Trả lời phỏng vấn tạp chí tài chính Bloomberg, Tổng thống Mỹ Donald Trump (ảnh) cảnh báo sẽ rút Washington khỏi khỏi Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) nếu cơ quan này không thay đổi lối tiếp cận cũng như “cách đối xử” với Mỹ.

Cảnh báo đưa ra giữa lúc Mỹ đệ đơn khiếu nại Nga, Liên minh châu Âu (EU), Canada, Trung Quốc, Mexico và Thổ Nhĩ Kỳ lên WTO. Đây là những quốc gia đã áp dụng thuế quan trả đũa lên hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ.

 Ảnh: AFP

WTO thành lập năm 1994 như một phần nỗ lực do Mỹ dẫn đầu nhằm thiết lập các quy tắc trong thương mại quốc tế, xây dựng diễn đàn đàm phán tự do mậu dịch và giải quyết tranh chấp giữa các quốc gia. Tuy nhiên, Tổng thống Trump lâu nay than phiền rằng Washington bị “đối xử bất công” tại tổ chức này. Năm ngoái, ông Trump từng nói với Fox News rằng WTO được thành lập mang lại lợi ích cho tất cả mọi người trừ Mỹ khi nước này hầu như bị xử thua trong các vụ kiện lên WTO.

Tháng rồi, ông Trump tiếp tục thể hiện bất mãn khi nói rằng Mỹ đang rất bất lợi do bị WTO đối xử “tồi tệ” trong nhiều năm và rằng cơ quan này cần thay đổi cách tiếp cận. Trong buổi phỏng vấn mới đây, ông Trump miêu tả thỏa thuận thành lập WTO là “giao dịch thương mại tệ hại nhất từ trước đến nay” kèm theo lời dọa rút khỏi nếu tổ chức này không cải thiện. Trước đó, Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer kêu gọi chính quyền Trump “cứng rắn” hơn với WTO sau cáo buộc hệ thống giải quyết tranh chấp của tổ chức này can thiệp đặc quyền Mỹ, đặc biệt những trường hợp chống bán phá giá. Ông Lighthizer cũng chỉ trích việc cho phép Bắc Kinh gia nhập WTO năm 2001 là một “sai lầm” bởi tổ chức này “không có khả năng đối phó” với nền kinh tế “phi thị trường” như Trung Quốc.

Theo BBC, cảnh báo của ông Trump phản ánh rõ mâu thuẫn giữa chính sách thương mại bị cho thiên về chủ nghĩa bảo hộ mà lãnh đạo Mỹ đang thúc đẩy và trật tự thương mại tự do mà WTO giám sát. Nếu Mỹ thật sự rời khỏi WTO, giới quan sát dự đoán động thái như vậy có thể phá hủy hệ thống thương mại sau Chiến tranh thế giới thứ 2 mà Washington nỗ lực xây dựng, dẫn đến hệ lụy sâu rộng đối với kinh tế toàn cầu hơn cả cuộc chiến thương mại “ăn miếng trả miếng” ngày càng leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc.

Theo tiết lộ của Bloomberg, Tổng thống Trump sẵn sàng áp đợt thuế tiếp theo lên 200 tỉ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc ngay sau khi kết thúc đợt lấy ý kiến công khai vào ngày 6-9. Mức thuế mới 25% được đề xuất sẽ tác động đến các sản phẩm tiêu dùng bao gồm vật liệu xây dựng, sản phẩm công nghệ, xe đạp và quần áo. Hiện Nhà Trắng vẫn từ chối bình luận nhưng tin tức này lập tức ảnh hưởng thị trường với chỉ số chứng khoán S&P sụt giảm, đồng Nhân dân tệ và đồng USD cũng không ngoại lệ, kéo theo suy yếu lợi suất trái phiếu Mỹ.

MAI QUYÊN (Theo Guardian, BBC)