Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo (phải) và người đồng cấp Australia Kevin Rudd gặp bên lề Hội nghị Đông Á ở Bangkok hồi tuần rồi. Ảnh: THX

Chuyến thăm Australia của Phó Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường bắt đầu vào hôm qua 29-10 được xem là dấu hiệu cho thấy quan hệ hai nước dần “ấm” lại sau những căng thẳng kể từ tháng 6 vừa qua.

Theo Đại sứ Trung Quốc tại Australia Chương Quân Trại, chuyến thăm của ông Lý Khắc Cường phản ánh tầm quan trọng lâu dài trong quan hệ hai nước. Những khác biệt đã được khắc phục sau cuộc gặp giữa Thủ tướng Kevin Rudd với Thủ tướng Ôn Gia Bảo tại Hội nghị cấp cao Đông Á mới đây ở Thái Lan, và trước đó là với Chủ tịch Hồ Cẩm Đào bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 ở Mỹ hồi tháng 9. Theo Đại sứ Chương Quân Trại, hai ngày trước chuyến thăm của Phó Thủ tướng Lý Khắc Cường, Tỉnh trưởng tỉnh Quảng Đông Hoàng Hoa Hoa và Thủ hiến bang New South Wales Nathan Rees cũng đã ký 27 thỏa thuận kinh tế trị giá 6,6 tỉ USD tại Sydney trước sự chứng kiến của 1.000 doanh nhân hai nước.

Năm 2008, Trung Quốc là đối tác thương mại lớn thứ hai của Australia, sau Nhật Bản, với kim ngạch buôn bán hai chiều đạt 61 tỉ USD. Theo Ngoại trưởng Stephen Smith, Australia đã cấp phép đầu tư cho hơn 100 dự án của các công ty Trung Quốc trong 2 năm qua, với tổng vốn khoảng 35 tỉ USD. Trong nỗ lực duy trì kim ngạch mậu dịch và nối lại đàm phán Hiệp định thương mại tự do (FTA), nhiều Bộ trưởng Australia đã tới thăm Trung Quốc vài tháng qua.

Từ tháng 8 đến nay, các công ty quốc doanh Trung Quốc cũng đẩy mạnh mua cổ phần ở các công ty khai khoáng của Australia nhằm đảm bảo nguồn nguyên liệu thô cho nền kinh tế lớn thứ ba thế giới. Cuối tuần rồi, Australia đã chấp nhận thương vụ tập đoàn than Yanzhou của Trung Quốc mua cổ phần Công ty khai thác than Felix Resources trị giá 2,9 tỉ USD.

Quan hệ Australia – Trung Quốc hục hặc hồi tháng 6-2009, khi Công ty kim loại quốc doanh Chinalco của Trung Quốc thất bại trong vụ mua cổ phần trị giá 19,5 tỉ USD của tập đoàn khai khoáng Rio Tinto, liên doanh giữa Anh và Australia. Sau đó, Trung Quốc bắt giữ Stern Hu, giám đốc chi nhánh Rio Tinto tại Thượng Hải, với cáo buộc làm gián điệp kinh tế. Căng thẳng leo thang đến mức Trung Quốc hủy chuyến thăm ngoại giao cấp cao tới Australia. Giới truyền thông nước này còn cáo buộc Canberra can thiệp vào vấn đề nội bộ của Bắc Kinh khi Australia cấp thị thực cho thủ lĩnh lưu vong người Duy Ngô Nhĩ Rebiya Kadeer tới thăm xứ chuột túi. Việc lãnh đạo tinh thần của Tây Tạng Dalai Lama đề nghị tới thăm Australia cũng gây căng thẳng với Trung Quốc.

N. MINH (Theo Reuters, THX, AFP)