Trong động thái bị cho “tấn công” tính độc lập của Bộ Tư pháp Mỹ, Tổng thống Donald Trump hôm 3-9 chỉ trích người đứng đầu cơ quan này Jeff Sessions (ảnh) đang khiến phe Cộng hòa “bị nguy hiểm” trước cuộc bầu cử giữa kỳ khi truy tố 2 nghị sĩ trong đảng.

Trên Twitter, Tổng thống Trump nói rằng các cuộc điều tra từ thời người tiền nhiệm Barack Obama nhắm vào hai nghị sĩ “rất nổi tiếng” của đảng Cộng hòa đã dẫn đến quyết định truy tố của Bộ trưởng Tư pháp Sessions ngay trước cuộc bầu cử tháng 11 tới. “Hai chiến thắng dễ dàng giờ lại không chắc chắn. Ông giỏi lắm Jeff” –  trích dòng tweet của Tổng thống Trump.

Tuy không nêu cụ thể, nhưng nhiều người liên hệ sự tức giận của tổng thống với trường hợp 2 hạ nghị sĩ Cộng hòa bị truy tố gần đây là Duncan Hunter của bang California và Chris Collins bang New York. Đây là 2 thành viên đầu tiên tại quốc hội ủng hộ ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống 2016. Ông Hunter bị truy tố hành vi gian lận, giả mạo chứng từ, vi phạm tài chính và thông đồng với vợ sử dụng quỹ tranh cử bất hợp pháp để chi trả những khoản tiêu xài xa hoa. Trong khi đó, ông Collins đối mặt 13 cáo buộc gồm gian lận chứng khoán, gian lận tài chính và khai man liên quan giao dịch nội gián. Hiện ông Collins đã tạm ngưng chiến dịch vận động tái cử trong khi ông Hunter vẫn tiếp tục. 

Theo giới quan sát, đây là bằng chứng mới nhất cho thấy ông Trump dường như đang cho rằng đồng minh chính trị của ông nên được miễn truy tố, bất chấp bằng chứng chống lại họ. Trong động thái đứng về Bộ Tư pháp, phát ngôn viên của Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan, AshLee Strong nói rằng cơ quan này phải luôn giữ thái độ phi chính trị. Đồng quan điểm, thượng nghị sĩ Cộng hòa Ben Sasse khẳng định 2 trường hợp nói trên bị khởi tố hình sự vì bằng chứng chứ không phải vì ai là tổng thống khi cuộc điều tra bắt đầu. “Thay vì bình luận cuộc điều tra và thủ tục tố tụng, công việc của một Tổng thống Mỹ là bảo vệ Hiến pháp và sự xét xử tư pháp công bằng” – nghị sĩ bang Nebraska nhấn mạnh.

Động thái của ông Trump cũng một lần nữa phơi bày rạn nứt sâu sắc giữa người đứng đầu Nhà Trắng và lãnh đạo Bộ Tư pháp. Trong nhiều tháng qua, ông Trump thường xuyên công kích Bộ trưởng Sessions, cáo buộc ông này “không trung thành” khi đứng ngoài cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử Mỹ do công tố viên đặc biệt Robert Mueller dẫn đầu. Tổng thống Trump tuần trước còn nói rằng ghế Bộ trưởng của ông Sessions không chắc có “an toàn” sau bầu cử giữa kỳ ngày 6-11 hay không. Một số thành viên cấp cao đảng Cộng hòa đề nghị tổng thống trì hoãn bất kỳ động thái cứng rắn nào cho đến khi cuộc điều tra của ông Mueller kết thúc hoặc ít nhất sau cuộc bầu cử. Họ lo ngại hành động chống lại Bộ trưởng Sessions sẽ dẫn tới sa thải Thứ trưởng Tư pháp Rod Rosenstein và ông Mueller, tái diễn “Vụ thảm sát đêm thứ bảy” khi Tổng thống Richard Nixon sa thải công tố viên đặc biệt Archibald Cox giữa lúc điều tra vụ bê bối Watergate hồi năm 1973.

MAI QUYÊN (Theo Guardian, ABC News)