Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro đã đổ lỗi cho “những kẻ khủng bố” gây ra vụ mất điện trên diện rộng vào ngày 25 và 26-3, hai tuần sau sự cố tương tự gây chết người và hỗn loạn ở quốc gia Nam Mỹ này.

Bệnh nhân chờ bên ngoài một bệnh viện đóng cửa do mất điện ở Caracas. Ảnh: AFP
Ông Maduro cho rằng “một vụ phóng hỏa lớn có chủ đích” đã phá hủy các nhà máy thủy điện tại đập Guri ở phía Nam Venezuela từ hôm 25-3, ảnh hưởng đến 3 đường dây tải điện chính. Khu phức hợp này cung cấp điện cho 80% dân số Venezuela, đất nước khoảng 30 triệu dân. Để chứng minh cáo buộc trên, Bộ trưởng Thông tin Jorge Rodriguez đã đăng lên trang Twitter hình ảnh cho thấy các thiết bị điện bị lửa đốt cháy. Vị này cho rằng tin tặc đã tấn công các máy tính tại tại đập Guri. Hậu quả là thủ đô Caracas và nhiều thành phố khác bị tê liệt. Trong khi đó, Bộ trưởng Tư pháp Tarek William Saab thông báo cơ quan chức năng Venezuela đã bắt giữ được 6 đối tượng tình nghi tham gia vụ phá hoại nhà máy điện Guri và cơ quan an ninh đang tiếp tục mở rộng điều tra để xác định những kẻ đứng đằng sau các “hành động khủng bố” này.
Các nhà máy cung cấp nước và giao thông công cộng ngừng hoạt động, nên đường phố gần như vắng tanh. Nhiều trường học và doanh nghiệp đóng cửa phải đến tối 27-3 trong khi công tác sửa chữa được tiến hành. Ít nhất một bệnh nhân ở Bệnh viện trung ương Maracay đã thiệt mạng do thang máy không hoạt động, cản trở công tác cấp cứu. NetBlocks - tổ chức phi chính phủ giám sát mạng Internet - cho biết họ phát hiện có “một sự tác động nghiêm trọng” lên mạng lưới viễn thông ở 18/23 bang của Venezuela. Chính phủ Venezuela buộc phải tuyên bố tạm dừng các hoạt động tại các công sở và dịch vụ công cộng trên cả nước cho đến hết ngày 27-3 (giờ địa phương).
Đây là lần thứ hai Venezuela mất điện trên diện rộng. Sự cố mất điện đầu tiên xảy ra từ ngày 7 đến 14-3 đã khiến hàng chục bệnh nhân nằm viện, bao gồm những người được chăm sóc đặc biệt, thiệt mạng. Để có nước sử dụng, nhiều người dân buộc phải tìm đến các ống xả nước thải. Trong vụ này, nhà lãnh đạo Venezuela khẳng định đập Guri là mục tiêu “phá hoại” của Mỹ và thủ lĩnh phe đối lập Juan Guaido - người tự phong là “tổng thống lâm thời” của Venezuela. Đáp lại, phe đối lập cho rằng tình trạng tham nhũng và năng lực quản lý lưới điện yếu kém là nguyên nhân dẫn đến các sự cố mất điện tại Venezuela.
Để khởi động lại hệ thống điện, thì cần kích hoạt các máy phát điện tại đập Guri và trạm phụ ở xa. Trong khi đó, chỉ khoảng 1/5 nhà máy nhiệt điện Venezuela hoạt động ở thời điểm đập thủy điện tê liệt, nên không thể trở thành nguồn điện dự phòng. Thiếu nguồn điện thay thế và đội ngũ công nhân lành nghề, cũng như thiết bị xuống cấp và quản lý yếu kém đã khiến tình trạng mất điện kéo dài. Một trong những nguyên nhân phải “trùm mền” một số nhà máy nhiệt điện kể từ tháng 2-2019 là do không có nhiên liệu vận hành. Phần lớn các nhà máy này chạy bằng diesel, nhiên liệu mà Venezuela nhập từ Mỹ trước khi chính quyền Tổng thống Donald Trump ban hành lệnh trừng phạt hồi tháng 1-2019.
THANH BÌNH (Theo AP, NY Times)