Sau nhiều lần trì hoãn bỏ phiếu, rạng sáng 25-2 (giờ Việt Nam), Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (HĐBA LHQ) cuối cùng đã thông qua nghị quyết yêu cầu  ngừng bắn liên tục 30 ngày tại Syria để cho phép hoạt động vận chuyển hàng nhân đạo và sơ tán y tế ở khu vực Đông Ghouta, nơi có đến 500 người chết trong tuần qua vì các cuộc không kích và như lời Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres là 400.000 người ở đây đang sống trong “địa ngục trần gian”.

Nghị quyết yêu cầu “không trì hoãn”, phải chấm dứt ngay các hoạt động thù địch trên toàn Syria để cho phép các hoạt động vận chuyển “an toàn và đều đặn” hàng viện trợ và sơ tán những người bệnh và bị thương. Theo nghị quyết, hiện có tới 13,1 triệu người cần hỗ trợ nhân đạo khẩn cấp ở Syria, trong đó riêng Đông Ghouta là 2,9 triệu người.

Để nhận được sự tán thành của Nga, nghị quyết có một số điều chỉnh so với dự thảo ban đầu. Đơn cử như chi tiết lệnh ngừng bắn sẽ bắt đầu có hiệu lực 72 giờ sau khi dự thảo được thông qua, được thay bằng cụm từ “không trì hoãn”, và từ “ngay lập tức” cũng được đưa vào đoạn nói về hoạt động vận chuyển và sơ tán y tế.

Một thay đổi khác theo yêu cầu của Nga là nghị quyết nêu rõ lệnh ngừng bắn sẽ không được áp dụng đối với các chiến dịch chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng hay Al-Qaeda, cùng với các “cá nhân, tổ chức và thực thể” có liên quan với các tổ chức khủng bố. Điều này sẽ cho phép Chính phủ Syria tiếp tục tấn công những phần tử thánh chiến có quan hệ với al-Qaeda ở Idlib - tỉnh cuối cùng ở Syia còn nằm ngoài sự kiểm soát của Damascus.

Nghị quyết cũng yêu cầu chấm dứt tất cả các cuộc bao vây, bao gồm ở Đông Ghouta, Yarmouk, Foua và Kefraya, đồng thời đề nghị tất cả các bên “chấm dứt việc cướp bóc thuốc men và thực phẩm của dân thường”. Các nhà ngoại giao cho biết họ tin tưởng lệnh nhừng bắn sẽ nhanh chóng có hiệu lực. Tổng thư ký Guterres sẽ có báo cáo trước HĐBA về tình hình tại Syria 15 ngày sau khi lệnh ngừng bắn được thực thi.

Nghị quyết trên do Thụy Điển và Kuwait, nước đang là Chủ tịch luân phiên HĐBA tháng 2-2018, soạn thảo và đề xuất. Để thông qua được nghị quyết này, HĐBA đã phải tiến hành nhiều cuộc đàm phán căng thẳng trong phòng họp kín. Cuộc bỏ phiếu ban đầu được dự kiến vào lúc 11 giờ ngày 23-2 (giờ New York, tức 23 giờ cùng ngày theo giờ Hà Nội), sau đó bị đẩy lùi sang 14 giờ 30 cùng ngày và cuối cùng đã được quyết định lùi tới 12 giờ ngày 24-2. Tuy nhiên, cuộc bỏ phiếu ngày 24-2 cũng bị tiến hành chậm hơn dự kiến 2 giờ đồng hồ do các cuộc đàm phán căng thẳng bị kéo dài tới tận phút chót.

Đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley đã chỉ trích mạnh mẽ việc Mát-xcơ-va trì hoãn cuộc bỏ phiếu. “Mỗi phút HĐBA chờ đợi Nga, số người chịu đựng đau khổ tăng lên. Bỏ phiếu đã trở thành trách nhiệm đạo đức đối với mọi người, nhưng không phải với Nga, Syria hay Iran”, bà Haley tỏ ra phẫn nộ.

Từ khi xảy ra nội chiến ở Syria cách đây 7 năm, HĐBA luôn trong tình trạng chia rẽ giữa một bên là Nga ủng hộ chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad và một bên là Mỹ, Anh, Pháp ủng hộ phe đối lập. Riêng Trung Quốc thường đứng về phía Nga hoặc bỏ phiếu trắng đối với các nghị quyết của LHQ về Syria.

 QUỐC KHÁNH (Theo CTV News, TTXVN)