Xác định đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, TP Cần Thơ đã có nhiều quyết sách, trong đó Nghị quyết số 03-NQ/TU ngày 1-8-2016 của Thành ủy về đẩy mạnh phát triển du lịch (Nghị quyết 03), là tiền đề quan trọng, tạo lực đẩy đưa ngành công nghiệp không khói phát triển. Qua 5 năm thực hiện, du lịch Cần Thơ đang dần chuyển mình.
Du khách thực hiện khai báo y tế và kiểm tra thân nhiệt khi đi tuyến Cần Thơ - Côn Đảo của Mai Linh Express vào tháng 4-2021.
Nghị quyết 03-NQ/TU đã được các cấp, các ngành cụ thể hóa bằng các văn bản, chương trình hành động thiết thực phù hợp với địa phương. Từ đó, du lịch Cần Thơ đã có những chuyển biến tích cực trên nhiều mặt; từng bước tạo dựng thương hiệu du lịch Cần Thơ trở thành “Điểm đến du lịch lý tưởng - an toàn - thân thiện - chất lượng”, nơi hội tụ của “Văn minh sông nước Mekong”. Trong giai đoạn 2016-2020, du lịch thành phố đón khoảng 35 triệu lượt khách tham quan, vượt 12% so với chỉ tiêu Nghị quyết đề ra; tổng lượt khách du lịch lưu trú đạt khoảng 11,5 triệu lượt khách, vượt 11% so với chỉ tiêu Nghị quyết (khách quốc tế lưu trú đạt hơn 1,5 triệu lượt; khách nội địa lưu trú đạt hơn 10 triệu lượt). Tổng thu từ dịch vụ du lịch chiếm khoảng 8% trong cơ cấu GRDP của thành phố. Tổng số lao động trực tiếp của ngành Du lịch khoảng 6.000 người, trong đó tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt khoảng 70%.
Một trong những thay đổi đáng ghi nhận của du lịch Cần Thơ trong những năm qua chính là xác định trọng tâm về sản phẩm du lịch. Thế mạnh sản phẩm du lịch đặc thù là sinh thái sông nước đô thị; du lịch gắn với các di tích lịch sử, văn hóa và du lịch MICE (du lịch kết hợp hội nghị, khen thưởng, sự kiện, triển lãm). Do đó, việc xây dựng và phát triển sản phẩm du lịch thành phố được chú trọng theo hướng đa dạng hóa, chất lượng ngày càng được nâng cao. Các địa phương chú trọng xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng: Ninh Kiều khai thác thế mạnh du lịch MICE; Cái Răng phát huy thế mạnh sông nước với đề án Bảo tồn và phát triển chợ nổi Cái Răng; Phong Điền khai thác tiềm năng trở thành đô thị sinh thái; Bình Thủy phát triển du lịch cộng đồng gắn với di tích lịch sử - văn hóa…
Mô hình thực nghiệm nông nghiệp sạch tại Cantho Farm.
Từ định hướng trên, nhiều sản phẩm mới được hình thành mang đậm yếu tố văn hóa bản địa, được nhiều du khách biết đến, như: du lịch cộng đồng cồn Sơn, cù lao Tân Lộc; các điểm sinh thái, nông trại: Ông Đề, Chín Hồng, Cantho Farm, Bảo Gia Trang Viên… Các điểm đến của Cần Thơ đã có sự đa dạng hơn với nhiều trải nghiệm. Cụ thể, cồn Sơn có “đặc sản cá” với nhiều trải nghiệm mới mẻ: cá lóc bay, cá ăn cơm bằng muỗng…; cù lao Tân Lộc là vùng đất ngọt của nhiều vườn cây. Du lịch thành phố cũng dần có những sản phẩm khai thác từ thế mạnh đường sông, như: du thuyền Victoria Mekong với tuyến đường sông cao cấp Cần Thơ - Châu Đốc - Phnôm Pênh, tàu cao tốc Mai Linh Express tuyến Cần Thơ - Côn Đảo; 3 du thuyền phục vụ khách tham quan, ăn uống về đêm...
Hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch phát triển về số lượng và chất lượng, nhiều loại hình thương mại dịch vụ du lịch mới, cao cấp được đầu tư đưa vào khai thác, như: khách sạn Mường Thanh (5 sao), khách sạn Vinpearl Cần Thơ (5 sao), khách sạn Ninh Kiều Riverside (4 sao), resort Azerai tại cồn Ấu, trung tâm hội nghị yến tiệc CB Palace… Các siêu thị Co.opmart, Mega market, GO!... cùng hệ thống trung tâm thương mại Lotte, Vincom Plaza Hùng Vương và Xuân Khánh, Sense City... đang hoạt động, góp phần đa dạng dịch vụ, thu hút du khách, đáp ứng nhu cầu về loại hình du lịch MICE. Ngoài ra, thành phố cũng xây dựng và nâng chất các hoạt động lễ hội, sự kiện: Lễ hội Bánh dân gian Nam Bộ; Hội chợ Du lịch Quốc tế Việt Nam VITM Cần Thơ năm 2019; Trình diễn kết nối cung cầu công nghệ quốc tế; Giao lưu Văn hóa, Thương mại Việt Nam - Nhật Bản… thu hút du khách đến Cần Thơ. Song song đó, các sự kiện văn hóa, lễ hội địa phương cũng dần hình thành, tạo nét đặc trưng riêng: Ngày hội Du lịch Văn hóa chợ nổi Cái Răng, Ngày hội Du lịch sinh thái Phong Điền, Ngày hội Du lịch vườn trái cây Tân Lộc, Ngày hội Du lịch - Đêm hoa đăng Ninh Kiều…
Bên cạnh đó, UBND thành phố đã ban hành Quyết định số 2863/QĐ-UBND ngày 5-11-2018 về việc phê duyệt đề án “Mỗi xã một sản phẩm” giai đoạn 2018-2020, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn Cần Thơ. Qua đó, 40 sản phẩm đặc trưng của địa phương đã được lựa chọn, đặc biệt là lựa chọn phát triển một làng văn hóa du lịch và 5 làng du lịch kết hợp với các sản phẩm của địa phương nhằm hỗ trợ tiêu chuẩn hóa các sản phẩm của các chủ thể sản xuất, nâng cao giá trị sản xuất phát triển sản phẩm nông nghiệp, phi nông nghiệp, dịch vụ có lợi thế ở mỗi địa phương theo chuỗi giá trị. Đến nay, toàn thành phố đã có 19 sản phẩm được công nhận đạt 3 sao đến 4 sao.
TP Cần Thơ cũng tạo nhiều điều kiện hỗ trợ người dân làm du lịch; đồng thời cũng xây dựng nhiều cơ chế chính sách thu hút đầu tư về du lịch; không ngừng nỗ lực mở mới và tăng tần suất các chuyến bay kết nối Cần Thơ với các tỉnh, thành trong cả nước và quốc tế; tập trung đào tạo nguồn nhân lực du lịch; công tác tuyên truyền xúc tiến quảng bá luôn được đổi mới; hệ thống hạ tầng cho du lịch luôn được quan tâm đầu tư trọng điểm. Hoạt động liên kết, quảng bá cũng có những thay đổi tích cực.
Có thể nói, Nghị quyết 03 đã làm thay đổi nhận thức, cả hệ thống chính trị, doanh nghiệp và người dân đều chung tay góp sức tạo sự thay đổi cho du lịch thành phố. Chính sự chuyển biến về nhận thức cùng tinh thần chia sẻ trách nhiệm, trong những năm qua du lịch Cần Thơ vẫn giữ an toàn, nhịp phát triển ổn định. Việc quản lý và khai thác tài nguyên du lịch dần có những tín hiệu tích cực, xây dựng sản phẩm du lịch đa dạng, các loại hình du lịch mới được quan tâm khai thác: du lịch đường sông, du lịch MICE, du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp… được quan tâm đầu tư phát triển, chất lượng dịch vụ và tính chuyên nghiệp từng bước được nâng lên. Mặt khác, Cần Thơ dần có nhiều các hoạt động du lịch gắn với các sự kiện, lễ hội văn hóa - thể thao cấp vùng, quốc gia và quốc tế được tổ chức ngày càng chuyên nghiệp, tạo uy tín và ấn tượng tốt đẹp, góp phần quảng bá hình ảnh và nâng cao vị thế của thành phố.
Qua 5 năm triển khai, Nghị quyết 03 đã đi vào đời sống và mang đến nhiều kết quả tích cực cho du lịch Cần Thơ. Những khó khăn đã từng bước được tháo gỡ, đặc biệt trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp từ năm 2019 đến nay, Nghị quyết 03 đã tạo nền tảng để du lịch thành phố kịp thời ứng phó, xây dựng các sản phẩm theo tiêu chí an toàn. Những thay đổi của ngành Du lịch về mức tăng trưởng, sản phẩm du lịch và những kết nối, liên kết được mở rộng, đã phản ánh Nghị quyết 03 là quyết sách tạo lực đẩy cho du lịch Cần Thơ phát triển.
Bài, ảnh: ÁI LAM