Ngay từ tháng 1 năm 2018, hàng loạt doanh nghiệp nhà nước với vốn điều lệ lên đến hàng chục ngàn tỉ đồng đang chuẩn bị dồn dập chào bán cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO) và niêm yết cổ phiếu lên sàn chứng khoán, báo hiệu một năm đầy khí thế cho việc cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước nói riêng và sự sôi động của thị trường chứng khoán nói chung đang bắt đầu...

Dồn dập IPO ngay từ đầu năm

Một buổi hội thảo tại chi nhánh Cần Thơ của Công ty chứng khoán Rồng Việt.

Trong những ngày cuối năm năm 2017 nhà đầu tư chứng khoán đón nhận tin vui từ Công ty TNHH một thành viên Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) - đơn vị quản lý nhà máy lọc dầu Dung Quất vừa công bố một số chỉ tiêu kinh doanh năm 2017 và phương án cổ phần hóa. Theo đó, BSR sẽ IPO vào ngày 17-1-2018, với phương án bán 7,79% vốn điều lệ, tương đương 242 triệu cổ phần với giá khởi điểm là 14.600 đồng/cổ phiếu. Với mức giá này thì BSR sẽ có giá trị vốn hóa 3,2 tỉ USD. Sau cổ phần hóa, dự kiến Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) nắm giữ 43% vốn điều lệ của BSR; nhà đầu tư chiến lược (dự kiến) nắm giữ 49% vốn; chào bán công khai 7,79% vốn, còn lại là bán cổ phần ưu đãi cho người lao động trong doanh nghiệp. Giai đoạn tiếp theo BSR sẽ bán cho nhà đầu tư chiến lược 49% vốn điều lệ, nếu thành công sẽ thu về cho Nhà nước khoảng 1 tỉ USD. Hiện BSR đã nhận phản hồi và làm việc trực tiếp với 17 quỹ đầu tư và 5 đối tác, là các tập đoàn lớn muốn tham gia làm đối tác chiến lược. Trong đó, có hai công ty nước ngoài kinh doanh lĩnh vực hóa dầu có ý định mua tối đa cổ phần cho phép (ở mức 49%), gồm Công ty World Petro của Mỹ và Công ty MacronPetro Petroleum ở châu Phi.

Tổng công ty Dầu Việt Nam (PV Oil) cũng vừa có thông báo sẽ tiến hành bán đấu giá công khai gần 207 triệu cổ phần, chiếm 20% vốn điều lệ tại sàn Chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh (HOSE) vào ngày 25-1-2018. Theo phương án cổ phần hóa được Chính phủ phê duyệt, vốn điều lệ của PV Oil được xác định là 10.342 tỉ đồng. Mức giá khởi điểm được đưa ra là 13.400 đồng/cổ phần. Tại mức giá này, quy mô vốn hóa của PV Oil là 13.859 tỉ đồng, tương đương khoảng 610 triệu USD. Tiếp theo PV Oil sẽ bán hơn 462 triệu cổ phần cho nhà đầu tư chiến lược, chiếm 44,72% vốn điều lệ. PVN sẽ còn nắm giữ 35,1% vốn điều lệ sau cổ phần hóa. PV Oil hiện là nhà phân phối xăng dầu lớn thứ 2 sau Petrolimex với 22% thị phần. Năm 2016, công ty đạt doanh thu 34 nghìn tỉ đồng và lợi nhuận trước thuế 530 tỉ đồng. Năm 2017, PV Oil ước tính doanh thu hợp nhất đạt 55,5 nghìn tỉ đồng và lợi nhuận trước thuế hợp nhất đạt 520 tỉ đồng, vượt 63% về doanh thu và 36% về lợi nhuận so với kế hoạch đã đề ra đầu năm.

Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) cũng vừa công bố thông tin về việc đấu giá lần đầu ra công chúng của Công ty mẹ - Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PV Power). Theo kế hoạch, PV Power sẽ thực hiện đấu giá 468,4 triệu cổ phiếu, tương ứng với 20% vốn điều lệ. Với mức giá khởi điểm 14.400 đồng/cổ phần, số tiền thu về dự kiến không thấp hơn 6.745 tỉ đồng. Thời gian tổ chức đấu giá là vào lúc 8 giờ 30 phút ngày 31-1-2018 tại Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội. Tiếp theo, PV Power sẽ bán cho nhà đầu tư chiến lược 28,88% vốn điều lệ, tương đương 676,38 triệu cổ phiếu và phát hành cho người lao động 2,76 triệu cổ phiếu, tương đương 0,118% cổ phần. Theo quy định tại Quyết định số 168/2017 của Thủ tướng Chính phủ, PVN phải nắm giữ tối thiểu 51% vốn điều lệ của PV Power đến năm 2019, nhằm đảm bảo yêu cầu của một số tổ chức tín dụng nước ngoài. PVN thực hiện thoái vốn tại PV Power xuống tỷ lệ dưới 50% vốn điều lệ sau thời điểm năm 2025.

Kỳ vọng một năm sôi động của thị trường

Ngay từ đầu năm các tín hiệu tích cực cho việc cổ phần hóa và sôi động của thị trường đã bắt đầu. Bên cạnh các thương vụ IPO "tỉ đô" thì hàng loạt doanh nghiệp khác cũng đua nhau lên sàn niêm yết ngay trong những ngày đầu năm 2018.

“Mở hàng” lên sàn cho đầu năm mới là ngày 4-1-2018, Công ty cổ phần Dịch vụ Hàng không Taseco (Taseco Airs) chính thức giao dịch trên HOSE với 36 triệu cổ phiếu, mã chứng khoán là AST, giá tham chiếu trong ngày giao dịch đầu tiên 45.000 đồng/cổ phiếu. Tiếp theo đó là ngày 5-1-2018 Ngân hàng TMCP Phát triển Thành phố Hồ Chí Minh (HDBank) chính thức giao dịch trên HOSE với toàn bộ gần 981 triệu cổ phiếu, với mã chứng khoán HDB, giá tham chiếu trong ngày giao dịch đầu tiên 33.000 đồng/cổ phiếu. HDB cũng là ngân hàng lớn thứ 8 lên sàn niêm yết.

Các công ty chứng khoán cũng đưa ra nhiều nhận định thị trường trong năm 2018 này sẽ khả quan hơn năm 2017 với nhiều ý kiến cho rằng chỉ số VN-Index có thể sẽ đạt mức từ 1.300 đến 1.500 điểm. Đặc biệt, bà Phạm Minh Hương, Chủ tịch HĐQT Công ty Chứng khoán VNDirect, một nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn trên thị trường chứng khoán, đã nhận định chắc nịch trong một cuộc tọa đàm gần đây là năm 2018 thị trường chứng khoán sẽ khả quan và chỉ số VN-Index sẽ vượt qua mốc cao lịch sử 1.170 điểm của năm 2007.

Nếu như năm 2017 là năm khởi động của thị trường chứng khoán với chỉ số VN-Index tăng hơn 40% và vốn hóa thị trường tăng xấp xỉ 75% so với cuối năm 2016, thì năm 2018 này sẽ là năm bản lề cho một chu kỳ tăng trưởng ngoạn mục của thị trường để đưa Thị trường Chứng khoán Việt Nam ra khỏi thị trường cận biên và gia nhập vào thị trường chứng khoán các nước mới nổi để có điều kiện thu hút thêm ngày càng nhiều nguồn vốn đầu tư từ các nước.

TRẦN ĐĂNG