Ông Leon Panetta. Ảnh: AFP

Tổng thống đắc cử Mỹ Barack Obama vừa gây bất ngờ khi chọn ông Leon Panetta, 70 tuổi, cựu Chánh văn phòng Nhà Trắng dưới thời Bill Clinton, làm người đứng đầu Cục Tình báo Trung ương (CIA). Sau khi nghỉ việc tại Tòa Bạch Ốc năm 1997, ông Panetta tham gia giảng dạy môn chính sách công tại Đại học Santa Clara, đồng thời quản lý Viện nghiên cứu chính sách công Panetta do chính ông sáng lập. Năm 2006, ông cũng tham gia Nhóm nghiên cứu Iraq, một ủy ban lưỡng đảng chịu trách nhiệm đánh giá và kiến nghị những chính sách mà Washington nên áp dụng tại Iraq trong bối cảnh bạo lực leo thang nghiêm trọng. Trước khi có chân trong bộ máy chính quyền Clinton, ông là hạ nghị sĩ của bang California suốt 16 năm liền (1976-1992).

Xem qua lý lịch nghề nghiệp của ông Panetta, người ta có thể khẳng định đây là một chính khách, chứ không phải chuyên gia tình báo. Vì thế, theo một số nhà phân tích, ông Panetta được chủ nhân tương lai Nhà Trắng kỳ vọng sẽ giúp khôi phục uy tín của CIA sau một loạt xì-căng-đan như thất bại trong việc dự báo và ngăn chặn vụ khủng bố ngày 11-9-2001 tại Mỹ, bản báo cáo giả về chương trình vũ khí hạt nhân của Saddam Hussein, chương trình nghe lén, cách tra trấn tù nhân dã man gây phẫn nộ dư luận, xây dựng nhà tù bí mật... Ngoài ra, việc ông Panetta thay thế tướng không quân Michael Hayden vào ghế giám đốc CIA còn nhằm xoa dịu những quan ngại trong thời gian gần đây rằng cộng đồng tình báo Mỹ đang bị quân sự hóa.

Hơn nữa, là lãnh đạo cơ quan đóng vai trò rất quan trọng trong hoạch định chính sách an ninh của Mỹ, ông Panetta sẽ còn phụ thuộc vào cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng là Tướng James Jones. Do vậy, theo Milt Bearden, một cựu quan chức CIA, ông Obama muốn kết hợp hai bộ óc dân sự và quân sự này lại với nhau. Mặt khác, ông Panetta vẫn phải sát cánh cùng Đô đốc về hưu Dennis Blair (cựu Tư lệnh Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương), giám đốc sắp tới của Tình báo Quốc gia, nơi quản lý tất cả 16 cơ quan tình báo Mỹ với tổng ngân sách hàng năm gần 48 tỉ USD.

Có thể thấy các cựu tướng lĩnh quân đội Mỹ vẫn chiếm đa số ở những vị trí an ninh và tình báo quốc gia. “Đơn thân độc mã”, liệu ông Panetta, một quan chức dân sự, có đủ sức giúp CIA “lột xác” thành một tổ chức phi quân sự, mang lại diện mạo mới mẻ và sự tín nhiệm cho một cơ quan tình báo đang bị dư luận phê phán nặng nề.

KIẾN HÒA
(Theo AFP, Bloomberg)