ÐỨC TRUNG (Theo TTXVN, Reuters, CNN)

Bộ Thương mại Mỹ ngày 7-10 công bố hàng loạt quy định mới về kiểm soát xuất khẩu chip và thiết bị bán dẫn nhằm hạn chế khả năng mua và sản xuất chip cao cấp của Trung Quốc, qua đó có thể giúp làm chậm các tiến bộ quân sự và công nghệ của đối thủ cạnh tranh đáng lo ngại này.

Chip bán dẫn trong cuộc chiến công nghệ Mỹ - Trung. Ảnh: Reuters

Những quy định mới bao gồm nội dung hạn chế xuất khẩu một số loại chip sử dụng trong lĩnh vực siêu máy tính và siết chặt các quy định về bán thiết bị bán dẫn. Các quy định mới, một số trong đó có hiệu lực ngay lập tức, yêu cầu các nhà sản xuất hàng đầu của Mỹ như KLA Corp, Lam Research và Applied Materials tạm dừng gửi thiết bị cho các nhà máy 100% thuộc sở hữu Trung Quốc sản xuất chip logic tiên tiến.

Hãng tin Reuters đánh giá loạt biện pháp mới trên có thể dẫn đến sự thay đổi lớn nhất trong chính sách của Mỹ đối với công nghệ vận chuyển sang Trung Quốc kể từ những năm 1990.  “Ðiều này sẽ khiến Trung Quốc thụt lùi nhiều năm. Trung Quốc sẽ không từ bỏ sản xuất chip nhưng điều này thật sự sẽ khiến họ chậm lại”, ông Jim Lewis - chuyên gia công nghệ và an ninh mạng tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Mỹ - nhận định.

Ông Eric Sayers, chuyên gia về chính sách quốc phòng tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, cho biết động thái trên phản ánh một nỗ lực mới nhất của chính quyền Tổng thống Joe Biden nhằm kiềm chế những tiến bộ công nghệ lõi của Trung Quốc.

Trong khi đó, theo quan chức Bộ Thương mại Mỹ Alan Estevez, mục tiêu của nước này là nhằm ngăn chặn “các công nghệ nhạy cảm và có ứng dụng quân sự” rơi vào tay quân đội, cơ quan tình báo và an ninh Trung Quốc.  Một quan chức khác là bà Thea Kendler cho biết Trung Quốc đã huy động các nguồn lực để phát triển năng lượng siêu máy tính và tìm cách trở thành nước đi đầu thế giới trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo vào năm 2030. Tuy nhiên, bà Kendler nói rằng Trung Quốc “đang sử dụng những năng lực này để theo dõi, lần theo và do thám chính công dân của họ và thúc đẩy việc hiện đại hóa quân đội”. Vì thế, việc siết chặt xuất khẩu chíp là hành động mới nhất của Mỹ nhằm bảo vệ an ninh quốc gia.

Tuy nhiên, các quan chức chính phủ cấp cao của Mỹ thừa nhận họ không đảm bảo các quốc gia đồng minh sẽ thực hiện các biện pháp tương tự và các cuộc thảo luận với các quốc gia khác đang diễn ra. Hiệp hội Công nghiệp bán dẫn, đại diện cho các nhà sản xuất chip, cho biết họ đang nghiên cứu các quy định mới và thúc giục Mỹ “thực hiện các quy định này có mục tiêu và phối hợp với các đối tác quốc tế để tạo ra sân chơi bình đẳng”.

Sản xuất và xuất khẩu chất bán dẫn luôn là vấn đề cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc khi cả 2 đều muốn đi đầu trong lĩnh vực công nghệ lõi. Hồi tháng 8 vừa qua, Tổng thống Biden phê chuẩn Ðạo luật Khoa học và Chip (CHIPS) nhằm thúc đẩy ngành sản xuất chất bán dẫn nội địa và các ngành công nghệ cao mà giới lãnh đạo Mỹ lo ngại có thể bị Trung Quốc thống trị. Ðạo luật này cung cấp 52 tỉ USD trợ cấp cho hoạt động sản xuất chất bán dẫn nội địa và hơn 100 tỉ USD trong 5 năm cho hoạt động nghiên cứu và phát triển.l