Phong trào Hồi giáo Hamas ngày 6-8 đã bổ nhiệm ông Yahya Sinwar, người đứng đầu của Hamas ở Dải Gaza và được coi một trong những người hoạch định kế hoạch cuộc tấn công vào Israel ngày 7-10-2023, làm lãnh đạo văn phòng chính trị của nhóm, kế nhiệm ông Ismail Haniyeh bị ám sát gần đây.

Tân lãnh đạo chính trị của phong trào Hamas, Yahya Sinwar (giữa). Ảnh: AFP

Ông Sinwar giữ vai trò thủ lĩnh Hamas ở Dải Gaza kể từ năm 2017. Ông là một trong các thành viên Hamas bị Israel truy nã gắt gao nhất với cáo buộc chủ mưu vụ tấn công vào miền Nam nước này, giết chết 1.200 người và bắt 250 người làm con tin hồi tháng 10-2023. Cách đây 3 tháng, công tố viên trưởng Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) Karim Khan đã xin lệnh bắt giữ ông Sinwar với cáo buộc phạm “tội ác chiến tranh” liên quan tới vụ tấn công năm ngoái.

Tân thủ lĩnh chính trị của Hamas từng bị lực lượng Israel bắt giữ vào năm 1988 và bị kết án tù chung thân với các tội danh liên quan đến ám sát và khủng bố. Tuy nhiên, ông Sinwar đã được phóng thích vào năm 2011 như một phần của thỏa thuận trao đổi tù nhân giữa Hamas và Israel, trong đó Israel phóng thích hơn 1.000 tù nhân Palestine để đổi lấy việc Hamas trả tự do cho binh sĩ Israel Gilad Shalit. Ông Sinwar là người có lập trường cứng rắn và thường kêu gọi các cuộc tấn công chống lại Israel.

Israel lập tức đòi “xóa sổ”

Do vậy, động thái bổ nhiệm ông Sinwar ngay lập tức khiến Israel nổi giận. Trên mạng xã hội X, Ngoại trưởng Israel tuyên bố nước này cần “nhanh chóng xóa sổ” tân thủ lĩnh Hamas. Cùng ngày, phát ngôn viên Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) nói: “Chỉ có một chỗ cho Yahya Sinwar là bên cạnh Mohammed Deif và những kẻ tham gia vụ tấn công ngày 7-10-2023, đó là vị trí duy nhất chúng tôi đang chuẩn bị cho ông ta”.

IDF gần đây tuyên bố đã hạ ông Deif, lãnh đạo cánh vũ trang của Hamas, trong cuộc không kích ngày 13-7. Hamas chưa xác nhận cái chết của nhân vật này.

Về phía Mỹ, Ngoại trưởng Antony Blinken thúc giục tân thủ lĩnh Hamas chấp nhận lệnh ngừng bắn ở Gaza. Ông Blinken cho rằng chức vụ mới chỉ nhấn mạnh thêm thực tế rằng ông Sinwar là người có tiếng nói nhất khi quyết định có thực hiện lệnh ngừng bắn hay không.

Hamas có tân thủ lĩnh chưa đầy một tuần sau khi ông Haniyeh và chỉ huy quân sự Fuad Shukr của Hezbollah lần lượt bị sát hại tại Iran và Lebanon. Các vụ giết người trên đã làm dấy lên lo ngại về một cuộc xung đột lớn hơn có thể khiến Israel phải chiến đấu trên nhiều mặt trận.

Trong nỗ lực giúp bảo vệ Israel và binh sĩ Mỹ khỏi các cuộc tấn công tiềm tàng của Iran và các nhóm vũ trang trong khu vực, Lầu Năm Góc đã điều khoảng một chục chiến đấu cơ F/A-18 từ tàu sân bay USS Theodore Roosevelt đến một căn cứ quân sự ở Trung Ðông. Các tiêm kích F/A-18 và một máy bay do thám E-2D Hawkeye đã cất cánh từ tàu USS Theodore Roosevelt đang ở Vịnh Oman và đến một căn cứ không được tiết lộ.

Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã ra lệnh tăng cường sự hiện diện của quân đội nước này trong khu vực do lo ngại về tình trạng bạo lực leo thang ở Trung Ðông sau các vụ ám sát.

HẠNH NGUYÊN (Tổng hợp)