Thủ tướng Nhật Shinzo Abe được chào đón tại sân bay thành phố Abidjan của Bờ Biển Ngà hôm 10-1. Ảnh: AFP

Phản ứng sau chuyến công du mang tính bước ngoặt của Thủ tướng Nhật Shinzo Abe tới châu Phi, Đại sứ Trung Quốc tại Ethiopia và Liên minh châu Phi hôm 15-1 đã mô tả ông Abe là "kẻ gây hấn số 1 châu Á", đồng thời cảnh báo các quốc gia lục địa đen về nguy cơ "trỗi dậy của chủ nghĩa quân phiệt Nhật".

Phát biểu trước báo giới, đại sứ Giải Hiểu Nham cáo buộc chuyến đi của Thủ tướng Abe là một phần của cái gọi là "chính sách kiềm chế Trung Quốc", cho rằng lãnh đạo Nhật Bản đang nỗ lực vẽ ra mối đe dọa từ Bắc Kinh nhằm gây mất đoàn kết, gia tăng căng thẳng trong khu vực để kiếm cớ hồi sinh chủ nghĩa quân phiệt. Thậm chí, vị đại sứ này còn kêu gọi cộng đồng quốc tế cần phải đề cao cảnh giác và có biện pháp ngăn chặn chủ nghĩa phát xít tái diễn khi ông Abe đang dẫn dắt nước Nhật vào con đường "nguy hiểm". Ngoài vấn đề châu Phi, ông Giải còn nhắc lại và tiếp tục lên án chuyến thăm ngôi đền Yasukuni gây nhiều tranh cãi của ông Abe hồi cuối tháng 12 năm ngoái với câu hỏi "Mọi người sẽ nghĩ sao nếu nước Đức tỏ lòng tôn kính một ngôi đền thờ phụng Hitler?".

Cùng ngày, Tân Hoa Xã cho biết người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi cũng lên tiếng khẳng định chính sách ngoại giao của Bắc Kinh tại châu Phi là "rất khác biệt" so với Tokyo trước những bình luận cho rằng Trung Quốc chỉ nhắm đến thị trường và vơ vét nguồn tài nguyên phong phú của lục địa này, trong khi Nhật lại mang đến cơ hội việc làm cho người dân bản địa. Theo ông, Trung Quốc đã tạo ra nhiều việc làm ở châu Phi, cử 1.800 binh sĩ tới gìn giữ hòa bình ở đây và khoảng 200 triệu người châu Phi được các thầy thuốc Trung Quốc điều trị kể từ năm 1963. "Những lời lẽ cáo buộc như vậy là không chính đáng và hết sức lố bịch" – ông Hồng nói. Ngoài ra, vị này còn tỏ vẻ thách thức khi cho biết Bắc Kinh sẽ quan sát xem cam kết của Thủ tướng Abe về viện trợ cho châu Phi 320 triệu USD có được thực hiện đúng thời gian hay không.

Bất chấp căng thẳng tiếp tục leo thang giữa hai nước, nhật báo Phố Wall dựa trên khảo sát của công ty truyền thông Internet và xuất bản toàn cầu Travelzoo Asia-Pacific cho biết Nhật vẫn là điểm đến hàng đầu của giới nhà giàu Trung Quốc trong năm nay. Cụ thể, có khoảng 29% người được hỏi nói Nhật là lựa chọn số một so với 18% của năm 2013. Theo Travelzoo Asia-Pacific, đồng yen giảm giá, thủ tục nhập cảnh đơn giản là nguyên nhân khiến xứ sở hoa anh đào trở thành thiên đường mua sắm thu hút đối tượng "khách sộp" Trung Quốc so với những địa điểm quen thuộc khác như Úc, Hồng Công, Thái Lan hay quần đảo du lịch Maldives.

MAI QUYÊN (Tổng hợp)