Theo điều tra của Nhật báo Phố Wall (WSJ-Mỹ), mạng lưới tội phạm quy mô lớn xuất phát từ Trung Quốc đang tạo nên "cơn khủng hoảng" chất gây nghiện Fentanyl - loại thuốc giảm đau tổng hợp có khả năng gây chết người - vào khu vực châu Mỹ, đặc biệt ở Mỹ, Mexico và Canada.

Hải quan Trung Quốc mới đây đã thu giữ 70kg Fentanyl giấu trong một container hàng hóa sắp chở đến Mexico. Thông tin từ Cơ quan phòng chống ma túy Mỹ (DEA) cho biết, lô Fentany bị thu giữ đã đi qua 5 nhà chuyển vận trước khi bị lực lượng hải quan Trung Quốc chặn bắt nên khó lòng xác định nguồn gốc chính xác của lô hàng này. Nhưng theo thông tin từ DEA, tài liệu tòa án và trong các buổi thẩm vấn ở nhiều quốc gia, số hàng trên cũng như các lô hàng khác là một phần trong mạng lưới phát tán ma túy khổng lồ xuất phát từ Trung Quốc, được cho là đang gây nên cuộc khủng hoảng về Fentanyl tại khu vực châu Mỹ.

Theo tài liệu thu thập của WSJ, mạng lưới tội phạm này không chỉ mua bán Fentanyl đã thành phẩm, mà còn bao gồm cả những sản phẩm có liên quan với loại dược phẩm này nhưng chịu ít hoặc không chịu sự quản lý ở Trung Quốc hoặc quốc tế. Những chất này bao gồm một số chất tương tự của Fentanyl, cũng như các thành phần hóa học và máy ép thuốc được dùng để sản xuất thuốc Fentanyl. Để qua mặt giới chức, thương buôn thường nhắm vào những thành phần quan trọng dùng để sản xuất Fentanyl, nhưng không được giới chức Bắc Kinh quản lý.

Được biết, Fentanyl có tác dụng mạnh hơn heroin 50 lần nhưng lại được sản xuất dễ dàng và có giá rẻ hơn. Những phiên bản hợp pháp của Fentanyl cũng được bán dưới dạng thuốc giảm đau và gây mê kể từ những năm 1960. Nhưng ngày nay, tình trạng buôn bán trái phép loại thuốc này đã dẫn tới tình trạng gia tăng số ca tử vong vì dùng Fentanyl quá liều tại Mỹ.

Theo giới chức thực thi pháp luật, Fentanyl và các chất tương tự cũng đang được những kẻ buôn bán nhỏ bày bán trực tuyến tại Mỹ và Canada. Để tránh bị phát hiện, một số người mua tại Mỹ đang sử dụng các trang mạng mã hóa để đặt hàng ma túy tổng hợp từ Trung Quốc. Nhưng theo DEA, cho dù các loại ma túy tổng hợp đi qua Mexico hay vận chuyển trực tiếp đến Mỹ và Canada thì "nguồn gốc chính" của chúng là đến từ Trung Quốc. Giới chức DEA nhận định Mexico hiện đã trở thành "mối nối chính" trong hoạt động giao dịch Fentanyl tại Mỹ, trong bối cảnh các tay buôn bán ma túy tăng cường kiếm mua Fentanyl hoặc tiền chất của nó từ Trung Quốc.

Do vậy, việc thiếu sự kiểm soát chặt chẽ của giới chức Trung Quốc đối với ngành công nghiệp hóa chất được cho là đã "thúc đẩy" hoạt động buôn bán Fentanyl gia tăng tại châu Mỹ. Được biết, tuy chính phủ Trung Quốc lâu nay đã cấm hành vi sử dụng Fentanyl không vì mục đích y tế, song gần đây đã bổ sung thêm nhiều hóa chất tương tự (trong đó có phiên bản acetyl fentanyl) vào danh sách những chất gây mê được kiểm soát. Mặt khác, các quan chức Mỹ cho biết nhiều công ty Trung Quốc vẫn tiếp tục xuất khẩu trái phép các chất ma túy này. Trong khi đó, một số công ty cũng bắt đầu nhận vận chuyển các chất tương tự Fentanyl nhưng chưa được liệt kê vào danh sách nhóm chất cần quản lý của giới chức Bắc Kinh.

NGUYỆT CÁT (Theo WSJ)