Theo hãng tin Reuters ngày 5-3, Washington đã phá vỡ điều cấm kỵ ngoại giao lâu nay khi bí mật đàm phán với phong trào Hồi giáo Hamas về việc thả các con tin người Mỹ đang bị giam giữ ở Dải Gaza. Cùng ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo nhóm chiến binh Palestine này sẽ “phải trả giá đắt” nếu không tuân thủ yêu cầu.

Tổng thống Trump gặp một nhóm con tin vừa được thả theo thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza. Ảnh: X
Các nguồn thạo tin nói với Reuters rằng ông Adam Boehler, Đặc phái viên Mỹ về đàm phán con tin, đã gặp đại diện Hamas tại thủ đô Doha của Qatar trong những tuần gần đây.
Khi được hỏi về cuộc đàm phán trên, Nhà Trắng khẳng định Đặc phái viên Boehler “có thẩm quyền” thảo luận trực tiếp với Hamas.
Trong nhiều thập niên, Mỹ đã tránh tiếp xúc trực tiếp với các nhóm mà nước này liệt vào danh sách tổ chức khủng bố. Bộ Ngoại giao Mỹ chỉ định Hamas là tổ chức khủng bố vào năm 1997. Hồi tháng 10-2023, nhóm này đã thực hiện vụ đột kích đẫm máu vào miền Nam Israel, dẫn đến cuộc chiến kéo dài 15 tháng ở Gaza.
Một nguồn tin cho biết nỗ lực đàm phán của Mỹ bao gồm tìm cách giải thoát cho Edan Alexander, con tin người Mỹ còn sống cuối cùng bị Hamas giam giữ. Người này đã xuất hiện trong một video do Hamas công bố vào tháng 11-2024. Bốn con tin người Mỹ khác được Israel tuyên bố là đã chết.
Cho đến nay, vai trò của Mỹ trong việc giúp đảm bảo lệnh ngừng bắn ở Gaza và thỏa thuận thả con tin là phối hợp với Israel và các bên trung gian gồm Qatar, Ai Cập. Tuy nhiên, không có bất kỳ cuộc tiếp xúc trực tiếp nào giữa Washington và Hamas.
Quyết định của chính quyền ông Trump tiến hành đàm phán trực tiếp với Hamas dường như gây sốc cho đồng minh thân cận. Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết Tel Aviv đã thông báo cho Mỹ về lập trường của nước này đối với cuộc đàm phán giữa Đặc phái viên Boehler và Hamas. Giống như nhiều quốc gia khác, Israel coi Hamas là một tổ chức khủng bố và từ chối đàm phán trực tiếp với nhóm này.
Giao tranh ở Gaza đã tạm ngừng kể từ ngày 19-1. Phía Hamas đã trao trả 33 con tin Israel và 5 người Thái Lan để đổi lấy khoảng 2.000 tù nhân người Palestine. Israel tin rằng chưa tới một nửa trong số 59 con tin còn lại vẫn còn sống.
Cảnh báo từ ông Trump
Vài giờ sau khi Nhà Trắng xác nhận cuộc đàm phán với Hamas, ông Trump bất ngờ gửi tối hậu thư mới cho phong trào này. Ông yêu cầu nhóm chiến binh Palestine “phóng thích tất cả các con tin ngay bây giờ”, bao gồm thi thể của những con tin đã chết. “Hãy đưa ra quyết định thông minh. Trả tự do cho con tin ngay bây giờ, nếu không sẽ phải trả giá đắt”, chủ nhân Nhà Trắng đe dọa trong bài đăng trên mạng xã hội.
Đây không phải lần đầu tiên ông Trump đe dọa Hamas. Ông cũng từng đưa ra cảnh báo “phải trả giá đắt” trước khi trở lại Nhà Trắng cho nhiệm kỳ hai vào ngày 20-1. Đến giữa tháng 1, Hamas và Israel đạt thỏa thuận ngừng bắn và trao trả con tin.
Về phần mình, Hamas cảnh báo rằng những bình luận của ông Trump hôm 5-3 đe dọa làm suy yếu lệnh ngừng bắn ở Gaza và thỏa thuận thả con tin.
Phát ngôn viên Hamas là Hazem Qassem nhấn mạnh những bình luận này sẽ “làm phức tạp thêm vấn đề liên quan đến thỏa thuận ngừng bắn” và khuyến khích Israel tránh thực thi thỏa thuận. Ông Qassem cho biết Hamas đã hoàn thành nghĩa vụ giai đoạn đầu tiên theo thỏa thuận do Mỹ làm trung gian, đồng thời cáo buộc Chính phủ Israel đang “trốn tránh các cuộc đàm phán cho giai đoạn hai”.
Các nhà lãnh đạo Arab đã thở phào nhẹ nhõm khi Tổng thống Trump không đề cập đến kế hoạch tiếp quản Dải Gaza trong bài phát biểu trước Quốc hội Mỹ hôm 5-3. Nhưng dường như ông Trump đang tập trung trực tiếp vào cách các nước Arab xử lý Hamas, bởi trong đề xuất mới đây của Liên đoàn Arab không nêu cụ thể về nhóm chiến binh này.
HẠNH NGUYÊN (Tổng hợp)