Việc Israel mở cửa lại nền kinh tế và thực hiện một cuộc trao đổi tù nhân “bí ẩn” với Syria cho thấy vaccine COVID-19 đang giúp tạo ra quyền lực chính trị tại khu vực Trung Ðông.

Thủ tướng Israel Netanyahu là người đầu tiên ở Israel được tiêm vaccine hồi cuối năm ngoái. Ảnh: AFP

Trong xu hướng trên, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đang đi đầu khi ông đặt hy vọng tái đắc cử trong cuộc bỏ phiếu sắp tới vào sự thành công của chiến dịch tiêm vaccine cho người dân.

Trái với sự chờ đợi mỏi mòn ở châu Âu và Mỹ, vaccine tại Israel dồi dào và gần như đáp ứng được nhu cầu tiêm ngừa của bất cứ ai. Ðối với những người còn phân vân, các bệnh viện thậm chí cung cấp thức ăn và cà phê miễn phí để “dụ dỗ” họ. Về phần mình, lãnh đạo Nhà nước Do Thái tặng thưởng cho những người tiêm vaccine và trừng phạt những ai từ chối. Cuối cùng, nỗ lực của Thủ tướng Netanyahu dường như đã gặt hái thành công khi số ca nhiễm mới và ca bệnh nặng đều giảm. Nhờ vậy, Chính phủ Israel hôm 21-2 đã có thể dỡ bỏ nhiều biện pháp hạn chế, mở cửa lại cửa hàng và trường học. Các điểm giải trí như phòng tập gym và nhà hát chỉ được phép tiếp nhận những người đã tiêm chủng hoặc đã khỏi bệnh được cho là có khả năng miễn dịch. Trong những tuần tới, tất cả các trường học và nhà hàng dự kiến sẽ hoạt động trở lại, kịp thời cho cuộc tổng tuyển cử vào ngày 23-3. “Thời điểm quá tốt cho ông Netanyahu”, nhà khoa học chính trị Gideon Rahat bình luận về kế hoạch mở cửa hoàn toàn nền kinh tế vào tháng tới của Chính phủ Israel.

Quốc gia 9,3 triệu dân này đang triển khai chương trình tiêm chủng đại trà nhanh nhất thế giới. Trong chưa đầy 2 tháng, hơn 50% dân số Israel đã được tiêm ít nhất 1 liều và khoảng 1/3 dân số tiêm đủ 2 liều. Việc tiêm phòng 2 mũi vaccine đã giảm 95,8% tỷ lệ lây nhiễm ở nước này. Ðến nay, Israel ghi nhận hơn 750.000 ca mắc COVID-19 với trên 5.500 người tử vong.

Thêm một bằng chứng cho thấy “chiếc gậy” vaccine có sức mạnh như thế nào. Tuần rồi, một phụ nữ trẻ người Israel đã được trả tự do về nước sau khi bị bắt giữ vì vượt biên trái phép sang Syria. Chính phủ Israel thông báo, để đổi lấy tự do cho bà này, họ cũng đã trao trả cho quốc gia láng giềng hai người chăn cừu bắt giữ trước đó. Cuộc trao đổi tù nhân giữa hai đất nước thù địch này nghe có vẻ rất dễ dàng. Nhưng theo tờ New York Times, phía Israel đã bí mật chi 1,2 triệu USD để chuộc lại công dân của mình thông qua hình thức trả tiền một lô vaccine Sputnik V mà Syria mua từ Nga.

Chính phủ Israel từ chối bình luận về vấn đề trên, còn Hãng thông tấn Nhà nước Syria phủ nhận việc mua bán vaccine là một phần của thỏa thuận trao đổi tù nhân. Ðến nay, Syria, quốc gia đang chìm trong nội chiến, vẫn chưa bắt đầu chương trình tiêm vaccine đại trà.

Chính quyền Palestine dự kiến tiêm chủng cho 20% dân số thông qua cơ chế phân phối vaccine toàn cầu COVAX, đồng thời hy vọng mua được thêm vaccine để đạt mục tiêu chủng ngừa cho 60% số dân. Để đạt được mục tiêu này, Palestine ước tính cần 55 triệu USD nhưng hiện còn hụt 30 triệu USD. Do đó, Ngân hàng Thế giới (WB) kêu gọi các nhà tài trợ tiếp tục hỗ trợ Palestine. Israel được cho là có thể cân nhắc quyên góp số vaccine dư cho Palestine để giúp thúc đẩy chương trình tiêm chủng tại Bờ Tây và Dải Gaza. Khoảng 32.000 liều vaccine mà Palestine nhận được đến nay quá ít số với số lượng cần thiết để tiêm cho 5,2 triệu người ở Bờ Tây và Dải Gaza.

HẠNH NGUYÊN