Trong khi đó, hãng tin Mỹ AP ngày 29-2 đưa tin, Trung tướng Mark Hertling, chỉ huy quân đội Mỹ tại châu Âu đã xác nhận Mỹ đang cho lắp đặt hệ thống rađa phòng thủ mới tại Thổ Nhĩ Kỳ nhằm tạo lá chắn bảo vệ châu Âu khỏi các cuộc không kích tên lửa từ phía Iran. Đây là một phần của lá chắn phòng thủ được xây dựng để đánh chặn các tên lửa tầm trung và ngắn. Hệ thống rađa trên được xây dựng tại một căn cứ quân sự thuộc thị trấn miền Bắc Thổ Nhĩ Kỳ Kurecik, cách biên giới Iran khoảng 700 km.

THANH DƯƠNG
(Theo AP, Reuters, TTXVN)

Chia sẻ bài viết