Nhật Bản, Mỹ, Úc và Philippines dự kiến tổ chức một cuộc tập trận hải quân chung ngoài khơi quần đảo Palawan (Philippines) trên Biển Đông vào ngày 7-4, trong bối cảnh Trung Quốc hành động ngày càng quyết đoán tại khu vực.

Nhóm tác chiến tàu sân bay USS Ronald Reagan tập trận cùng lực lượng Nhật Bản và Úc ở biển Philippines hồi tháng 7-2020. Ảnh: AP

Đây là cuộc tập trận toàn diện đầu tiên có sự tham gia của 4 nước này nhằm tăng cường khả năng tương tác giữa các lực lượng của nhau. Theo Hãng tin Kyodo của Nhật Bản, cuộc tập trận sẽ bao gồm hoạt động huấn luyện tác chiến chống tàu ngầm, diễn tập liên lạc và đội hình tàu buồm.

Một nguồn thạo tin cho biết, tàu khu trục Warramunga của Úc, một tàu khu trục Nhật Bản cùng một số khí tài hải quân của Mỹ và Philippines tham gia cuộc tập trận. Cuộc tập trận được tiến hành bên ngoài lãnh hải Philippines nhưng trong vùng đặc quyền kinh tế quốc gia Đông Nam Á này.

Cũng theo nguồn tin trên, Philippines đã bày tỏ ý định tổ chức một cuộc tập trận chung với 3 nước nói trên nhiều lần trong năm. Kể từ năm ngoái, Philippines đã tổ chức các hoạt động hợp tác hàng hải riêng biệt với Mỹ và Úc. Đáng chú ý, 4 nước Nhật, Mỹ, Úc và Philippines hồi tháng 8 năm ngoái cũng đã tiến hành huấn luyện chung về bổ sung năng lực ngoài khơi ở biển phía Tây Bắc Philippines.

Cuộc tập trận diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng có nhiều hành động quyết đoán ở Biển Đông. Vào ngày 5-3 và 23-3 vừa qua, hải cảnh Trung Quốc đã 3 lần liên tiếp phun vòi rồng vào các tàu tiếp tế dân sự của Philippines ở bãi Cỏ Mây. Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. hôm 28-3 cho biết ông đã liên lạc thường xuyên với các đồng minh, đồng thời tiết lộ Manila đang chuẩn bị “gói phản ứng và biện pháp đối phó tương xứng, có chủ ý và hợp lý” trước các hành động của hải cảnh Trung Quốc ở Biển Đông. Hôm 2-4, các cố vấn an ninh quốc gia của Mỹ và Phiilippines cũng đã có điện đàm thảo luận về “hàng loạt hành động bất hợp pháp” gần đây của hải cảnh Trung Quốc ở Biển Đông.

Theo kế hoạch, Tổng thống Marcos Jr. ngày 11-4 tới sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida tại thủ đô Washington, nơi lãnh đạo 3 nước dự kiến sẽ đạt được một thỏa thuận nhằm bổ sung thêm khả năng tương tác, thúc đẩy hợp tác về an ninh hàng hải.

Trong một diễn biến khác, Nhật Bản và Mỹ chuẩn bị tăng cường quan hệ đối tác an ninh với Anh, Úc và Philippines. Với các mối quan hệ an ninh chặt chẽ hơn, 5 nước sẽ thúc đẩy các cuộc tập trận chung ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, đồng thời tăng cường hợp tác về công nghệ phòng thủ. Dự kiến, quan hệ đối tác mới sẽ được thống nhất tại cuộc gặp giữa Thủ tướng Kishida và Tổng thống Biden trong hội nghị thượng đỉnh vào ngày 11-4.

Trong những năm gần đây, Anh đã tăng cường can dự vào khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và có kế hoạch triển khai một nhóm tàu sân bay tấn công tới khu vực vào năm 2025. Nhật Bản, Mỹ và Anh cũng dự kiến sẽ thảo luận về việc tổ chức các cuộc tập trận chung ở khu vực.

Cũng tại hội nghị thượng đỉnh sắp tới, ông Kishida và ông Biden cũng có thể thảo luận về sự hợp tác của Nhật Bản với Hiệp ước Ðối tác an ninh 3 bên Úc, Anh, Mỹ (AUKUS), gồm những vấn đề về chiến tranh chống tàu ngầm, robot.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)