Người dân Afghanistan, đặc biệt là nữ giới, đang đối mặt với sự sợ hãi về chế độ cai trị của Taliban trong quá khứ khi trường học trên khắp cả nước bị đốt cháy, giáo viên bị tấn công cùng hàng trăm trẻ em phải nhập viện do bị đầu độc liên tiếp xảy ra trong thời gian gần đây.

Nữ sinh Afghanistan đi bộ về nhà sau giờ học tại trung tâm Thủ đô Kabul. Ảnh: Dailystar

Đứng trước tình trạng đáng báo động trên, giới chức chính quyền tỉnh phía Bắc Takhar đã đề nghị hiệu trưởng lưu lại trường trễ hơn thường lệ và yêu cầu nhân viên phải đi kiểm tra khu vực xung quanh cũng như nguồn nước trước khi học sinh vào trường. Để đảm bảo an toàn, các học sinh nữ khi đi học thường đi theo nhóm 5 đến 10 người. Một số còn cẩn thận tránh không ăn uống phòng bị hạ độc. "Thành thật mà nói, chúng tôi mỗi ngày đều cảm thấy rất sợ hãi. Nếu trên đường đến trường, bạn thấy một ai đó đang nhìn chằm chằm về phía mình, điều đó có nghĩa bạn có thể sẽ gặp rắc rối", Hamida, một học sinh trung học cho biết.

Theo phát ngôn viên Bộ giáo dục Afghanistan Amanullah Iman, gần 550 trường học ở 11 tỉnh thành trong cả nước đã bị đóng cửa. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến 200.000 trẻ em, chủ yếu là các bé gái phải bỏ dở việc học. Ngoài ra, theo các cơ quan tình báo Afghanistan, lực lượng phiến quân dường như có ý định sẽ cho đóng cửa các trường học trước thời điểm lực lượng quốc tế rút khỏi đây vào năm 2014. Điều này càng làm tăng thêm mối lo ngại về khả năng của nhà nước mới trong vai trò bảo vệ quyền lợi cho nữ giới khi lực lượng quốc tế hoàn toàn rời khỏi.

Trong giai đoạn cầm quyền từ năm 1996-2001, Taliban đã áp đặt lệnh cấm đến trường và không được phép đi làm đối với phụ nữ. Các trường học chỉ được mở cửa lại sau khi Taliban bị lực lượng do Mỹ dẫn đầu lật đổ vào năm 2001. Đến năm 2008, các cuộc tấn công của Taliban nhằm vào giới nữ tại trường học tăng lên, điển hình là vụ tạt a-xít vào 15 nữ sinh và giáo viên nữ tại tỉnh miền nam Kandahar. Joshua Foust, chuyên gia về Afghanistan và Trung Á của Dự án An ninh Mỹ cho biết "trong hai năm qua, Taliban đã thay đổi hình thức hoạt động thay vì chiến đấu quân sự thì lại tập trung vào các hoạt động mang tính chất đe dọa, kiểm soát về mặt chính trị và xã hội". Đối với những vụ tấn công và đầu độc lần này, chính phủ cho rằng thủ phạm cũng chính là thành phần thuộc các lực lượng cực đoan. Phía cảnh sát cho hay, họ đã bắt giữ 15 nghi phạm thực hiện hàng loạt các vụ tấn công ở tỉnh Takhar. Hầu hết những kẻ bị tình nghi được xác định là thành viên của lực lượng Taliban. Trong đó, có 2 cô gái thừa nhận họ đã nhận số tiền khoản 1.000 USD cho mỗi vụ buôn chất bột độc hại và bỏ vào nguồn nước. Tuy nhiên, Sima Gul, một trong số hai người hiện là nữ sinh lớp 12, cho biết mình bị ép buộc bởi một thành viên Taliban. Hắn hăm dọa nếu cô không làm theo chúng sẽ bắt cóc và thủ tiêu. Song lực lượng phiến quân đã lên tiếng phủ nhận điều này và cho rằng các vụ tấn công, giam giữ và những lời tự thú trên đều nằm trong các kế hoạch tuyên truyền nhằm "gieo tiếng xấu" cho họ.

LÃNH VÂN (Theo Reuters)